Ngày đầu thi tốt nghiệp THPT 2025: Đề thi mẫu mực, độc đáo

Ngày 26-6, hơn 1,2 triệu thí sinh cả nước đã bắt đầu thi 2 môn đầu tiên của kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 là ngữ văn (sáng) và toán (chiều). Đây là năm đầu tiên thực hiện theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 với điểm nổi bật là chuyển trọng tâm từ kiểm tra kiến thức, kỹ năng sang đánh giá năng lực thực tiễn của người học.

Đề văn: Vừa thực tiễn vừa đề cao cảm thụ văn học

Theo ThS Phan Thị Thanh Giang, giáo viên ngữ văn Trường THPT Đào Sơn Tây (TP HCM), kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 đã cho thấy một bước tiến đáng kể trong tư duy ra đề môn ngữ văn.

Đề thi năm nay không chỉ tiếp nối cấu trúc ổn định, quen thuộc với thầy trò cả nước mà còn thể hiện một cách rõ nét tinh thần đổi mới giáo dục hiện đại: tích hợp kiến thức - phản ánh thời sự - bồi đắp tư duy xã hội - phát triển năng lực và phẩm chất công dân.

Đây là một đề thi tốt nghiệp THPT, không mang tính chất đề tuyển sinh, nên việc cân đối mức độ phù hợp với mặt bằng trình độ học sinh toàn quốc là vô cùng quan trọng. Đề thi năm nay đã thực hiện được điều đó: không quá khó, không thiên lệch học thuật nhưng vẫn đủ độ sâu, độ mở và tính phân hóa rõ rệt, có khả năng đo lường năng lực học sinh tương đối chính xác, công bằng.

Đáng chú ý, đề thi năm nay là một chỉnh thể thống nhất, được tổ chức với chủ đề xuyên suốt từ đầu đến cuối. Từ văn bản đọc hiểu đến 2 câu viết trong phần làm văn, tất cả đều xoay quanh trục tư tưởng: quê hương - Tổ quốc - con người trong dòng chảy lịch sử và thực tiễn. Cách xây dựng mạch đề như vậy tạo hiệu ứng tư duy liền mạch, dẫn dắt thí sinh từ xúc cảm văn chương đến hành động suy nghĩ của công dân trẻ đối với những vấn đề liên quan đất nước.

"Đề thi ngữ văn là một đề thi mẫu mực về nhiều mặt: phù hợp với học sinh THPT trên cả nước, có tính phân hóa hợp lý, bám sát định hướng đổi mới giáo dục, gợi mở tư duy xã hội và nuôi dưỡng lý tưởng công dân. Quan trọng hơn cả, đề thi đã khơi được cảm xúc, đánh thức được trách nhiệm và đặt thí sinh vào vị trí không chỉ là người làm bài, mà là người trẻ đang lớn lên cùng Tổ quốc - với tất cả tự hào, trăn trở và khát vọng cống hiến" - ThS Thanh Giang nhận định.

Cô Trịnh Thị Mai Liên, Trường THPT Hoàng Quốc Việt (Bắc Ninh), chia sẻ: "Khi chúng tôi biết đề thi môn ngữ văn năm nay theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018, cảm xúc vừa vui vừa bất ngờ, hào hứng. Phải rất nhiều năm mới có thể có một đề thi khiến thí sinh bày tỏ việc muốn viết, thích viết. Đó là một đề thi hay và việc ra đề rất thành công".

Đây là chương trình mới, thí sinh năm nay là lứa học sinh đầu tiên của chương trình. Đề thi đã bám sát cấu trúc định dạng và đề thi tham khảo mà Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đã công bố trước đó. Đề thi cũng bám sát yêu cầu cần đạt của Chương trình giáo dục phổ thông 2018.

"Mặc dù là ngữ liệu mới hoàn toàn, không có trong sách giáo khoa nhưng thí sinh không bị bỡ ngỡ, có tính phân hóa tốt. Tuy là chương trình mới nhưng tất cả đối tượng thí sinh đều có cơ hội thể hiện bản thân. Với thí sinh trung bình, phần văn bản ngữ liệu văn học cũng có những câu phù hợp để các em yên tâm làm bài" - cô Liên nhận xét.

