Tháo nút thắt để nông nghiệp phát triển

Ngày 19-4, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã chủ trì cuộc họp cho ý kiến dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 210/2013 về thu hút doanh nghiệp (DN) đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.

Doanh nghiệp thiếu đất

Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT), cơ quan soạn thảo, cho biết nghị định mới tập trung vào việc mở rộng diện DN, dự án được nhà nước hỗ trợ; phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ; bổ sung cơ chế hỗ trợ DN trong các giai đoạn phát triển thị trường, làm thương hiệu, hỗ trợ sản phẩm có lợi thế; cải cách thủ tục hành chính và cơ chế về nguồn vốn hỗ trợ của nhà nước.

Các quy định hiện hành chưa thu hút doanh nghiệp đầu tư mạnh vào nông nghiệp. Trong ảnh: Trồng dưa pepino bằng công nghệ cao ở Lâm Đồng Ảnh: ĐÌNH THI

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nêu thực tế, cả nước có 1% DN đầu tư vào nông nghiệp với số vốn gần 3% tổng đầu tư của cộng đồng DN vào sản xuất, kinh doanh. Đây là con số nhỏ bé trong khi nông nghiệp có nhiều tiềm năng và thị trường nông thôn rộng lớn. “Chúng ta còn lúng túng khi triển khai chủ trương tích tụ ruộng đất. Vì vậy, nhiều DN không có diện tích đất đủ lớn để đầu tư sản xuất” - Phó Thủ tướng nhận định.

Nguyên nhân thứ hai, theo Phó Thủ tướng là chính quyền địa phương dễ thay đổi quy hoạch sử dụng đất, gây rủi ro lớn cho hoạt động sản xuất kinh doanh lâu dài của DN. Bên cạnh đó, chính sách bảo hiểm nông nghiệp (BHNN) không hiệu quả khiến ngân hàng không thể cho DN vay vốn.

Từ hàng loạt bất cập trên, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng muốn kêu gọi DN đầu tư, nhà nước phải có các chính sách, giải pháp về cơ chế, pháp lý hỗ trợ cho đầu ra sản phẩm bằng cách phát triển thị trường buôn bán, sàn giao dịch nông sản. Có các định chế này, DN mới yên tâm.

Cần sửa nhiều luật liên quan

Đại diện Tổng cục Đất đai (Bộ Tài nguyên và Môi trường) nhận định các giải pháp cho thuê quyền sử dụng đất, góp vốn bằng quyền sử dụng đất hay chuyển nhượng quyền sử dụng đất trong dự thảo nghị định đều có những bất cập so với pháp luật hiện hành nên không dễ thực hiện.

Thứ trưởng Bộ KH-ĐT Đào Quang Thu phân tích dự thảo nghị định hướng dẫn việc thực hiện nhiều luật liên quan đến đất đai, đầu tư, DN… nhưng để xử lý triệt để các vướng mắc nêu trên thì cần phải sửa lại các luật. “Về tích tụ ruộng đất, dự thảo nghị định không xử lý hoàn hảo được mà phải sửa Luật Đất đai. Về hỗ trợ vốn thì phải sửa pháp luật về thuế… Do đó, Bộ KH-ĐT chỉ chọn các quy định thuộc thẩm quyền của Chính phủ để xây dựng thành khuôn khổ pháp lý” - ông Thu nói.

Về lâu dài, ông Đào Quang Thu đồng tình với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ là cần có luật về phát triển DN đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cho rằng trong khi chưa xây dựng được luật thì vẫn phải ban hành nghị định mới với các nội dung phát triển DN trong nông nghiệp, nông thôn. Cơ quan soạn thảo hoàn thiện lại dự thảo nghị định, lưu ý việc cập nhật các nội dung của Luật Hỗ trợ DN nhỏ và vừa (dự kiến được Quốc hội thảo luận, thông qua tại kỳ họp thứ 3 vào tháng 5-2017 - PV) và các nghị quyết của Hội nghị Trung ương 5 về thể chế kinh tế thị trường.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ KH-ĐT coi trọng các nội dung về tạo thuận lợi thương mại, mở rộng đối tượng điều chỉnh, quy định công bố quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp, các chính sách liên quan tới phát triển nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp hữu cơ…