Toàn tỉnh Bạc Liêu có khoảng 1.500 ha muối, tập trung tại 2 huyện Đông Hải và Hòa Bình. Trong đó, Đông Hải được xem là vùng sản xuất muối trọng điểm của Bạc Liêu với diện tích 1.280 ha.
Mong chờ nắng tốt, muối được giá
Diêm dân Đông Hải những ngày gần đây đứng ngồi không yên bởi mưa trái mùa xuất hiện vào thời điểm muối sắp kết tinh. Thời điểm này các năm trước, diêm dân tất bật chuẩn bị thu hoạch nhưng bây giờ, họ phải đôn đáo tìm cách cứu ruộng muối đang chìm trong biển nước.
Nghề muối Bạc Liêu đã được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia Ảnh: PHÚC NGUYÊN
Ông Trần Văn Công (ngụ xã Điền Hải, huyện Đông Hải) cho biết hơn 30 năm gắn bó với nghề muối, hiếm khi ông gặp thời tiết bất lợi như năm nay. Làm muối là công việc vất vả do diêm dân phải thường xuyên "bán mặt cho đất, bán lưng cho trời", nếu không may gặp mưa trái mùa thì bao công sức của họ đối diện nguy cơ trôi theo dòng nước.
"Trời nắng tốt, ai cũng mừng ra mặt còn mưa thì đứng ngồi không yên. Tôi đã 3 lần cải tạo lại ruộng muối do gặp phải mưa trái mùa. Giờ chỉ biết cố gắng hết sức, còn kết quả như thế nào thì tùy thuộc vào "ông trời". Nếu có nắng tốt, khoảng 15 ngày tới sẽ có muối để thu hoạch" - ông Công bộc bạch.
Theo ông Trần Văn Thưa, Giám đốc HTX Dịch vụ Thủy sản diêm nghiệp Doanh Điền (huyện Đông Hải), HTX có 24 ha làm muối với 67 tổ viên. Mưa trái mùa đã ảnh hưởng gần như 100% diện tích muối. "Còn khoảng 10 ngày là có thể thu hoạch muối nhưng lại xuất hiện mưa trái mùa. Diêm dân ai cũng tiếc bởi bao công sức bỏ ra giờ phải làm lại từ đầu. Mong những ngày tới trời sẽ hết mưa, nắng tốt" - ông kỳ vọng.
Thông thường, vào khoảng tháng 11 dương lịch, diêm dân bắt đầu dẫn nước mặn vào ruộng muối. Nếu thời tiết thuận lợi, sau 30 ngày là họ đã có thể thu hoạch muối. Trao đổi với chúng tôi, nhiều diêm dân ở huyện Đông Hải mong muốn các ngành chức năng hỗ trợ một phần chi phí để họ vượt qua giai đoạn khó khăn, yên tâm sản xuất.
Ông Hồ Thanh Tuấn, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Đông Hải, cho biết mưa trái mùa đã làm trễ vụ muối, tốn công sức của diêm dân. Ông đề nghị: "Người dân cần chủ động cải tạo, thay nước cho ruộng muối để khi thời tiết ổn định là có thể sản xuất và thu hoạch. Năm 2022, năng suất ở đây khoảng 18.300 tấn, diêm dân càng phấn khởi khi muối được bán với giá cao. Nếu không có gì thay đổi, giá muối năm nay sẽ còn tiếp tục tăng".
Hiện nay, muối đen được thương lái thu mua với giá 3.300 đồng/kg, muối trắng 4.200 đồng/kg... Đây được xem là mức giá khá cao, mang lại lợi nhuận đáng kể cho diêm dân nếu không gặp phải mưa trái mùa. Nếu muối trúng mùa và bán được giá cao, diêm dân sẽ có lợi nhuận khoảng 50 triệu đồng/ha.
Quyết giữ nghề truyền thống
Bạc Liêu có tổng diện tích tự nhiên gần 267.000 ha, chiều dài bờ biển 56 km cùng với khí hậu, nguồn nước đa dạng... Đây được xem là điều kiện thuận lợi để địa phương này phát triển nông nghiệp nói chung và nghề làm muối nói riêng.
Nghề làm muối đã hình thành tại Bạc Liêu cách đây hơn 100 năm. Nhiều gia đình ở địa phương này đã có 3 - 6 thế hệ gắn bó với nghề làm muối. Với sự siêng năng, cần cù và dày dạn kinh nghiệm, diêm dân Bạc Liêu đã tạo ra những hạt muối chất lượng nổi tiếng. Muối Bạc Liêu bảo đảm độ mặn mà không đắng, chát nên được người tiêu dùng đánh giá cao.
Sản phẩm muối ăn Bạc Liêu được Cục Sở hữu trí tuệ - Bộ Khoa học và Công nghệ công nhận chỉ dẫn địa lý năm 2013. Cuối năm 2020, nghề muối Bạc Liêu được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia. Muối Bạc Liêu đã được đưa vào thị trường Nhật Bản và nhiều sản phẩm làm từ muối Bạc Liêu được công nhận đạt chuẩn OCOP (mỗi xã một sản phẩm) 4 sao.
Để sản phẩm muối Bạc Liêu vươn xa, nhiều chuyên gia gợi ý địa phương này cần tập trung thực hiện các chính sách hỗ trợ diêm dân, doanh nghiệp; tăng cường đào tạo, hỗ trợ khoa học - kỹ thuật cho diêm dân; nghiên cứu cách làm muối theo hướng hiện đại để giảm bớt phụ thuộc vào thời tiết...
"Khi đến địa phương khác, người dân Bạc Liêu nên mang theo sản phẩm đặc trưng của quê hương để quảng bá. Cơ quan chức năng nên khuyến khích diêm dân tham gia các chuỗi liên kết để tăng lợi nhuận, giảm bớt rủi ro khi thị trường biến động nhằm tránh rơi vào tình trạng được mùa mất giá và ngược lại" - một chuyên gia nhìn nhận.
Tuy trải qua bao thăng trầm và công việc nhọc nhằn nhưng diêm dân Bạc Liêu vẫn quyết tâm bám trụ, mong muốn giữ gìn nghề truyền thống của địa phương. "Với diêm dân chúng tôi, nghề này không chỉ tạo ra thu nhập mà còn góp phần bảo tồn, phát triển di sản văn hóa phi vật thể quốc gia" - lão nông Nguyễn Tấn Hải (huyện Hòa Bình) bày tỏ.
Giúp diêm dân làm giàu
Tại hội thảo "Giải pháp phát triển chuỗi giá trị ngành tôm và muối Bạc Liêu" tổ chức mới đây, ông Lê Tấn Cận, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu, yêu cầu các đơn vị liên quan tập trung phát triển ngành muối theo hướng hiệu quả, bền vững trên cơ sở tận dụng tối đa lợi thế của địa phương, đồng thời đổi mới công nghệ để nâng cao năng suất, chất lượng nhằm bảo đảm sinh kế, đem lại thu nhập cho diêm dân, qua đó hướng đến mục tiêu giúp diêm dân có thể làm giàu từ nghề truyền thống.
Theo ông Cận, các đơn vị liên quan cần đẩy mạnh triển khai, sử dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ của nhà nước cũng như tăng cường tuyên truyền, vận động người dân tiếp tục duy trì, bảo tồn và phát triển nghề muối truyền thống của Bạc Liêu.
ĐƠN VỊ ĐỒNG HÀNH
và quét mã QR
Bình luận (0)