Theo giáo viên này, câu gây bất ngờ, hào hứng nhất là phần nghị luận xã hội. Có thể nói đây là phần hoàn toàn mới so với đề minh họa mà Bộ GD-ĐT đã đưa ra. Đây được xem là câu hỏi kích thích tính sáng tạo của thí sinh, vừa thể hiện khả năng cảm thụ văn học vừa thể hiện bày tỏ quan điểm cá nhân đối với các vấn đề của xã hội.

"Đây là vấn đề mới nhưng không xa lạ, là vấn đề gần gũi, thể hiện được vai trò, ý thức trách nhiệm của bản thân với đất nước một cách thực tế. Chúng tôi đánh giá đây là một đề thi vừa tầm, có tính phân hóa cao và được coi là một đề thi hay" - cô Liên nhận xét.

Đề toán: Khác lạ nhưng không gây ngỡ ngàng

ThS Hoàng Hữu Vinh, giáo viên Trường THPT Vĩnh Viễn (TP HCM), cho biết từ năm 1975 đến nay, đề toán thi tốt nghiệp THPT hoặc là tự luận hoặc là trắc nghiệm có tính khách quan. Nhưng năm nay, phần I chỉ có 12 câu trắc nghiệm khách quan chiếm 3 điểm (trên 10 điểm). Phần II là các câu hỏi đúng sai, là sự kết hợp của tự luận và trắc nghiệm chủ quan.

Thang điểm đề thi năm nay không phải là cào bằng mà phân loại tương đối chính xác trình độ của thí sinh. Cụ thể, 4 câu hỏi lớn có thang điểm là 4, mỗi câu hỏi lớn có 4 câu hỏi nhỏ. Nếu trả lời đúng một câu hỏi nhỏ là được 0,1 điểm, đúng 2 câu hỏi nhỏ là 0,25 điểm, đúng 3 câu hỏi nhỏ là 0,5 điểm và đúng cả 4 câu hỏi nhỏ là 1 điểm. Phần III gồm 6 câu, mỗi câu 0,5 điểm. Đây thật sự là các câu trắc nghiệm chủ quan. Thí sinh giải xong và ghi đáp án số vào ô trả lời. Phần này là phần khó nhất của đề thi.

"Đề toán năm nay khác lạ với đề thi của 49 năm trước nhưng điều này không làm cho thí sinh và giáo viên ngỡ ngàng vì cấu trúc và các vấn đề hoàn toàn tương tự đề thi tham khảo mà Bộ GD-ĐT đã công bố từ tháng 2 năm nay" - ThS Vinh đánh giá. Theo ông, mức độ khó của đề thi năm nay có phần thấp hơn đề năm trước. Tuy nhiên, số điểm 10 sẽ ít hơn năm trước vì cấu trúc và hình thức của đề năm nay đã giảm tối thiểu khả năng may rủi khi làm bài thi.

Nội dung của đề thi bao quát từ lớp 10 đến lớp 12 và chú trọng ở lớp 12. Không có câu hỏi đánh đố và lắt léo như các năm trước. Đã có sự tiến bộ đáng kể từ hình thức đến nội dung của đề thi...

Báo cáo của Bộ GD-ĐT cho biết trong ngày thi đầu tiên, tỉ lệ thí sinh dự thi đạt 99,36% so với số đăng ký. Ở 2 buổi thi, có 15 thí sinh bị đình chỉ thi (bằng năm 2024), không có em nào bị khiển trách hay cảnh cáo.

Sáng 27-6, thí sinh dự thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 sẽ làm bài thi tự chọn. Thí sinh dự thi theo Chương trình giáo dục phổ thông 2006 sẽ làm bài thi khoa học tự nhiên/khoa học xã hội. Thời gian bắt đầu tính giờ làm bài là từ lúc 7 giờ 35 phút.