Sẽ cấm tiệm vàng mua bán vàng miếng

Trong quý 2-2011, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) sẽ trình Chính phủ ban hành nghị định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng theo hướng trên.

Tiệm vàng chỉ kinh doanh vàng trang sức?

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo NHNN cho biết có thể hiểu rằng với nội dung trên, các tiệm vàng sẽ không còn được phép bán vàng miếng như hiện nay mà chỉ được kinh doanh vàng trang sức. Cũng theo quan chức này, nội dung chỉ đạo trên có thể hiểu rằng khi quy định này được áp dụng, việc mua vàng miếng sẽ khó khăn. Với người đã sở hữu vàng thì vẫn tiếp tục được giữ nhưng chỉ được bán vàng tại đầu mối mà NHNN quy định.

Yêu cầu các tập đoàn báo cáo số dư tiền gửi ngoại tệ Ngày 25-2, Ngân hàng Nhà nước đã có văn bản yêu cầu các tổ chức tín dụng báo cáo số dư tiền gửi ngoại tệ của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước về Vụ Quản lý ngoại hối, chậm nhất 4-3-2011. Cụ thể, các ngân hàng phải báo cáo chi tiết số dư tiền gửi ngoại tệ, ký quỹ ngoại tệ tại thời điểm 28-2 của các tập đoàn, tổng công ty nhà nước theo danh sách Ngân hàng Nhà nước xác định và các đơn vị thành viên. Việc báo cáo này nhằm thực hiện chỉ thị của Thủ tướng yêu cầu các tập đoàn, tổng công ty nhà nước phải bán lại ngoại tệ cho Ngân hàng Nhà nước. A.H.

Trước đây nghị định về quản lý hoạt động kinh doanh vàng đã được NHNN dự thảo nhiều lần, tuy nhiên theo đại diện NHNN, biện pháp được nêu trong dự thảo lần này quyết liệt hơn cả. Tới đây NHNN sẽ soạn thảo lại dự thảo nghị định theo hướng trên để trình Chính phủ vào quý 2, sau đó ban hành thông tư hướng dẫn. “Thời gian áp dụng quy định này sẽ được cân nhắc sao cho không tác động quá lớn đến đời sống người dân. Sẽ có thời gian chuyển tiếp trước khi áp dụng” - quan chức này nói.

Tại hội nghị trực tuyến ngày 24-2, Phó thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng nhấn mạnh NHNN sẽ tiến hành những bước kiểm soát cần thiết và chủ động trong hoạt động kinh doanh vàng.

Theo NHNN, sở dĩ đưa ra những biện pháp cứng rắn đối với thị trường vàng là vì hoạt động tích trữ vàng không làm lợi cho nền kinh tế. Hơn nữa, hoạt động đầu cơ vàng vật chất không chỉ đẩy giá vàng rơi vào vòng xoáy sốt giá mà còn là nguyên nhân trực tiếp đẩy tỉ giá VND/USD tại thị trường tự do tăng cao.

Tình trạng giá vàng “hành” giá USD đã diễn ra từ hàng chục năm nay. Mỗi khi nhu cầu vàng tăng cao do giới đầu cơ mua vàng để trả nợ, giới buôn lậu vàng sẽ gom USD để nhập lậu vàng. Tranh thủ cơ hội này, giới buôn USD sẽ gom hàng, đẩy giá lên cao. Quy luật bất thành văn là giá USD tại thị trường tự do chỉ bớt nóng khi giá vàng trong nước ngang với giá thế giới. Ngược lại, giá USD sẽ tăng cao nếu giá vàng trong nước chênh lớn với giá thế giới.

Nhìn rộng ra, chỉ một vài quốc gia châu Á người dân có nhu cầu tích trữ vàng. Còn lại vàng chỉ mang tính chất là vật trang sức hơn là đơn vị tiền tệ, trao đổi như tại VN hiện nay. Cũng theo NHNN, với việc siết chặt hoạt động kinh doanh vàng miếng cộng với những biện pháp bình ổn thị trường sẽ góp phần thay đổi thói quen của người dân, huy động được một lượng vốn nằm chết trong kho vào sản xuất kinh doanh, làm lợi cho xã hội.

Huy động nguồn lực trong dân

Thông tin cơ quan quản lý sẽ đưa thị trường vàng vào khuôn khổ tác động mạnh đến tâm lý người kinh doanh vàng. Theo các công ty vàng, giao dịch vàng miếng trong ngày 25-2 rất chậm dù chênh lệch giữa giá mua - bán có thời điểm chỉ cách nhau 20.000 đồng/lượng. Nhiều người kinh doanh vàng cũng ngóng theo các động thái điều chỉnh thị trường vàng.

Ông Nguyễn Thành Long, tổng giám đốc Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn (SJC), cho biết tổng số vàng SJC thời gian qua đã dập và cung ứng ra thị trường khoảng 20 triệu lượng, tính theo mức giá ngày 25-2 vào khoảng 740.000 tỉ đồng. Đó là chưa kể lượng vàng được gia công bởi các công ty vàng khác. Ngoài ra, theo ước tính của các công ty vàng, có khoảng 200 tấn vàng được dùng để chế tác nữ trang. Giới kinh doanh vàng cho rằng nếu trừ đi một lượng vàng đã được xuất lậu ngược qua biên giới, số vàng trong dân còn khoảng 700 tấn, trị giá khoảng 28 tỉ USD (616.000 tỉ đồng), tương đương 1/4 tổng huy động vốn toàn nền kinh tế.

Đưa số vốn này vào nền kinh tế là điều nên làm, tuy nhiên nhiều năm qua tâm lý chuộng cất giữ tài sản bằng vàng một phần xuất phát từ nhu cầu bảo toàn vốn. Theo các công ty vàng, chính sách hạn chế tiến tới xóa bỏ vàng vật chất trong nền kinh tế cần đi liền với các giải pháp nhằm huy động cho được số vàng này.

Trước đây cơ quan quản lý từng áp dụng rất nhiều biện pháp hạn chế với vàng nhưng dẫn đến những biến tướng khác như vàng nhẫn, vàng vòng... thị trường khi ấy sẽ càng rối ren thêm vì khó kiểm soát chất lượng và thiệt hại nhất chính là người dân. Không thể thay đổi một sớm một chiều thói quen giữ vàng của người dân mà cần có thời gian để tạo lập niềm tin cho thị trường bằng cách giữ ổn định giá trị đồng nội tệ. Cũng cần thành lập trung tâm giao dịch vàng quốc gia do NHNN đứng ra chủ trì làm trọng tài và can thiệp khi cần thiết...