Trễ hẹn dự án đập dâng 1.500 tỉ đồng

Theo kế hoạch, cuối năm 2023, công trình đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc (thuộc địa bàn xã Tịnh An và xã Nghĩa Dũng, TP Quảng Ngãi, tỉnh Quảng Ngãi) sẽ hoàn thành, nghiệm thu và đưa vào khai thác. Thế nhưng, hiện dự án này đang gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc… Ngay cả khi dự án hoàn thành cũng khó đưa vào khai thác.

Thưa thớt công nhân

Có mặt tại công trường thi công đập dâng những ngày đầu tháng 4-2023, chúng tôi chứng kiến khung cảnh vắng lặng, thưa thớt công nhân thi công. Từ điểm giao nối đường Hoàng Sa vào đập dâng (phía bờ Bắc), nhiều tháng qua, rất ít công nhân thi công. Nhiều hạng mục vẫn dở dang, sắt thép chờ từ các trụ để hoàn thiện mặt đường đã bắt đầu hoen gỉ. Phía giữa đập dâng, nhà điều hành đã hoàn thành phần xây thô nhưng bỏ dang dở nhiều tháng qua, cây cỏ mọc um tùm, sắt thép hoen gỉ khắp nơi…

Thưa thớt công nhân thi công công trình đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc

Anh Trần Văn L. (một công nhân đang thi công) cho biết hiện tại mỗi ngày có khoảng 30-40 công nhân của 3 đơn vị trúng thầu thi công phần đường giao thông, còn phần thủy lợi cơ bản đã hoàn tất. "Trước kia có thời điểm lên đến cả ngàn công nhân và tập trung nhiều máy móc thiết bị hạng nặng thi công. Nhưng từ đầu năm 2023 đến nay, vì chưa thanh toán khối lượng nên một số nhà thầu đã rút phần lớn công nhân, máy móc đi các nơi khác. Công trình bây giờ chỉ còn rất ít công nhân làm cầm chừng" - anh L. nói.

Ông Trần Hòa, một người dân thuộc diện di dời của công trình đập dâng, cho biết từ sau Tết Nguyên đán đến hết tháng 7 âm lịch là thời gian sông Trà Khúc cạn dòng, trời nắng ráo, rất thuận lợi để ngăn dòng thi công đập dâng nhưng từ đầu năm đến nay rất ít công nhân thi công. "Nhà tôi nằm giữa đập dâng, thuộc diện di dời, giải tỏa. Công trình triển khai đã bao năm qua, đến nay gia đình tôi vẫn chưa được di dời, bố trí tái định cư" - ông Hòa nói.

Khó khăn về nguồn vốn

Ông Lê Quốc Đạt, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi (đơn vị chủ đầu tư), cho biết vướng mắc lớn nhất hiện nay của dự án là chưa thể xác định giá đất ở, tính tiền sử dụng đất khi nhà nước bố trí đất tái định cư cho một số hộ dân trong vùng dự án.

Công trình đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc dang dở sau nhiều năm

"Tổng giá trị khối lượng thực hiện đến nay là 1.048 tỉ đồng, đạt khoảng 80%. Dự án cần bố trí thêm khoảng 430 tỉ đồng, song sau khi cân đối, tỉnh chỉ bố trí được 200 tỉ đồng. Do chưa cân đối bố trí nguồn vốn nên dự án được thống nhất giãn tiến độ thực hiện sang tháng 8-2024" - ông Đạt nói.

Cũng theo ông Đạt, riêng đối với hạng mục bồi thường, giải phóng mặt bằng, đến nay đã bàn giao cho nhà thầu 37,78/38,6 ha, đạt 97,8%. Phần mặt bằng bị vướng khoảng 8.200 m2, trong đó có 6.452,6 m2 là đất ở (60 thửa/52 hộ) của các hộ dân thôn Ân Phú, xã Tịnh An, TP Quảng Ngãi. Thời gian qua, liên danh nhà thầu đã đồng loạt thi công các hạng mục thủy lợi, giao thông, dân dụng và hạ tầng kỹ thuật. Hiện công nhân đang tập trung hoàn thiện phần mặt cầu trên đập ở bờ Nam.

"Trước mắt, chúng tôi sẽ phối hợp với các đơn vị liên quan giải quyết vướng mắc về mặt bằng, triển khai thi công phần cầu trước nhằm phục vụ người dân. Khi có mặt bằng, chúng tôi sẽ nhanh chóng hoàn thành phần cầu trên đập. Cầu hoàn thành sẽ đưa vào phục vụ người dân rút ngắn thời gian lưu thông giữa hai bờ sông" - ông Đạt nói thêm.

Theo nhiều chuyên gia xây dựng ở Quảng Ngãi, dù chủ đầu tư giãn thời gian hoàn thành dự án sang năm 2024 nhưng ngay cả khi công trình này hoàn thành cũng có nguy cơ không thể đưa vào khai thác. Bởi theo nhiều chuyên gia, hiện nay các khu dân cư, đô thị ở Quảng Ngãi xả nước thải trực tiếp vào kênh Bàu Cả và Hào Thành ra sông Trà Khúc. Trong khi miệng cống thoát nước thải của các tuyến kênh này có cao độ thấp hơn mực nước dâng của công trình đập dâng rất nhiều. Như vậy, nước sông sẽ đẩy nước thải chảy ngược theo kênh thoát vào các khu dân cư, đô thị, vừa gây ô nhiễm vừa có nguy cơ gây ngập úng…

"Tôi cho rằng muốn đưa dự án đập dâng vào khai thác, cần phải nâng cấp, cải tạo toàn bộ hệ thống nước thải của TP Quảng Ngãi. Việc này đòi hỏi phải tốn rất nhiều thời gian và tiền của chứ không thể ngày một ngày hai" - một kỹ sư lĩnh vực xây dựng ở Quảng Ngãi cho biết.