Kỹ sư hàng đầu về nhiên liệu hạt nhân Trung Quốc "gặp chuyện"

Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc (CCDI) vừa phát đi thông báo đang kiểm tra và giám sát đối với ông Lý Quang Xương (Li Guanchang), thành viên ủy ban khoa học và công nghệ của Tập đoàn Hạt nhân Quốc gia Trung Quốc (CNNC).

Cơ quan giám sát tham nhũng hàng đầu của Đảng Cộng sản Trung Quốc chỉ cho biết ông Lý "vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và pháp luật" mà không cung cấp thêm thông tin chi tiết.

Tuyên bố trên đồng nghĩa ông Lý trở thành nhân vật mới nhất bị điều tra trong chiến dịch trấn áp tham nhũng sâu rộng của Bắc Kinh nhằm vào các lĩnh vực "có nguy cơ cao" như năng lượng và doanh nghiệp nhà nước.

Ông Lý từng giữ chức vụ giám đốc bộ phận nhiên liệu hạt nhân của CNNC, một doanh nghiệp nhà nước giám sát các chương trình hạt nhân dân sự và quân sự của Trung Quốc.

Thông tin công khai cho hay ông Lý cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đổi mới và phát triển cụm nhiên liệu "dòng CF" hiệu suất cao của Trung Quốc.

Năm 2017, khi còn làm giám đốc dự án khoa học và công nghệ quan trọng trong chương trình CF, ông Lý từng nói rằng việc phát triển các tổ hợp nhiên liệu hạt nhân trong nước là điều cần thiết để "hiện thực hóa giấc mơ về một quốc gia điện hạt nhân hùng mạnh" và xuất khẩu năng lượng hạt nhân do Trung Quốc sản xuất.

Với tư cách phó giám đốc ủy ban khoa học và công nghệ của CNCC vào năm 2018, ông Lý tham gia soạn thảo "Báo cáo phát triển năng lượng hạt nhân Trung Quốc".

Tháng 4 năm ngoái, ông đã tham gia một hội nghị nghiên cứu năng lượng nguyên tử với tư cách là cố vấn cấp cao cho ủy ban, theo trang tin địa phương The Paper.

CNNC chủ yếu tham gia nghiên cứu và phát triển, xây dựng, sản xuất và vận hành trong các lĩnh vực năng lượng hạt nhân, chu trình nhiên liệu và ứng dụng, bảo vệ môi trường và kỹ thuật hạt nhân, theo trang web của CNNC.

Cuộc điều tra ông Lý diễn ra chưa đầy một tháng sau khi Chủ tịch Tập Cận Bình chỉ thị cho cơ quan chống tham nhũng Trung Quốc tập trung vào các lĩnh vực có "nguy cơ cao" bao gồm doanh nghiệp nhà nước, năng lượng và tài chính.

Chỉ thị của ông Tập diễn ra trong bối cảnh cuộc chiến chống tham nhũng của Trung Quốc vẫn "nghiêm trọng và phức tạp". Chủ tịch Trung Quốc nhấn mạnh tại phiên họp toàn thể của CCDI ngày 8-1 rằng "tuyệt đối không dung thứ và phải giải quyết tận gốc rễ" nạn tham nhũng.

Vụ việc của ông Lý cũng diễn ra trong bối cảnh 3 quan chức cấp cao trong lĩnh vực công nghiệp quốc phòng Trung Quốc bị cách chức hồi tháng 12-2023. Các quan chức này bị loại khỏi Hội nghị Hiệp thương chính trị nhân dân (CPPCC), cơ quan cố vấn chính trị của Trung Quốc.

Đó là các ông Ngô Yên Sinh (Wu Yansheng), Lưu Thạch Tuyền (Liu Shiquan) và Vương Trường Thanh (Wang Changqing).

Ông Ngô Yên Sinh là chủ tịch Tập đoàn Khoa học và Công nghệ hàng không vũ trụ Trung Quốc (CASC). Đây là công ty theo dõi việc phát triển các hệ thống tên lửa và tàu vũ trụ của Trung Quốc.

Ông Lưu Thạch Tuyền là chủ tịch Tập đoàn Công nghiệp binh khí Trung Quốc (Norinco), nhà sản xuất thiết bị quân sự hàng đầu nước này.

Ông Vương Trường Thanh giữ chức phó tổng giám đốc Tập đoàn Công nghiệp và Khoa học hàng không vũ trụ Trung Quốc (CASIC).

Cả ba công ty nói trên đều thuộc sở hữu nhà nước và đóng vai trò quan trọng trong ngành công nghiệp quốc phòng của Trung Quốc.

Truyền thông nhà nước Trung Quốc tuần trước cũng đưa tin nhà khoa học tên lửa nổi tiếng Vương Hiểu Quân (Wang Xiaojun) cũng đang bị điều cáo buộc tham nhũng.