Xuất khẩu cá tra sang Mỹ vượt thị trường Trung Quốc

Theo Bộ Nông nghiệp và  Phát triển nông thôn, trong 2 tháng đầu năm, xuất khẩu cá tra sang hầu hết thị trường đều giảm mạnh so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, thị trường lớn nhất là Trung Quốc giảm đến 50% do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 làm gián đoạn và ách tắc trong khâu vận chuyển, kho bãi. Nhờ đó, Mỹ đã vượt qua Trung Quốc, trở lại là thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam với giá trị xuất khẩu đạt 18,1 triệu USD, chiếm 17,8% tổng giá trị xuất khẩu cá tra.

Theo dự báo của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), xuất khẩu cá tra sang thị trường Mỹ có thể tăng trong thời gian tới dù tình hình dịch bệnh Covid-19 đang ảnh hưởng tới hoạt động giao thương thủy sản. Bởi lẽ, tiêu thụ thủy sản, trong đó có cá tra đang tăng rất mạnh tại Mỹ một phần do tâm lý của người tiêu dùng tích trữ lương thực nhiều hơn để đối phó với dịch bệnh. Hơn nữa, năm 2019, lượng nhập cá tra của Mỹ giảm nên tồn kho đã hết, thúc đẩy các nhà nhập khẩu tăng mua trong năm nay.

Sản phẩm cá tra được giới thiệu tại hội chợ TP HCM

Cũng theo VASEP, năm 2019, cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung không đem lại lợi thế cho cá tra Việt Nam như dự báo dù sản lượng cá rô phi, cùng phân khúc cạnh tranh với cá tra nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc giảm rõ rệt. Nguyên nhân là Mỹ tiếp tục dựng rào cản thuế chống bán phá giá và chương trình thanh tra cá da trơn quyết định công bố kết luận tương đương muộn hơn dự kiến.

Cụ thể, trong năm 2019, có tới 11 tháng liên tiếp, giá trị xuất khẩu cá tra sang Mỹ giảm sút so với cùng kỳ năm 2018. Do nhu cầu xuất khẩu và giá nguyên liệu trong nước giảm nên trong năm 2019, giá xuất khẩu cá tra trung bình sang thị trường Mỹ cũng giảm, từ mức 4,73 USD/kg đầu năm xuống còn khoảng 2,85 USD/kg sau đó. Đến cuối năm 2019, Bộ Nông nghiệp Mỹ công bố chính thức công nhận hệ thống quản lý và giám sát cá tra của Việt Nam tương đương với Mỹ mới tạo điều kiện tốt hơn doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam. Sự công nhận này của Mỹ cũng giúp cá tra Việt Nam dễ dàng hơn trong việc tiếp cận và mở rộng xuất khẩu sang thị trường khác.

Đầu tháng 2-2020, Hiệp định Thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA) đã chính thức được Nghị viện châu Âu (EC) phê chuẩn mở ra cơ hội mới cho các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra sang EU khi mức thuế của cá tra sẽ về 0% trong 3 năm tới.

Thời điểm hiện nay được VASEP đánh giá không chỉ mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp cá tra Việt Nam nỗ lực vượt qua thử thách mà còn là cơ hội để các nhà nhập khẩu tại thị trường Mỹ và EU mua cá tra với giá tốt khi thị trường nhập khẩu lớn của cá tra Việt Nam là Trung Quốc đang bị gián đoạn.

Tuy tình hình xuất khẩu cá tra có những tín hiệu tốt nhưng các chuyên gia vẫn khuyến cáo người nuôi chủ động giảm sản lượng để sản lượng cá tra năm 2020 ở mức 1,2 triệu tấn, giảm khoảng 10% so với năm 2019.