Mặt hàng nấm: Thị trường nội địa hút hàng

Cung không đủ cầu

Ông Nguyễn Đăng Phú, Phó Giám đốc chợ đầu mối Bình Điền (TP HCM), cho biết nấm đang là mặt hàng bán rất chạy, nhất là ngày chay (rằm, mùng 1). Mỗi ngày có khoảng 10 tấn nấm từ các tỉnh Bến Tre, Long An, Tiền Giang, Trà Vinh... về chợ và thường xuyên trong tình trạng cung không đủ cầu. Ngoài nấm nội địa còn có nấm Trung Quốc với số lượng từ 3-4 tấn/ngày và ngay từ đầu, ban quản lý chợ đã yêu cầu các vựa kinh doanh nấm Trung Quốc phải cung cấp đủ hồ sơ chất lượng thì mới được kinh doanh.

Nấm không có nhãn mác, nguồn gốc được bày bán ở Hà Nội Ảnh: PHƯƠNG NHUNG

Tại TP HCM, hiện có khoảng 100 cơ sở sản xuất nấm, chủ yếu ở các huyện Củ Chi, Bình Chánh, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ với gần 10 mặt hàng như: nấm bào ngư trắng, nấm mỡ, nấm rơm, nấm mèo, linh chi... bán tươi là chính và tình hình tiêu thụ khá tốt. Ông Bùi Văn Mười, chuyên làm nấm rơm ở huyện Củ Chi, cho biết mỗi ngày hái được khoảng 70 kg nấm bán ra các chợ lân cận với giá sỉ 50.000 đồng/kg ngày thường và 70.000 đồng ngày chay.

Bà Lê Hà Mộng Ngọc, Tổng Giám đốc Công ty Công nghệ Sinh học Nấm Việt, cho biết tiêu thụ nội địa đang tăng lên do người tiêu dùng ngày càng chuộng nấm trồng trong nước vì ngon hơn và an toàn. Bà Ngọc nói thêm trước đây, Trung Quốc chiếm lĩnh thị trường nhưng khoảng 10 năm nay, trong nước đã trồng được nhiều và từng bước giành lại thị trường.

Ngoài tiêu thụ nội địa, nấm linh chi còn được bán cho các nước Lào, Campuchia, Thái Lan; riêng nấm mèo đi xa hơn tới các nước Ba Lan, Úc, Mỹ do xuất khẩu cùng với bánh tráng để cuốn chả giò phục vụ người Việt ở nước ngoài.

Hàng không rõ nguồn gốc ngập chợ

Ghi nhận tại thị trường Hà Nội, mặt hàng nấm được bán lẻ ở các chợ dân sinh với chủng loại khá phong phú. Trong đó, nấm thường được sản xuất ngay tại Hà Nội và các tỉnh lân cận như Hà Nam, Hưng Yên và một số tỉnh miền núi phía Bắc. Tiểu thương cho biết hoàn toàn không có nấm từ miền Nam do đây là mặt hàng không bảo quản được lâu, chi phí vận chuyển lớn nên không thuận tiện.

Ngoài ra, có rất nhiều loại nấm không rõ nguồn gốc tràn ngập chợ dân sinh Hà Nội với hình thức đóng theo túi/bịch, không có nhãn mác. Tại chợ Nam Đồng (quận Đống Đa), nấm kim châm, nấm sò, nấm hương, nấm rơm… có giá từ 15.000-40.000 đồng/túi tùy loại.

Các tiểu thương cho biết nấm được mua theo ký tại chợ đầu mối lớn, sau đó về tự đóng túi và bán lẻ. Tuy nhiên, nguồn gốc từ đâu thì các tiểu thương không biết. “Tuy không có mác nhưng yên tâm là nấm Việt Nam chứ nhiều loại có nhãn mác lại là nấm không rõ nguồn gốc, có khi là nấm Trung Quốc được đóng gói và dán nhãn giả” - một tiểu thương nói.

Chợ Nghĩa Tân (quận Cầu Giấy) bày bán cả loại nấm có nguồn gốc từ các cơ sở sản xuất ở Việt Nam lẫn nấm không có nhãn mác. Theo chị Hà, một tiểu thương tại chợ, hiện người dân khi mua nấm cũng bắt đầu hỏi nhiều hơn về nguồn gốc, nhãn mác nên hàng không có nhãn bán thường chậm dù giá rẻ hơn từ 5.000-15.000 đồng/túi, tùy loại.

Nấm không có nhãn mác theo chị Hà tiết lộ là nấm “loại 2” của các công ty trong nước, tức là loại không đủ tiêu chí chất lượng, được đưa ra ngoài bán lẻ. Ngoài ra, còn một nguồn hàng khác được nhập từ Trung Quốc về theo bịch lớn và được tiểu thương chia thành túi nhỏ bán ở chợ dân sinh.

Khảo sát tại các hệ thống siêu thị ở Hà Nội, hầu hết sản phẩm nấm đều có nhãn mác ghi tên cơ sở sản xuất, đơn vị nhập khẩu, các thông số chất lượng, hạn sử dụng…

Trao đổi với phóng viên, đại diện một siêu thị lớn tại Hà Nội cho biết đầu năm đã rộ lên nấm không rõ nguồn gốc bán tại siêu thị nên hiện nay, hầu hết các hệ thống siêu thị đều cẩn trọng hơn trong việc kiểm tra, kiểm định sản phẩm và chỉ ký hợp đồng với các đơn vị có uy tín. Cũng theo vị này, hiện thị trường nấm tại miền Bắc còn khá dồi dào nhưng sản lượng trồng cấy lại chưa đáp ứng được nhu cầu. Hiện nấm tại các siêu thị phần lớn nhập từ Hàn Quốc, Nhật Bản, thời hạn sử dụng từ 7 ngày đến 1 tháng ở môi trường 5 độ C.