Mexico, Nicaragua đáp trả rắn vì Ecuador hành động bất thường

Vào cuối ngày 5-4, lực lượng an ninh Ecuador đã tấn công vào đại sứ quán Mexico tại thủ đô Quito. Họ khống chế toàn bộ nhân sự thuộc phái đoàn ngoại giao Mexico và bắt giữ cựu Phó Tổng thống Ecuador Jorge Glas.

Trước đó vài giờ, ông Jorge Glas được Tổng thống Mexico Andrés Manuel López Obrador chính thức cấp quy chế tị nạn chính trị. Ông Jorge Glas tị nạn trong Đại sứ quán Mexico từ tháng 12-2023 sau khi bị truy tố về tội tham nhũng.

Vụ đột kích xảy ra sau khi Ecuador xin phép phía Mexico để vào đại sứ quán để bắt ông Jorge Glas nhưng Mexico không đồng ý.

Ông Roberto Canseco, viên chức đứng đầu bộ phận lãnh sự Mexico ở thủ đô Quito, nói với báo chí địa phương khi đứng bên ngoài đại sứ quán: "Không thể nào như thế được. Điều này thật điên rồ".

Theo hãng tin AP, hành động sử dụng vũ lực bất thường này khiến các nhà lãnh đạo và nhà ngoại giao trong khu vực bị sốc và hoang mang.

Ngày 6-4, cựu phó tổng thống Ecuador bị đưa từ văn phòng tổng chưởng lý ở Quito đến thành phố cảng Guayaquil. Tại đây, ông Jorge Glas bị giam giữ tại một nhà tù an ninh tối đa.

Luật sư của ông Jorge Glas, Sonia Vera, nói với hãng tin AP rằng luật sư bào chữa không được phép nói chuyện với ông Jorge Glas khi ông ấy ở văn phòng công tố.

Phản ứng trước vụ bắt giữ, Tổng thống Mexico đã chỉ thị cho Bộ trưởng Ngoại giao Alicia Barcena đình chỉ quan hệ ngoại giao với Ecuador. Tổng thống Obrador gọi vụ bắt giữ là một hành động "độc tài" và vi phạm luật pháp quốc tế cũng như chủ quyền của Mexico.

Theo bà Barcena, Mexico sẽ đệ trình vụ đột kích lên Tòa án Công lý quốc tế của Liên Hiệp Quốc. Toàn bộ nhân sự thuộc phái đoàn ngoại giao Mexico tại thủ đô Quito sẽ ngay lập tức rời Ecuador về nước.

Phía Mexico yêu cầu chính phủ của Tổng thống Ecuador Daniel Noboa thực hiện các biện pháp cần thiết nhằm đảm bảo sự an toàn cho nhân viên ngoại giao trong quá trình di chuyển.

Nicaragua cũng quyết định cắt quan hệ ngoại giao với Ecuador và bày tỏ ủng hộ Mexico.

Brazil, Colombia, Argentina, Bolivia, Venezuela, Uruguay và một số nước khác lên tiếng chỉ trích vụ bắt giữ cựu Phó Tổng thống Jorge Glas. Trong khi đó, Honduras kêu gọi Cộng đồng các quốc gia Mỹ Latinh và Caribe (CELAC) triệu tập cuộc họp khẩn cấp về vấn đề này.

Về phía Ecuador, Tổng thống Noboa nói rằng hành vi "bảo vệ người tị nạn" của Mexico là bất hợp pháp vì ông Jorge Glas đang đối mặt với các cáo buộc tham nhũng.

Nhà chức trách Ecuador đang điều tra ông Jorge Glas vì những cáo buộc bất thường trong quá trình ông quản lý công tác tái thiết sau trận động đất khiến hàng trăm người thiệt mạng năm 2016. Ông cũng bị kết án về tội hối lộ và tham nhũng trong các vụ án khác.