Người bệnh BHYT thêm cơ hội tiếp cận thuốc mới

Hội nghị đánh giá công nghệ y tế trong xây dựng quyền lợi BHYT đã được Bộ Y tế, Tổng hội Y học Việt Nam tổ chức ngày 13-12, tại Hà Nội.

GS-TS Trần Văn Thuấn, Thứ trưởng Bộ Y tế, cho biết ở nhiều quốc gia trên thế giới, đánh giá công nghệ y tế đã và đang được coi là công cụ quan trọng đối với quá trình thiết lập ưu tiên và hoạch định chính sách y tế, đặc biệt trong việc xây dựng các gói quyền lợi BHYT.

Ở Việt Nam, trong bối cảnh nguồn lực dành cho y tế còn hạn chế, trong khi nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao, đòi hỏi quỹ BHYT cần phải bao phủ nhiều dịch vụ y tế một cách hiệu quả hơn, đánh giá công nghệ y tế đã trở thành công cụ cần được phát triển và ứng dụng trong quá trình hoạch định chính sách y tế, chính sách BHYT.

Hiện Bộ Y tế đã và đang phối hợp với các cơ quan, đơn vị liên quan xây dựng các chính sách trong đó ứng dụng các bằng chứng về đánh giá công nghệ y tế như đàm phán giá với các đơn vị cung ứng, lựa chọn các can thiệp y tế để xây dựng danh mục thuốc BHYT.

Bà Vũ Nữ Anh, Vụ BHYT (Bộ Y tế) cho biết hiện hơn 92% dân số nước ta có thẻ BHYT. Sử dụng đánh giá công nghệ y tế hiệu quả sẽ giúp kiểm soát cân đối thu, chi của Quỹ BHYT, đồng thời, có giải pháp giảm chi từ tiền túi người dân. Hiện chi tiền túi của người dân cho y tế vẫn chiếm khoảng 43-45%, là gánh nặng chi phí với người bệnh.

Để công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế, Tổ chức Y tế thế giới khuyến nghị, tỉ lệ này nên không quá 25%.

Trước năm 2016, thu quỹ BHYT luôn cao hơn số chi quỹ BHYT và có kết dư. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2016-2019, quỹ BHYT phải đối mặt với tình trạng mất cân đối thu chi rất lớn. Năm 2019, quỹ BHYT đã bội chi 2.323 tỉ đồng. "Để khắc phục, ứng dụng bằng chứng đánh giá công nghệ y tế là một giải pháp hữu hiệu góp phần kiểm soát vấn đề cân đối thu-chi quỹ BHYT"- bà Nữ Anh nhấn mạnh.

Chí phí cho thuốc chiếm 35% chi trả của quỹ BHYT

Theo Vụ BHYT, đánh giá công nghệ y tế là đánh giá hiệu quả danh mục dịch vụ y tế, trong đó có chi trả cho tiền thuốc, vì đây là khoản chi lớn cho khám chữa bệnh. Hiện, trong tổng chi từ quỹ BHYT khoảng 35% chi cho thuốc. Trước đó, chi phí cho tiền thuốc có tỉ lệ là hơn 60%.

Thực tế, dù tỉ lệ chi cho thuốc giảm nhưng tổng chi tiền cho thuốc vẫn tăng, gần 5 tỉ USD, trong đó 1,8 tỉ USD chi cho thuốc từ quỹ BHYT trong 1 năm.

Từ kinh nghiệm đánh giá công nghệ y tế tập trung cho đánh giá hiệu quả chi phí của thuốc có chi phí cao tại một số nước, đại diện Bộ Y tế cho biết từ các đánh giá về hiệu quả của thuốc, dịch vụ y tế, cơ quan thẩm quyền có quyết định để đàm phán giá, đưa thuốc mới vào danh mục BHYT tăng cơ hội tiếp cận thuốc mới cho người dân. Chi phí đánh giá công nghệ y tế từ các nguồn từ Bộ Y tế, các quỹ hỗ trợ.

Bà Trần Thị Trang, Vụ trưởng Vụ BHYT (Bộ Y tế), đánh giá công nghệ y tế là đánh giá chi phí hiệu quả, đánh giá ngưỡng chi trả để biết được mức độ chấp nhận của quỹ BHYT đối với giá đó và cũng biết được mức độ chấp nhận, khả năng chi trả của người dân căn cứ vào mức thu nhập trung bình.

Kiểm soát chi tiêu của quỹ BHYT cần theo hướng, tăng thu giảm chi, thông qua việc áp dụng các biện pháp kiểm soát như: tập trung vào đổi mới phương thức chi trả (định suất, chi trả theo trường hợp bệnh).

Đại diện Bộ Y tế cho biết cơ quan này đang triển khai các giải pháp để bảo đảm cân đối Quỹ BHYT cũng như quyền lợi của người tham gia BHYT như: đàm phán giá với các thuốc bản quyền, các chương trình hỗ trợ thuốc cho người bệnh ung thư và đề xuất triển khai thêm các gói BHYT bổ sung.