Trắng tay với đòn bẩy tài chính

Thị trường chứng khoán suy giảm, nhà đầu tư đến sàn thưa thớt. Ảnh chụp ngày 19-5
tại sàn chứng khoán Rồng Việt. Ảnh: Hồng Thúy

Giá đắt của margin

Đòn bẩy tài chính là cụm từ rất “hot” trong giai đoạn thị trường sôi động. Nhiều hình thức hợp tác đầu tư, dịch vụ tài chính cũng đang được sử dụng, nhất là việc sử dụng margin (giao dịch ký quỹ) đã làm cho không ít nhà đầu tư trắng tay. Trưởng bộ phận môi giới của một công ty chứng khoán có trụ sở ở quận 1 - TPHCM tiết lộ về một trường hợp nhà đầu tư thua lỗ chứng khoán vì margin mà nếu không phải là người trong cuộc chắc chắn sẽ ít ai tin.

Thuộc loại khách “siêu” VIP với số tiền ban đầu khoảng 100 tỉ đồng, năm 2010, ông H. đã mở tài khoản tại công ty chứng khoán S. để kinh doanh cổ phiếu. Do là khách “siêu” VIP nên ông được sử dụng margin hầu như không cần tỉ lệ. Sau khi “đánh” một vài mã chứng khoán thuộc họ dầu khí, vào khoảng tháng 4, tháng 5-2010, tổng số tiền của ông đã vượt lên khoảng 160 tỉ đồng. Ông H. tiếp tục dùng margin, vay tiền của công ty chứng khoán với tỉ lệ 2:8 (có 2 đồng được vay thêm 8 đồng). Có lúc tổng số tiền mà ông đầu tư lên đến khoảng 600 tỉ đồng...

Thế nhưng, thị trường liên tục suy giảm, giá cổ phiếu ông mua đua nhau tuột dốc. Tài khoản hơn 160 tỉ đồng của ông lại lùi về 100 tỉ đồng, lúc đó công ty chứng khoán buộc ông phải bán bớt cổ phiếu để trả nợ. Thay vì bán hết, ông lại chỉ bán ra một lượng cổ phiếu đủ để cân đối khoản margin. Thị trường tuột giảm tiếp, ông lại phải bán để bù đắp... Cứ thế, tài sản teo dần. Gần đây, thị giá lượng cổ phiếu ông đang nắm giữ thấp hơn số tiền nợ công ty chứng khoán... “Không những mất sạch 100 tỉ đồng ban đầu mà ông H. còn phải nợ thêm công ty chứng khoán mấy tỉ đồng. Ông đã “quăng” luôn tài khoản của mình cho công ty chứng khoán tự xử…”- vị trưởng bộ phận môi giới nói.

 Nhiều nhà đầu tư sử dụng margin cũng rơi vào tình trạng lỗ lã với những mức độ khác nhau. Ông Th., một nhà đầu tư trên sàn V., cho biết ông cũng là nạn nhân từng bị margin “bào mòn” số tiền 6 tỉ đồng một cách đau đớn. Ông kể: “Thấy cổ phiếu LCG cũng khá an toàn, tôi đã dốc vốn và sử dụng margin vào cổ phiếu này. Do giá giảm nên tôi phải bán cắt lỗ rồi lại mua, lại cắt lỗ… Nhiều lần như thế, sau hơn 1 năm, từ 6 tỉ đồng, tôi chỉ còn 400 triệu đồng”.

Theo các chuyên gia trên lĩnh vực chứng khoán, trên thực tế, nếu dùng margin đúng thời điểm là rất có lợi vì nhà đầu tư có thể kiếm lợi nhuận lớn khi số vốn đầu tư ban đầu có hạn. Tuy nhiên, khi thị trường xấu,hình thức đầu tư này rất nguy hiểm, càng sử dụng margin nhiều thì số tiền thua lỗ càng nhanh...

Một số công ty chứng khoán cho biết những nhà đầu tư dùng margin nhiều thường “đánh” theo các “đội lái” vì kỳ vọng lãi nhanh nhưng khi thị trường khó khăn, các “đội lái” thường tìm cách “bỏ chèo”. Lúc đó, những nhà đầu tư còn ôm hàng sẽ “chịu chết”.

Công ty chứng khoán cũng gặp khó