Lần đầu tiên giới thiệu bảo vật quốc gia Linga vàng ròng đến công chúng

Bảo vật Linga bằng vàng ròng được tìm thấy trong đợt khai quật khảo cổ năm 2013 - 2014 tại di tích Pô Dam, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận.

Bảo vật quốc gia Linga vàng ròng có niên đại khoảng thế kỷ VIII-IX, là hiện vật gốc độc bản, quý hiếm, có hình thức độc đáo; có giá trị về lịch sử, văn hoá, thẩm mỹ; là biểu tượng của sự sinh sôi, nảy nở của vạn vật và muôn loài. 

Bảo vật được chế tác rất đặc biệt có trọng lượng 78,36 gram, với tỉ lệ vàng ròng chiếm 90,4%, 9,6% còn lại là bạc và đồng.

Đợt khai quật khảo cổ năm 2013 – 2014 còn phát hiện nhiều hiện vật khác có giá trị như: bệ yoni, bàn nghiền; các loại nhạc khí như: chuông, chũm choẹ, lục lạc; nhẫn mưta, gương đồng, rìu, giáo… góp phần khẳng định thêm giá trị về mặt lịch sử, văn hoá, tôn giáo, tín ngưỡng thờ sinh thực khí của người Chăm tại di tích tháp Po Dam.

Ngày 18-1-2024, Thủ tướng Chính phủ ký Quyết đinh số 73/QĐ-TTg về việc công nhận bảo vật quốc gia đợt 12 - năm 2023. Trong số 29 bảo vật quốc gia được công nhận đợt này, có Linga vàng tỉnh Bình Thuận. Đây là niềm vinh dự, tự hào của người dân tỉnh Bình Thuận, khi lần đầu tiên địa phương có hiện vật được công nhận bảo vật quốc gia.

Lễ Công bố bảo vật quốc gia diễn ra đúng vào thời điểm đồng bào Chăm Bình Thuận đang vui mừng chào đón Lễ hội Katê năm 2024 tại di tích tháp Pô Sah Inư.

Đây là lễ hội truyền thống của đồng bào Chăm diễn ra hàng năm vào đầu tháng 7 Chăm lịch nhằm thể hiện sự thành kính, biết ơn đối với các vị thần linh, ông bà, tổ tiên đã bảo bọc, chở che cho con cháu khỏe mạnh, cuộc sống bình an, no ấm và hạnh phúc. Lễ hội này còn thể hiện khát vọng của cộng đồng luôn cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu.

Lễ hội Katê của người Chăm tỉnh Bình Thuận không chỉ là lễ hội truyền thống đặc sắc gắn với tập quán xã hội và tín ngưỡng của đồng bào Chăm, mà còn là 1 trong 5 lễ hội đặc sắc của tỉnh được đưa vào Danh mục các lễ hội tiêu biểu của địa phương cần bảo tồn và phát huy giá trị phục vụ phát triển du lịch.

Năm 2022, lễ hội này đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào Danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, góp phần rất lớn trong việc bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa của địa phương.