Làng đẹp và là nơi đáng sống

Giữa dòng chảy hối hả của phố thị Hội An, có một vùng quê vẫn giữ được nhịp sống thong thả, êm đềm như hơi thở của sông nước - đó là Cẩm Thanh (phường Hội An Đông, TP Đà Nẵng) - vùng đất được ví như "lá phổi xanh" của đô thị di sản. Nơi đây, con người và thiên nhiên dường như đang cùng nhau viết nên câu chuyện về một làng quê bình yên, chan hòa và tràn đầy sức sống.

Làng quê đặc biệt

Cách khu phố cổ Hội An chừng 4 km về phía Đông, Cẩm Thanh hiện ra với rặng dừa nước ngút ngàn, những con sông nhỏ len lỏi như mạch máu chảy quanh làng. Tiếng gió xào xạc trên lá, tiếng mái chèo khua nhịp nhẹ tênh, tất cả tạo nên bức tranh sống động của một miền quê thanh bình. Với diện tích hơn 170 ha rừng dừa nước, Cẩm Thanh không chỉ là vùng đệm sinh thái của Khu Dự trữ sinh quyển thế giới Cù Lao Chàm - Hội An, mà còn là "bức tường xanh" bảo vệ cư dân trước thiên tai, triều cường. Trong rừng dừa ấy, hàng trăm hộ dân vẫn ngày ngày mưu sinh bằng nghề sông nước - từ đánh bắt cá tôm, làm nghề thủ công đến phục vụ du lịch sinh thái.

Trước đây, người dân Cẩm Thanh chủ yếu sống bằng nghề đánh bắt nhỏ lẻ, cuộc sống còn nhiều vất vả. Nhưng khoảng hơn mười năm trở lại đây, nhờ phát triển mô hình du lịch cộng đồng gắn với rừng dừa nước, diện mạo làng quê đã thay đổi rõ rệt.

Dường như lúc nào khu rừng dừa nước Cẩm Thanh cũng đông đúc du khách đến tham quan, trải nghiệm dịch vụ bơi thuyền thúng trên các dòng kênh. Hình ảnh những chiếc thúng chai nhẹ trôi giữa cánh rừng dừa xanh bạt ngàn hay vũ điệu lắc thúng trên nền nhạc sôi động - đã trở thành thương hiệu của du lịch Cẩm Thanh, như lôi cuốn, mời gọi du khách khắp nơi ghé thăm.

Du khách đến Cẩm Thanh giờ đây không chỉ để đi thuyền ngắm cảnh, mà còn để trải nghiệm văn hóa bản địa, học chèo thuyền thúng, tham gia chương trình dạy nấu ăn, ở homestay cùng người dân, làm đồ thủ công từ dừa, tre, lá. Những trải nghiệm mộc mạc ấy mang lại nguồn thu ổn định cho người dân mà vẫn giữ được sự nguyên sơ của môi trường.

Cẩm Thanh còn nổi tiếng bởi nghề thủ công từ tre, dừa - nét văn hóa lâu đời của vùng sông nước. Những chiếc giỏ, nón, đèn, con vật nhỏ bằng lá dừa nước giờ đã trở thành món quà lưu niệm độc đáo, được du khách ưa chuộng. Không dừng lại ở đó, người dân còn sáng tạo tranh nghệ thuật từ lá dừa, sản phẩm chế biến từ dừa và hải sản ven bờ, góp phần đa dạng hóa sản phẩm, mở ra hướng đi mới cho kinh tế làng. Nhờ vậy, hệ sinh thái rừng dừa trở thành nguồn thu lâu dài, ổn định, giảm áp lực khai thác tự nhiên, tránh được những hệ lụy như ở các khu du lịch phát triển ồ ạt khác.

