Liên quan đến vụ vây cá mập phơi trên mái nhà Văn phòng Thương vụ Việt Nam tại Chile, Đại sứ quán Việt Nam tại Chile hôm 23-1 cho biết thân nhân một cán bộ thuộc văn phòng mua số vây này tại chợ dân sinh ở trung tâm thủ đô Santiago để sử dụng trong gia đình.
Chỉ cấm đánh bắt lấy vây
Theo bài báo đăng ngày 19-1 của tờ El Mostrador (Chile), số vây cá mập này đang trong quá trình phơi khô, một giai đoạn trước khi xử lý các yếu tố độc hại để làm ra nguyên liệu cho món ăn đắt nhất thế giới: xúp vây cá mập. "Món ăn này được tiêu thụ chủ yếu ở Trung Quốc và Việt Nam" - bài báo nhấn mạnh.
Cũng theo tờ báo, luật pháp Chile cấm đánh bắt cá mập chỉ để cắt vây từ năm 2011. Luật cấm này áp dụng với vây của tất cả loài cá mập sinh sống tại vùng biển của Chile, chứ không chỉ những loài đang bị đe dọa tuyệt chủng. Tuy nhiên, lệnh cấm vẫn còn nhiều kẽ hở vì không cấm ngư dân đánh bắt cá mập mà chỉ buộc họ đưa cá mập vào bờ trong tình trạng nguyên vẹn. Việc vận chuyển cá mập nguyên vẹn đến chợ cho phép nhận dạng loài (không được bắt các loài đang nguy cấp), giới hạn số lượng cá mập bị săn bắt một cách chính xác.
Vây cá mập phơi trên mái nhà Văn phòng Thương vụ Việt Nam tại Chile Ảnh: EL MOSTRADOR
Theo thông tin trên đài BBC, vây cá mập được mua bán hợp pháp tại Chile nhưng phải có giấy phép do Cục Thủy sản Chile cấp. Còn tờ El Mostrador nêu rõ vây cá mập xuất xứ từ Chile đòi hỏi phải có chứng từ thuế và Giấy chứng nhận nguồn gốc pháp lý (gồm các thông tin như loài cá mập, nơi và ngày cắt vây...) đi kèm. Nếu đó là vây ngoại nhập, phải có các giấy tờ hải quan và chứng nhận vệ sinh tương ứng. Quy định thì nhiều nhưng trong bối cảnh nhu cầu vây cá mập vẫn tiếp tục tăng, lệnh cấm trên chỉ gây ra đôi chút bất tiện đối với ngư dân Chile. Bởi thực tế, họ vẫn có thể cắt vây cá mập ngay trên tàu và chở đến những quốc gia khác để bán.
Ngành công nghiệp tranh cãi
Từ lâu, việc cắt vây cá mập đã bị lên án bởi quá tàn ác. Vây bị cắt ra khi những con cá vẫn còn sống, sau đó chúng bị quăng lại xuống biển. Do không còn vây để bơi và thở, những con vật đáng thương này từ từ ngạt thở và chảy máu đến chết.
Dù gây tranh cãi nhưng theo tờ Straits Times (Singapore), vây cá mập vẫn nằm trong danh sách mua sắm của nhiều gia đình tại các nước sắp đón Tết nguyên đán. Cụ thể hơn, phóng viên báo Lianhe Zaobao (Singapore) đã tìm đến Tây Ban Nha - một trong những quốc gia cung cấp thịt cá mập lớn nhất - và Đài Loan (Trung Quốc) - lãnh thổ quan trọng trong chuỗi cung ứng vây cá mập.
Ở Tây Ban Nha, hoạt động đánh bắt cá tập trung tại thị trấn ven biển Vigo. Nhu cầu tiêu thụ cá mập của người dân châu Âu - trong đó có Ý, Pháp và Iceland - và một số quốc gia châu Mỹ đã tăng trong những năm gần đây. Ông Juan Rojas - 72 tuổi, chủ cửa hàng bán cá sỉ - cho biết trước kia, vây cá mập từng bị quăng đi vì chẳng ai mua nhưng điều này đã thay đổi sau khi Trung Quốc bắt đầu để ý tới mặt hàng này.
Tại Đài Loan, Lianhe Zaobao dẫn lời thương nhân Chen Chin-cheng, 55 tuổi, chủ một nhà máy ở vùng ngoại ô TP Cao Hùng, cho biết vào thời kỳ hoàng kim, nhà máy của ông có thể sản xuất hơn 1.000 tấn vây cá mập mỗi năm. Tuy nhiên, hiện chỉ còn chưa đến 200 tấn/năm. "Thế giới cho rằng ngành công nghiệp vây cá mập rất hào nhoáng nhưng thực tế, lợi nhuận chỉ vỏn vẹn 3%-5%. Chúng tôi chỉ đang giúp ngư dân kiếm thêm thu nhập từ việc đánh bắt cá mập" - ông Chen thổ lộ.
Thật giả khó lường!
Tại Việt Nam, đặc biệt một số chợ ở TP HCM, mặt hàng vây cá mập hay còn gọi là vi cá đã qua sơ chế được bày bán khá nhiều. Riêng tại chợ Bình Tây (quận 6) có cả chục sạp bán mặt hàng này nhưng đều không nhãn mác. Trong đó, loại vi cá nguyên mảnh còn xương được chào giá 4 triệu đồng/kg, loại làm sạch xương 7 triệu đồng/kg, loại được sơ chế rút thành sợi không còn da có giá khoảng 6 triệu đồng/kg. Người bán còn giới thiệu loại 2 triệu đồng/kg, cũng được sơ chế rút sợi nhưng còn dính da nên có giá rẻ. Loại rút sợi này có hình dáng, màu sắc khá giống với bún tàu cũng được cuộn lại thành khoanh với sợi dài.
Ngoài ra, mặt hàng vi cá còn được rao bán nhiều trên mạng với giá bán khá cao. Chẳng hạn, vi cá loại cước thượng hạng được chào giá 2,5 triệu đồng/100 g, vi cá nguyên vây loại 1 có giá 1,6 triệu đồng/100 g, vi cá nguyên vây loại 2 là 1,2 triệu đồng/100 g, loại 3 là 1 triệu đồng/100 g. Trên các trang mạng này giới thiệu vi cá có nhiều công dụng, như hỗ trợ các bệnh về xương khớp, nuôi dưỡng tế bào giác mạc của mắt, giải quyết được chứng biến ăn ở trẻ, tham gia các quá trình tạo máu, bổ thận, bổ phổi. Chưa hết, vi cá còn có công dụng ngăn chặn các tế bào ung thư.
Vi cá khô được bày bán ở chợ Bình Tây (TP HCM)Ảnh: Nguyễn Hải
Giám đốc một doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cho biết trước đây, một số doanh nghiệp có đưa mặt hàng vi cá đi xuất khẩu. Tuy nhiên, khoảng chục năm nay không còn thấy doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng này. Chỉ còn một số người thu gom mặt hàng này xuất bán sang Trung Quốc, Hồng Kông, Singapore theo dạng xách tay hoặc tiểu ngạch.
Giới kinh doanh cho biết nguồn cung vây cá mập trong nước chủ yếu từ các ngư dân đi đánh bắt cá mập để lấy vây. Tại các địa phương như Đà Nẵng, Quảng Ngãi vẫn còn một số làng chuyên làm mặt hàng này để bán cho khách hàng.
Tuy nhiên, theo một cán bộ quản lý thị trường, một số chợ ở khu vực phía Nam có chào bán sản phẩm giới thiệu là vi cá mập nhưng trên thực tế, ngư dân phía Nam chủ yếu khai thác cá nhám để lấy vây bởi loại cá này khá giống cá mập. Do đó, nhiều khả năng sản phẩm được chào bán ở các chợ như Bình Tây không phải là cá mập thật.
Ng.Hải
và quét mã QR
Bình luận (0)