Kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV: Quyết định nhiều vấn đề hệ trọng của đất nước

Hôm nay 5-5, kỳ họp thứ 9 Quốc hội (QH) khóa XV khai mạc trọng thể tại thủ đô Hà Nội. Kỳ họp dự kiến xem xét, quyết định những vấn đề quan trọng, lịch sử của đất nước, trong đó có 54 nội dung về công tác lập hiến, lập pháp.

Nhiều nội dung quan trọng

Chiều 4-5, tại Nhà QH, Tổng Thư ký QH, Chủ nhiệm Văn phòng QH Lê Quang Tùng đã chủ trì họp báo về dự kiến Chương trình kỳ họp thứ 9 QH khóa XV.

Ông Vũ Minh Tuấn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng QH, thông tin kỳ họp thứ 9 dự kiến khai mạc vào sáng 5-5, bế mạc ngày 30-6, theo hình thức họp tập trung tại Nhà QH. Kỳ họp được tiến hành theo 2 đợt: đợt 1 từ ngày 5 đến 29-5; đợt 2 từ ngày 11 đến 30-6; tổng thời gian làm việc là 37 ngày.

Đây là kỳ họp có nhiều nội dung quan trọng, là hội nghị lịch sử, bàn về những quyết sách lịch sử trong giai đoạn cách mạng mới. Trong đó, bao gồm triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

Tại kỳ họp này, QH sẽ xem xét, quyết định 3 nghị quyết về công tác lập hiến; 51 luật, nghị quyết thuộc công tác lập pháp; 14 nhóm nội dung về kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước; giám sát các vấn đề quan trọng khác... Đáng chú ý, QH sẽ xem xét, quyết định sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013; xem xét, thông qua Nghị quyết của QH sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Trong 34 luật dự kiến được xem xét, thông qua tại kỳ họp này, có Bộ Luật Hình sự (sửa đổi); Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi); Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi); Luật Việc làm (sửa đổi); Luật Khoa học - công nghệ và đổi mới sáng tạo; Luật Nhà giáo; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Bầu cử đại biểu QH và đại biểu HĐND; Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật MTTQ Việt Nam, Luật Công đoàn...

Các nghị quyết của QH sẽ được xem xét, thông qua gồm: nghị quyết về cơ chế, chính sách phát triển kinh tế tư nhân; về miễn, hỗ trợ học phí đối với trẻ em mầm non, học sinh phổ thông, người học chương trình giáo dục phổ thông tại các cơ sở giáo dục trong hệ thống giáo dục quốc dân; một số cơ chế, chính sách đặc biệt, tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật; phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3-5 tuổi; giảm thuế GTGT... QH cũng sẽ thông qua nghị quyết của QH về sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh; quyết định ngày bầu cử đại biểu QH khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026 - 2031; quyết định chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 4 TP HCM; xem xét, quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền (nếu có)....

Có khả năng sửa đổi 8/120 điều của Hiến pháp

Trả lời câu hỏi về việc rút ngắn nhiệm kỳ QH khóa XV, tiến hành bầu cử QH khóa XVI và HĐND nhiệm kỳ 2026 - 2031 sớm, bà Nguyễn Phương Thủy, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật - Tư pháp, cho biết việc này nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, cũng là vấn đề được đặt ra ở nhiều nhiệm kỳ trước. Theo thông lệ, Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng thường kết thúc vào tháng 1, sau đó bầu cử vào cuối tháng 5, tức là có 4 tháng tiến hành các công việc liên quan để bầu cử đại biểu QH, đại biểu HĐND và kiện toàn nhân sự cấp cao của nhà nước.

Thực hiện yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy, hoàn thiện sớm về mặt nhân sự cấp cao của nhà nước gắn với kiện toàn nhân sự trong Đảng, Ủy ban Thường vụ QH xem xét và nhất trí báo cáo QH việc rút ngắn khoảng 3 tháng nhiệm kỳ QH khóa XV và nhiệm kỳ HĐND các cấp. Qua đó, cuộc bầu cử đại biểu QH, HĐND khóa tới có thể tiến hành sau khi kết thúc Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng, để thuận lợi hơn trong kiện toàn bộ máy và nhân sự nhà nước.

