Mô hình "tổ hợp báo chí truyền thông" nhận được quan tâm lớn trong dự thảo Luật Báo chí sửa đổi

Ngày 16-5, tại Hà Nội, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp Hội Truyền thông số Việt Nam, Cục Báo chí và Tạp chí VietTimes, phối hợp tổ chức Hội thảo "Hoàn thiện pháp luật để báo chí phát triển trong kỷ nguyên số".

Tham dự hội thảo có ông Lê Hải Bình - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Thường trực Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch; ông Phan Xuân Thủy, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cùng đại diện lãnh đạo nhiều bộ, ngành, lãnh đạo các cơ quan báo chí.

Hội thảo được tổ chức nhằm lấy ý kiến đóng góp hoàn thiện hệ thống pháp luật, đề xuất các quy định cụ thể, góp ý xây dựng dự thảo Luật Báo chí (sửa đổi) trước khi trình Chính phủ, Quốc hội xem xét, thông qua.

Sự kiện diễn ra trong bối cảnh đặc biệt nhân kỷ niệm 100 năm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21.6.1925 - 21.6.2025).

Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Phan Xuân Thủy, Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, cho rằng việc sửa đổi, bổ sung Luật Báo chí là cần thiết nhằm hoàn thiện quy định pháp luật để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng về báo chí; khắc phục những hạn chế, bất cập trong quy định pháp luật về báo chí hiện hành, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động báo chí phát triển trong kỷ nguyên số.

Tại hội thảo, nội dung về mô hình "tổ hợp báo chí truyền thông" đã thu hút sự quan tâm của nhiều đại biểu. Các đại biểu cho rằng đây là lần đầu tiên mô hình này được đưa vào dự thảo Luật Báo chí sửa đổi, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc hiện đại hóa hệ thống báo chí Việt Nam.

Theo khoản 16 và 17 điều 2 của dự thảo Luật Báo chí sửa đổi, "tổ hợp báo chí truyền thông" được định nghĩa là mô hình hoạt động của cơ quan báo chí có nhiều loại hình báo chí, có các cơ quan báo chí trực thuộc, doanh nghiệp trực thuộc, đáp ứng các điều kiện theo quy định của Chính phủ. Cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện là tổ hợp báo chí truyền thông hoạt động nhiều loại hình, nhiều dịch vụ, có vai trò nòng cốt định hướng dư luận xã hội, được có cơ chế hoạt động đặc thù.

TS Lê Hải, Trưởng Ban Tạp chí Cộng sản điện tử, đánh giá tổ hợp truyền thông báo chí ra đời sẽ là nhân tố góp phần hoàn thiện những vấn đề đang còn khuyết thiếu và yếu của nền truyền thông nước ta như về thể chế, điều kiện, môi trường báo chí, mô hình tổ chức cơ quan báo chí, chiến lược quy hoạch...

Còn theo ông Phạm Mạnh Hùng, Phó Tổng Giám đốc Đài Tiếng nói Việt Nam (VOV), mô hình tổ hợp truyền thông báo chí đã được triển khai tại nhiều quốc gia. Mô hình báo chí Việt Nam có nhiều điểm khá tương đồng với Trung Quốc nên có thể tham khảo thêm ở quốc gia này, kèm theo đó là các chính sách để phát triển.

Luật Báo chí (sửa đổi) cần tháo gỡ các điểm nghẽn, đặc biệt là kinh tế báo chí

Một trong những nội dung được quan tâm tại hội thảo là bài toán tài chính của báo chí. Theo các đại biểu, mô hình kinh tế báo chí hiện nay đang mất cân đối nghiêm trọng. Quảng cáo, vốn là nguồn thu chủ lực, đang dần rời bỏ báo chí truyền thống để tìm đến các nền tảng xuyên biên giới.

Về hành lang pháp lý và cơ quan chủ quản báo chí, nhà báo Phùng Công Sưởng, Tổng Biên tập Báo Tiền Phong, đề nghị cần nghiên cứu lại mô hình cơ quan chủ quản báo chí sao cho phù hợp. Trong luật nên có quy định rõ cơ quan chủ quản là ai, trách nhiệm đến đâu… để báo chí phát triển độc lập và chuyên nghiệp hơn.

Về kinh tế báo chí và nguồn thu, báo chí hoạt động hiện nay được định nghĩa là cơ quan sự nghiệp có thu, nhưng đang hoạt động theo mô hình doanh nghiệp. Nếu không giải quyết được bài toán kinh tế báo chí, báo chí không thể phát triển. Theo ông Sưởng, báo chí có 4 nguồn thu chính: Bán nội dung (gần như không còn hoặc rất ít); ngân sách Nhà nước (rất hạn chế, chỉ một số cơ quan lớn được cấp); truyền thông - quảng cáo (đang bị sụt giảm mạnh); tài trợ, viện trợ từ tổ chức, cá nhân (rất hiếm và không ổn định).

"Câu hỏi đặt ra: Vậy báo chí đang sống bằng gì và phát triển bằng gì? Muốn báo chí phát triển phải định hướng kinh tế báo chí, không có thực lực thì không phát triển được, nếu không có nguồn nhân lực tốt" - ông Sưởng nêu quan điểm và cho rằng nếu không có cơ chế phù hợp, sẽ không thể phát triển nền kinh tế báo chí vững mạnh.

Ông Phùng Công Sưởng cũng đề nghị Luật Báo chí (sửa đổi) lần này cần tháo gỡ các điểm nghẽn, đặc biệt là ở kinh tế báo chí, mô hình tổ chức, cơ chế hoạt động và quyền tự chủ của cơ quan báo chí, để thực sự mở đường cho báo chí Việt Nam phát triển chuyên nghiệp, hiện đại và hội nhập.