Phá sản dự án trồng 10.000 ha điều

Dự án cải tạo và trồng mới 10.000 ha điều ở tỉnh Bình Dương nằm trong chương trình trồng 5 triệu ha rừng do Trung ương đầu tư từ vốn ngân sách, giao cho tỉnh Bình Dương quản lý. Để triển khai dự án, tỉnh Bình Dương ký hợp đồng với hàng trăm người dân 4 huyện Dầu Tiếng, Phú Giáo, Bến Cát và Tân Uyên. 

“Xóa sổ” cây điều

Dự án dự kiến triển khai trong 20 năm (từ năm 2000 đến 2020), tuy nhiên, vào cuối tháng 9-2009,  tại cuộc họp đánh giá về hiệu quả đầu tư trồng điều, đại diện cơ quan có trách nhiệm đều thừa nhận: Dự án đã thất bại hoàn toàn, thậm chí cây điều đã bị “xóa sổ” từ lâu ở địa phương. Điều đáng lo ngại là vốn đầu tư cho dự án này lên đến hàng chục tỉ đồng nhưng đến nay chưa thu được đồng nào.

Theo Sở NN-PTNT tỉnh Bình Dương, dự án này đã trồng được hơn 9.000 ha. Trong thời gian đầu, cây điều đã cho thu hoạch, nhưng vài năm gần đây, diện tích cây điều đột ngột bị thu hẹp, chỉ còn lại vài trăm hecta.

Cây điều đã mất vị thế ở Bình Dương. Trong ảnh: Chăm sóc cây điều giống. Ảnh: TTXVN

Theo ông Phú Hữu Minh, Phó Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Bình Dương, nên chấp nhận dự án này đã phá sản. Chấp nhận thất bại để còn tính toán thu hồi vốn. Chứ kéo dài dự án, tiếp tục rót vốn thì rất nguy hiểm. Vì đến nay, sau gần 9 năm triển khai chưa thu hồi được một đồng vốn nào.

Đại diện các ngành, lâm trường cho rằng dự án còn tiếp tục, duy trì thì làm sao giải trình khi cây điều không còn nữa. Nguy hiểm hơn, nguồn vốn đầu tư ngân sách cứ tiếp tục chảy xuống nhưng diện tích điều không phát triển, không thu hoạch.

Ông Minh cho biết thêm: Đến nay, tổng vốn đầu tư gồm ngân sách và tiền của dân vào dự án đã hơn 20 tỉ đồng, nhưng diện tích  trồng điều thì thu hẹp, cây điều chết dần, chết mòn gây tổn thất lớn.

Bình Dương xin rút khỏi dự án

Ông Nguyễn Hữu Chí, Phó Chủ tịch UBND huyện Bến Cát, nêu lý do: “Nguyên nhân thất bại của dự án là do cây điều không hiệu quả kinh tế bằng các cây công nghiệp khác.

Do đó, có nhiều hộ nông dân đã ký hợp đồng với tỉnh trồng điều, nhưng sau đó, họ tự chuyển sang trồng cây khác có hiệu quả hơn. Một lý do khác là trong thời gian vừa qua, trên địa bàn huyện phát triển ồ ạt các khu công nghiệp, đô thị khiến diện tích trồng điều của dự án bị thu hẹp đáng kể”.

Bà Trần Thị Kim Vân, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bình Dương, cho biết sau một thời gian triển khai dự án, cây điều đã không có chỗ đứng trên đất nông nghiệp ở Bình Dương. Do biến động về đất đai và giá nông sản, việc duy trì cây điều trong 20 năm theo cam kết là việc làm khó thực hiện. Vì vậy, tỉnh Bình Dương xin rút khỏi dự án.