xem thêm
An Giang
Bình Dương
Bình Phước
Bình Thuận
Bình Định
Bạc Liêu
icon 24h qua
Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP

Thực phẩm chức năng: Bỏ ngỏ quản lý

Thanh Nhân - Thái Phương

Các quy định về quản lý thực phẩm chức năng còn lỏng lẻo, tạo điều kiện cho doanh nghiệp làm ăn bất chính tung sản phẩm kém chất lượng, lừa đảo người tiêu dùng

img
Minh họa: Nguyễn Tài
Hiện nay, thực phẩm chức năng (TPCN) được bán phổ biến tại các nhà thuốc, siêu thị, tiệm tạp hóa… không qua kê đơn nên người tiêu dùng tự ý mua. Theo quy định của Bộ Y tế, trên nhãn TPCN không được ghi chỉ định điều trị bất kỳ loại bệnh nào và bắt buộc phải ghi dòng chữ “Thực phẩm này không phải là thuốc, không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh”. Quy định thì như vậy nhưng thực tế việc sản xuất kinh doanh TPCN tồn tại nhiều vấn đề.

Quản lý lỏng lẻo

Một doanh nghiệp (DN) nhập khẩu TPCN cho biết: Các quy định, tiêu chuẩn sản xuất TPCN không đòi hỏi nghiêm ngặt, thủ tục cấp phép đơn giản, dễ dàng. Nhà sản xuất chỉ cần nộp hồ sơ xin cấp phép tại Cục An toàn vệ sinh thực phẩm, công bố chất lượng và tự chịu trách nhiệm về sản phẩm của mình. Trong khi đó, nếu đăng ký sản xuất thuốc, đơn vị sản xuất phải có hồ sơ chặt chẽ, cơ quan cấp phép thẩm định khắt khe.

Với TPCN nhập khẩu hiện đang có sự không thống nhất trong việc cấp phép lưu hành. Nhiều trường hợp cùng một sản phẩm với cùng hàm lượng như nhau nhưng tại nước sở tại sản phẩm đó được đăng ký là thuốc; khi vào Việt Nam thì không được chấp nhận là thuốc mà là TPCN. Đây cũng là một trong những lý do dẫn đến sự nhập nhằng giữa thuốc và TPCN, một số đơn vị khi đăng ký là TPCN nhưng khi bán hàng lại nói đây là thuốc…

Việc quản lý lỏng lẻo khiến thị trường tràn lan sản phẩm TPCN không rõ nguồn gốc, chất lượng không bảo đảm. Giữa năm 2011, Công an Kinh tế kết hợp với QLTT Hà Nội phát hiện tại một đơn vị xuất nhập khẩu có hơn 1.000 thùng TPCN với các nhãn mác như Glucosamin, Arginin, GinkgoBiloba, Vitamin E của Mỹ nhưng được sản xuất tại Hải Dương. Mới đây, trên thị trường xuất hiện TPCN hiệu Lishou (thuốc giảm cân) loại 40 viên/hộp có chứa hàm lượng sibutramine lên đến 8-10 mg/viên. Cục An toàn vệ sinh thực phẩm khẳng định đây là hàng giả, có hoạt chất độc hại và Bộ Y tế đã có văn bản đình chỉ lưu hành và thu hồi từ tháng 4-2011. Sau gần một năm có lệnh thu hồi, trên thị trường vẫn tràn ngập loại TPCN này.

Tại thị trường TPHCM, ông Đặng Văn Đức, Chi cục trưởng Chi cục QLTT TPHCM, cũng cho biết năm 2011 có phát hiện và xử lý một số trường hợp kinh doanh TPCN giả, nhập lậu. Bà Phan Thị Việt Thu, Tổng Thư ký, Phó Văn phòng Khiếu nại người tiêu dùng TPHCM, cho hay một số DN và dược sĩ phản ánh nhiều loại thuốc không đạt chất lượng đã được chuyển thành TPCN để dễ tiêu thụ và tránh bị cơ quan y tế kiểm soát.

“Hấp dẫn” từ siêu lợi nhuận

Theo một số bác sĩ am hiểu về lĩnh vực dinh dưỡng và TPCN, thị trường TPCN phức tạp còn do đây là ngành kinh doanh siêu lợi nhuận. Hoa hồng chi cho bác sĩ kê toa, giới thiệu có thể lên đến 30% nên nhiều y, bác sĩ tích cực “quảng bá” TPCN. Một số bác sĩ còn tham gia quảng cáo TPCN dưới nhiều hình thức khác nhau. Mới đây, trong một chương trình sức khỏe trên VTV, TS-BS L.T.T đã tự nhận mình đã sử dụng một loại sâm chống mãn dục nên “da dẻ hồng hào và đẹp hẳn ra”.

TS-BS Nguyễn Thành Như, chuyên gia nam khoa, cho biết tại các nước Âu Mỹ, TPCN chủ yếu bán tại các siêu thị, được các nghệ sĩ quảng cáo trên truyền hình và sau phần quảng cáo sẽ có thông báo ghi rõ sản phẩm này chưa được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) công nhận và không công nhận tác dụng chữa bệnh, không có nghiên cứu khoa học hoặc hội nghị khoa học chuyên ngành về TPCN và cũng không bao giờ TPCN được đăng trên báo chuyên ngành... Ngược lại, tại Việt Nam, TPCN được bán chủ yếu trong hiệu thuốc tây, do các nhà khoa học (GS, PGS, TS, chủ tịch hội chuyên ngành, trưởng khoa bệnh viện) quảng cáo. TPCN còn được báo cáo chính thức tại các hội nghị khoa học chuyên ngành và quảng cáo trên tất cả các báo, kể cả báo chuyên ngành y.

Khó xử lý hình sự

Vi phạm phổ biến trong lĩnh vực kinh doanh sản xuất TPCN là không rõ nguồn gốc xuất xứ, sản phẩm chưa được cơ quan y tế cho phép lưu hành nhưng DN đã sản xuất kinh doanh và quảng cáo phóng đại về công dụng của sản phẩm. Theo ông Đặng Văn Đức, các vi phạm về TPCN mà QLTT lập biên bản chỉ xử lý hành chính nên không đủ sức răn đe. Rất khó xử lý hình sự vì nếu muốn xử lý hình sự thì phải chứng minh thiệt hại cho người tiêu dùng…

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo