Thị trường chứng khoán: Ưu đãi thuế - chưa đủ!

Trước tình trạng trì trệ của thị trường chứng khoán (TTCK), mới đây Vụ Chính sách Thuế và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã trình lên Bộ Tài chính ký văn bản ưu đãi thuế trên lĩnh vực hoạt động TTCK. Theo đó, các công ty cổ phần ra niêm yết trong năm 2004 sẽ được giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp (DN) trong vòng 2 năm kể từ khi lên sàn giao dịch TTCK. Thế nhưng...

Èo uột nhất trong khu vực

Trong số hơn 200 công ty đã cổ phần hóa đủ điều kiện niêm yết trên cả nước hiện mới có 12,5% số đơn vị (25 DN) tham gia niêm yết trên sàn giao dịch TTCK. Mặc dù Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã sử dụng nhiều phương kế nhằm “lôi” các công ty này lên sàn nhưng 87,5% số DN đều tìm cách né tránh, làm cho TTCK èo uột vào loại bậc nhất trong khu vực ASEAN. Ông Lê Thăng Long, Phó Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần Công nghệ thông tin EIS, cho biết: Sự ưu đãi về thuế như vậy chưa đủ hấp dẫn để các công ty cổ phần ra niêm yết. Vì hiện nay tại nhiều khu vực đầu tư khác như khu chế xuất, khu công nghệ cao... có chính sách ưu đãi thuế lớn hơn TTCK nhưng vẫn khó thu hút đầu tư. Năm ngoái EIS dự tính niêm yết nhưng khi thấy không có mục đích phát hành vốn và điều kiện TTCK chưa thuận lợi nên đình chỉ việc này. Tại nhiều nước, những dự án mang tính đột phá về công nghệ, dịch vụ nhận được sự tài trợ từ Chính phủ hoặc từ quỹ đầu tư mạo hiểm nên họ mạnh dạn lao vào làm. Khi thành công, cổ phiếu của những đơn vị này đưa lên sàn sẽ được các nhà đầu tư đón nhận nồng nhiệt, qua đó đẩy giá cổ phiếu trên TTCK lên cao. Do đó, cần phải có chính sách đồng bộ tiền niêm yết mới có thể thu hút các DN tự nguyện “chạy” lên TTCK.

Sợ bị “hở sườn”

Khảo sát ý kiến gần chục chuyên gia, giám đốc và chủ tịch hội đồng quản trị các công ty CP chưa niêm yết trên địa bàn TPHCM, hầu hết mọi người đều cho rằng hiện nay chưa phải là thời điểm thuận lợi để đưa cổ phiếu DN lên TTCK. Ông Trần Mộng Hùng, Chủ tịch Hội đồng Quản trị Ngân hàng ACB, nói: Mục đích của ACB là sẽ đưa cổ phiếu ra TTCK nhưng phải có thời gian để chờ nghị quyết của đại hội cổ đông trong và ngoài nước về mức giá khởi điểm, sửa lại điều lệ, chọn thời điểm thích hợp... Một số ý kiến khác cho rằng, do làm ăn chưa khấm khá nên DN còn e ngại không dám lên TTCK. Khi niêm yết thì phải công bố thực trạng tài chính trong từng quý, từng năm, lúc đó sẽ “hở sườn” của DN ra công chúng xem. Sự minh bạch tài chính đang là điểm yếu của nhiều DN nên họ không muốn công khai. Ngoài ra, DN còn sợ khi niêm yết phải tốn nhiều chi phí thuê kiểm toán, làm thủ tục...

Cần thêm 200 DN niêm yết

Theo tính toán của Hiệp hội Các nhà đầu tư tài chính Việt Nam, trong vòng 5 năm tới TTCK Việt Nam cần phải có thêm trên 200 công ty cổ phần ra niêm yết, như vậy TTCK mới có thể trở thành kênh đầu tư hấp dẫn. Để thu hút các công ty ra niêm yết hiện Ủy ban Chứng khoán mới đề ra được chính sách thuế ưu đãi không cào bằng cho DN, như DN niêm yết trước thì được giảm thuế thu nhập nhiều năm, ra sau hưởng ít năm... còn các chính sách đòn bẩy khác của tiền niêm yết lại chưa có. Phải chăng vì vậy nên Bộ Tài chính và Chính phủ chưa có quyết sách hấp dẫn để phát triển TTCK?