Bên cạnh rừng dừa, Cẩm Thanh còn gây ấn tượng với mô hình du lịch nông nghiệp hữu cơ - kết hợp sản xuất nông nghiệp sạch với trải nghiệm du lịch. Du khách đến Cẩm Thanh hào hứng với các hoạt động cấy lúa, trồng rau, ủ phân, cưỡi trâu, tham gia "Một ngày làm nông dân" - sản phẩm du lịch đang được nhiều công ty lữ hành giới thiệu. Những mô hình này không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm du lịch, mà còn quảng bá hình ảnh một Cẩm Thanh thân thiện với môi trường, góp phần nâng cao thương hiệu du lịch Hội An sinh thái, văn hóa, du lịch xanh.

Không phải ngẫu nhiên mà nhiều người ví Cẩm Thanh như biểu tượng của làng quê đáng sống ở miền Trung. Ở đây, con người tìm thấy niềm vui giản dị từ lao động, từ thiên nhiên, từ những giá trị bền vững mà họ cùng nhau gìn giữ.

Bảo vệ môi sinh như một lẽ tự nhiên

Ông Trần Tấn Dũng, Chủ tịch UBND phường Hội An, nói rằng trên mảnh đất Cẩm Thanh này, từ dòng sông, cánh đồng, lũy tre, bụi dừa..., những ngôi đình, ngôi miếu, những con đường làng đã tạo nên một bức tranh thủy mặc. Suốt trong chiều dài lịch sử, kể cả những lúc gian khó hay khi thuận lợi, người dân luôn có ý thức trong gìn giữ cảnh quan và bảo vệ môi trường.

Người dân Cẩm Thanh làm điều đó như một lẽ tự nhiên, không một chút gượng ép. Sẽ không quá lời khi nói chính các thế hệ người dân Cẩm Thanh đã kiến tạo nên một làng quê đẹp như ngày hôm nay.

"Chính bao thế hệ người dân quê Cẩm Thanh chân lấm tay bùn, từ thuở dựng làng lập ấp cho đến ngày hôm nay đã thổi hồn vào để tạo nên một bức tranh thực tiễn đầy sức sống. Họ đã tạo ra giá trị mới trên mảnh đất đồng chua nước mặn, bằng nếp nhà - nếp làng với những lễ hội cầu ngư, Bả Trạo, những điệu hò khoan, đối đáp hay những câu hát dân gian trong các dịp hội làng...

Tất cả những điều đó mang đậm triết lý con người đối thoại và nương tựa với tự nhiên, sống hòa hợp với thiên nhiên, gắn bó với nhau và rất quan tâm cho nhau để tồn tại và phát triển" - ông Dũng nhìn nhận.

Ông Nguyễn Sự, nguyên Bí thư Thành ủy Hội An, cho biết ông và các thế hệ lãnh đạo Hội An trước đây đã rất quyết tâm giữ lại cảnh sắc vốn có của các làng quê, với định hướng phát triển du lịch xanh. Việc Cẩm Thanh giữ được nếp làng là minh chứng cho thấy chủ trương trước đây là đúng đắn, tạo nên điểm đến hấp dẫn du khách bên cạnh khu phố cổ Hội An.

"Khách đến Hội An, họ đi bộ quanh đường làng, đạp xe quanh những cánh đồng lúa ở Cẩm Thanh, không phải vì lúa nó lạ mà người ta cảm nhận được một cái gì đó của tự nhiên. Được đối thoại với tự nhiên trong một không gian rộng, họ cảm thấy không bị o ép như ở các đô thị ồn ào, chật chội. Ở đó, họ tìm thấy những câu chuyện, tấm ảnh, trải nghiệm mà họ sẽ mang về để kể lại, điều đó tạo ra sự khác biệt" - ông Nguyễn Sự phân tích.

Việc tạp chí Forbes vinh danh Cẩm Thanh vị trí thứ 20 trong 50 làng đẹp nhất thế giới như một điều tất yếu. Sự vinh danh này là một thông điệp gửi đến cho chúng ta và các thế hệ mai sau hãy chung tay giữ gìn tài nguyên thiên nhiên và bảo tồn các giá trị văn hóa của làng quê; phải biết kết hợp giữa thiên nhiên và con người; giữa sinh thái và văn hóa để phát triển và để làm giàu.