TP HCM rất cần cơ chế đặc thù

Bí thư Thành ủy TP HCM Đinh La Thăng nhấn mạnh nội dung nêu trên, đồng thời đề xuất Chính phủ có cơ chế đặc thù, cởi trói cho TP phát triển mạnh mẽ hơn tại buổi làm việc với Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ngày 20-5 ở TP HCM.

Tăng tính chủ động trong điều hành

Theo Bí thư Thành ủy Đinh La Thăng, TP HCM đang phối hợp với Viện Kinh tế Việt Nam xây dựng cơ chế với tư duy đột phá và vượt ra ngoài những điều đang bị trói buộc, đồng thời đề xuất Chính phủ và các bộ, ngành nên coi sự tăng trưởng của TP là sự phát triển của cả nước, cơ chế đột phá của TP là nhu cầu của Chính phủ. Nếu không làm được điều này thì vẫn quanh quẩn cơ chế xin - cho. Do đó, TP HCM đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành xây dựng cơ chế đột phá cho TP nhằm tăng cường phân cấp trên các lĩnh vực từ tài chính công, tổ chức nhân sự, thu chi...

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ khảo sát tuyến metro ở TP HCM Ảnh: THÀNH ĐỒNG

“Có những sự việc bé bằng cái móng tay nhưng mỗi lần xin rất lâu. Cần đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho TP HCM, đừng sợ phân cấp, ủy quyền thì mất quyền, làm sai” - Bí thư Thành ủy kiến nghị và dẫn chứng:

“TP HCM còn 474 chung cư cũ xuống cấp nhưng 10 năm nay không làm được mà chỉ cải tạo 22 cái. Với cơ chế như hiện nay, trong 5 năm tới cũng chỉ làm thêm được 21 chung cư, vậy bao giờ mới xong? Trong khi đó, người dân phải sống trong nơm nớp, lo sợ. Phải tạo ra cơ chế đặc thù, điều chỉnh lại quy hoạch, cơ chế để lựa chọn nhà đầu tư, cùng lúc cho nhiều nhà đầu tư làm thì sẽ xong. Nếu không sẽ rất khó khăn”.

Liên quan đến giao thông tại các cửa ngõ, theo lãnh đạo TP HCM, trong khi Hà Nội được trung ương đầu tư ưu tiên toàn bộ đường cao tốc đi Lào Cai, Hòa Bình, Ninh Bình, Hải Phòng…, TP HCM lại không được như vậy. Vốn ngân sách, vốn thu tại địa phương mà cân đối như hiện nay thì rất khó đầu tư và phát triển. Phó Chủ tịch UBND TP HCM Lê Thanh Liêm cho rằng TP rất cần cơ chế, chính sách đặc thù với các quy định phân cấp tài chính mạnh hơn, tăng tính chủ động trong điều hành, quản lý phù hợp với vai trò của một đô thị đặc biệt.

Liên quan đến những cơ chế đặc thù cho TP HCM như phân cấp nguồn thu, thưởng vượt thu, quỹ dự trữ tài chính, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Hữu Chí cho rằng cần có sự rà soát của các bộ, ngành về những kiến nghị của TP. Sau đó, các bên liên quan sẽ họp bàn xây dựng cơ chế toàn diện hơn cho TP.

Nên xem là trung tâm hội nhập

PGS-TS Trần Đình Thiên, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, nhận định đặt ra cơ chế đặc thù cho TP HCM trong bối cảnh hiện nay là rất quan trọng vì TP với vai trò đầu tàu kinh tế sẽ phải đối mặt với hội nhập, nếu không thay đổi, sẽ không cạnh tranh được. Phải xây dựng TP HCM trở thành trung tâm hội nhập của cả nước bởi với Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và các hiệp định thế hệ mới khác, điều gay go nhất của Việt Nam là không phải cạnh tranh bằng thuế mà bằng thể chế, chất lượng sản phẩm.

“Cơ chế đặc thù phải gồm cơ chế vận hành để đầu tàu vượt lên, cạnh tranh ngang bằng với các TP khác trong khu vực. Quan trọng hơn, nhờ cơ chế đặc thù, TP HCM giàu lên sẽ có tác động lan tỏa, kéo cả nước phát triển” - ông Thiên nhận định.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ ghi nhận sự trăn trở, tìm tòi hướng đi của TP HCM. “Với mong muốn lấy lại vị trí đầu tàu, việc huy động các nguồn lực của TP gắn với những cơ chế tài chính đặc thù là rất quan trọng. Đề nghị TP chủ động xây dựng đề án càng sớm càng tốt để trình Chính phủ cho thí điểm một số vấn đề mới phát sinh. Muốn có cơ chế khác biệt và vượt trội, cần trình Chính phủ xem xét, sau đó xin ý kiến Bộ Chính trị và trình Quốc hội ra nghị quyết” - Phó Thủ tướng nhấn mạnh.