Nguy cơ thiếu điện, Việt Nam cần tính đến điện hạt nhân

Dự án điện hạt nhân đã dừng từ năm 2016, nhưng đến nay Việt Nam vẫn chưa tìm ra công nghệ nào có thể thay thế điện hạt nhân, trong khi nguồn năng lượng truyền thống đã cạn. Đây là quan điểm của ông Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH-CN) tại Diễn đàn năng lượng do Bộ Công Thương tổ chức hôm nay 21-8.

Theo ông Nguyễn Quân, Việt Nam đã phải nhập than, sắp tới phải nhập khí hóa lỏng. Trong khi trên thực tế, triển khai nhiệt điện gặp một số vấn đề về người dân phản đối vì cho rằng gây ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó, thuỷ điện đã hết nguồn công suất, còn năng lượng tái tạo giàu tiềm năng nhưng hiệu quả thấp, không ổn định.

Ảnh minh họa

"Cho dù ta có nhiều dự án điện mặt trời thì chắc chắn phụ tải không thể trông cậy vào nguồn này được" - ông Quân nhấn mạnh. Từ những vấn đề vừa phân tích, nguyên Bộ trưởng Bộ KH-CN cho rằng về lâu dài, Việt Nam phải tính đến điện hạt nhân.

Ông Nguyễn Quân cho rằng dù chúng ta đã dừng điện hạt nhân vào năm 2016 vì một số lý do, nhưng trong tương lai không thể không làm điện hạt nhân. Ông Nguyễn Quân cũng dẫn chứng trường hợp Nhật Bản dừng điện hạt nhân sau thảm họa sóng thần, nhưng đất nước này sẽ khởi động lại điện hạt nhân trong một ngày không xa với mức độ an toàn cao hơn.

Do đó, ông Nguyễn Quân cho rằng Việt Nam phải chuẩn bị phương án để phát triển điện hạt nhân, dù ở thời điểm hiện tại chưa có cơ sở nào để phát triển nguồn điện này một cách an toàn và hiệu quả nhất bởi những hạn chế về nhân lực, công nghệ...

Đối với việc phát triển điện hạt nhân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH-CN nhấn mạnh không nên để nước ngoài làm theo phương thức "chìa khóa trao tay" vì việc này cực kì nguy hiểm đối với an ninh năng lượng và an ninh quốc gia. "Đặc biệt là trong thời đại số, cá nhân, tổ chức có thể điều khiển nhà máy điện hạt nhân từ cách xa hàng ngàn cây số, thậm chí từ ngoài không gian"- ông Nguyễn Quân cho hay.

Nguyên Bộ trưởng đề xuất có thể mời các nhà đầu tư nước ngoài xây dựng nhà máy điện hạt nhân nhưng vận hành phải là người Việt Nam. Song song với đó là triển khai đào tạo nguồn nhân lực.

Ông Nguyễn Quân kiến nghị các bộ ngành sớm xây dựng trung tâm khoa học kỹ thuật hạt nhân với lò phản ứng hạt nhân do Liên bang Nga giúp đỡ, thay cho lò phản ứng hạt nhân ở Đà Lạt. Nguyên Bộ trưởng Bộ KH-CN kỳ vọng đây sẽ là nơi đào tạo cán bộ ngành hạt nhân cho Việt Nam.