Trước đó, Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn cho biết tại kỳ họp thứ 9, QH sẽ xem xét rút ngắn nhiệm kỳ QH khóa XV và tiến hành bầu cử QH khóa XVI sớm hơn, vào ngày 15-3-2026. Ngày 6-4-2026, QH khóa XVI sẽ họp kỳ họp thứ nhất.

Thông tin việc xem xét sửa đổi Hiến pháp, bà Nguyễn Phương Thủy cho biết các vấn đề tập trung nghiên cứu đã được nêu trong tờ trình của Ủy ban Thường vụ QH - gồm nội dung liên quan MTTQ Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và chính quyền địa phương các cấp. Dự kiến có khả năng sửa đổi 8/120 điều của Hiến pháp 2013. Với nội dung, phạm vi nghiên cứu sửa đổi, Ủy ban Thường vụ QH kiến nghị QH cho phép nghiên cứu theo hướng ban hành nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013.

Dự thảo nghị quyết về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp sẽ được công bố, lấy ý kiến toàn dân trong 1 tháng, theo kế hoạch sẽ bắt đầu từ ngày 6-5. Chính phủ đề xuất ngoài hình thức truyền thống, có thể áp dụng hình thức lấy ý kiến thông qua ứng dụng VNeID.

"QH sẽ xem xét thông qua nghị quyết về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp chậm nhất trước ngày 26-6 để làm cơ sở pháp lý xem xét thông qua các luật liên quan tổ chức bộ máy, chính quyền địa phương 2 cấp" - bà Thủy cho biết.

Giải pháp đạt tăng trưởng 8%

Chiều cùng ngày, Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn chủ trì Hội nghị giữa Ban Thường vụ Đảng ủy QH với các Tổ trưởng Tổ đảng - Trưởng Đoàn, Phó Trưởng Đoàn phụ trách Đoàn Đại biểu QH các tỉnh, thành phố về kỳ họp thứ 9.

Chủ tịch QH nhấn mạnh đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, với trọng tâm là sửa đổi, bổ sung Hiến pháp và các luật phục vụ cho việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính, tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Bên cạnh đó, tháo gỡ triệt để những rào cản, khó khăn, vướng mắc về thể chế để tạo hành lang pháp lý, tạo nền tảng cho phát triển; tháo "điểm nghẽn", khơi thông các nguồn lực; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền gắn với tinh gọn bộ máy, kiến tạo không gian phát triển mới cho địa phương và cả nước.

Nhắc lại các mốc thời gian và yêu cầu đặt ra đối với việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp và các luật liên quan, Chủ tịch QH đề nghị các đại biểu QH bám sát định hướng, chủ trương, lãnh đạo, chỉ đạo, kết luận của Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương Đảng để xem xét, cho ý kiến về từng dự án luật, nghị quyết. Thực hiện nghiêm Nghị quyết 66/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.

"Việc lấy ý kiến nhân dân về sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 phải được tiến hành rất khẩn trương nhưng cũng phải rất cẩn trọng, kỹ lưỡng trong từng công đoạn" - Chủ tịch QH Trần Thanh Mẫn lưu ý.

Về kinh tế - xã hội, Chủ tịch QH dẫn lại tại Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm đã khẳng định mô hình tăng trưởng mới của đất nước ta phải lấy khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia làm động lực chủ yếu. Trong đó, khu vực kinh tế tư nhân, bao gồm cả trong nước và khu vực có vốn đầu tư nước ngoài, là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Do đó, đề nghị các đại biểu nghiên cứu, thảo luận các chính sách thiết thực, hiệu quả, khả thi, sát với nhu cầu thực tế của xã hội để có thể triển khai ngay, tạo nên giá trị và sản phẩm thực chất.

Chủ tịch QH lưu ý các đại biểu nghiên cứu sâu các báo cáo của Chính phủ, đánh giá một cách khách quan, toàn diện tình hình; chỉ ra những bất cập, hạn chế và đề xuất giải pháp; quan tâm việc bố trí nguồn lực cho phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và các giải pháp để đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế 8% trở lên.

"Mỗi đại biểu QH phải thực sự đổi mới tư duy và phương pháp làm việc. Mỗi ý kiến đóng góp phải xuất phát từ tâm huyết, trí tuệ, trách nhiệm cao nhất đối với cử tri và đất nước" - Chủ tịch QH nhấn mạnh.