Đăng nhập
icon Đăng ký gói bạn đọc VIP E-paper

Nhạc sĩ Anh Thoa: Cõi đời chưa vắng tình người

Bài và ảnh: Dương Quang

Nếu như ai đó đã từng nói: “Quả tim của bạn, bạn có quyền gửi riêng cho một người hay một số người, nhưng khi phải phục vụ xã hội, bạn có bổn phận phục vụ với tất cả con người của bạn”, thì quả thật nhạc sĩ Anh Thoa cũng đã phục vụ xã hội với “tất-cả-con-người” như thế, ngay cả lúc tưởng như anh đã đầu hàng số phận

Hơn 20 năm trước, Công ty Xe khách TP (về sau là Bến xe Chợ Lớn) có “cây văn nghệ” Trịnh Văn Thoa (Anh Thoa) tài hoa, lãng tử, hết mình vì phong trào quần chúng. Còn bây giờ, vẫn con người ấy, tài năng ấy nhưng lại sống trong một tình cảnh hết sức éo le: Liệt nửa người! Dù thế, chất nghệ sĩ trong con người anh không những chẳng mất đi, mà còn phát sáng trong những thời điểm tăm tối nhất của cuộc đời. 18 năm qua, những ca khúc của nhạc sĩ Anh Thoa cứ thế vang lên từ giường bệnh.

“Một đôi vai riêng em chở đầy”.- Một tai nạn ngay buổi chiều Trung thu năm 1987 đã cướp mất bao ước mơ, dự định của anh. Thấy chiếc cổng sắt ở Bến xe Chợ Lớn bất ngờ đổ sập, anh lao vào đẩy hai đứa trẻ bán hàng rong ra khỏi khu vực nguy hiểm. Hai đứa bé thoát nạn, còn anh bị chiếc cổng đè lên, mấy ngày sau bị liệt nửa người. Ở cái tuổi 32, khi con người đã bước vào độ chín, Anh Thoa lại bắt đầu một cuộc đời nghiệt ngã trên những vòng quay của bánh xe lăn.

imgChán nản. Tủi thân. Tuyệt vọng. Cuộc sống như thế coi như đã kết thúc, một kẻ tàn phế như anh sống chỉ thêm khổ cho vợ con. Nghĩ rồi Thoa dặn vợ: “Đời anh coi như đã bỏ đi. Anh muốn em không phải khổ vì anh nữa, hãy đến với người khác để tìm hạnh phúc chính đáng cho mình. Cuộc đời còn dài lắm”. Anh khóc. Vợ anh - chị Nguyễn Thị Thanh - cũng khóc, không chịu: “Được chăm sóc cho anh trong lúc này, đó mới là hạnh phúc đích thực của em, chẳng có gì thay thế được”. Sau đó, lãnh đạo Bến xe Chợ Lớn khuyên chị thôi dạy mẫu giáo, về làm nhân viên nơi đây để có điều kiện chăm sóc anh nhiều hơn. Tập thể cưu mang anh, người vợ hiền luôn chung thủy bên anh ngay trong lúc ngặt nghèo nhất. Kể lại những kỷ niệm không thể nào quên ấy, Thoa không nén được xúc động, giọng anh nghèn nghẹn.

Tấm lòng của chị Nguyễn Thị Thanh đã là nguồn động lực rất to lớn cho cuộc sống tinh thần của anh, tạo nguồn cảm hứng cho anh sáng tác. Không chỉ phải sống để vợ khỏi buồn vì mất chồng, con khỏi tủi vì mất cha, mà còn phải vươn tới, để chứng tỏ mình là người tàn mà không phế. Anh nghĩ thế và dành hết thời gian khi nằm trên giường bệnh để viết thật nhiều ca khúc tự sự, đầy chiêm nghiệm như: Rong chơi đêm giao thừa, Ngẫu hứng ru con, Đêm xa người...

Hạnh phúc còn lại, viết từ năm 1989 - 1990, vừa là nỗi buồn của riêng anh cũng là tình yêu, lòng cảm mến của anh dành cho người phụ nữ đã thầm lặng hy sinh tất cả cho chồng. Anh đọc cho tôi nghe một số câu trong bài hát, thật hay: “Như con cò lặn lội bờ sông/Em ngày đêm vất vả nuôi chồng/ Từ một chiều bỗng chốc hư không/ Một cuộc đời rụng rơi ước mong”. Thoa nói rằng anh nằm trên giường bệnh nhưng mỗi ngày vẫn nhìn thấy đôi vai chị chở cả cuộc đời anh; ban đêm biết vợ nén tiếng thở dài để anh khỏi buồn. Đêm cuối năm 1989, anh viết trong Hạnh phúc còn lại: “Một đôi vai riêng em chở đầy/ Những lo toan bôn ba từng ngày/ Vẫn tươi cười hạnh phúc em đây/ Mà quên đi những tiếng thở dài”. Mùng một Tết năm Canh Ngọ (1990), vợ chồng nhạc sĩ Bảo Phúc đến thăm. Anh Thoa khoe tác phẩm mới với bạn. Thích Hạnh phúc còn lại cả giai điệu và ca từ, Bảo Phúc hứa sẽ sớm đưa tác phẩm của Anh Thoa đến với công chúng. Mê khúc - con đẻ của Anh Thoa - đã ra đời sau đó dựa trên nền tảng của Hạnh phúc còn lại, năm 1990 bắt đầu phổ biến qua tiếng hát của nữ ca sĩ Cẩm Vân. “Nỗi nhớ rưng rưng giữa bờ vai”, một đoạn đầy hình tượng trong Mê khúc, đã thay lời anh cảm ơn vợ, đã làm điểm tựa cho anh đi suốt quãng đời còn lại.

“Tôi vẫn rất quý Bảo Phúc!”.- Nhắc đến Mê khúc, anh không khỏi chạnh lòng. Dù đứa con tinh thần ấy, sau gần 15 năm lưu lạc, đã tìm về với cha đẻ của nó, nhưng không hẳn thế mà Anh Thoa lấy làm vui. Bạn bè anh và công chúng yêu âm nhạc - những người tôn trọng sự thật - mới thật sự vui, còn Anh Thoa lại buồn nhiều hơn. “Sau “sự cố Mê khúc”, tôi có hai nỗi buồn lớn...” - anh tâm sự.

. Nghị lực: Một con người tật nguyền như anh, lại cho ra đời được hơn 30 ca khúc trên giường bệnh, trong đó có nhiều bài được công chúng biết đến và yêu thích, đã chứng minh một điều rằng: Nhạc sĩ Anh Thoa, một người tàn nhưng không phế!

Nỗi buồn thứ nhất, theo anh, là lời nói của người bạn chí thân - nhạc sĩ Bảo Phúc - trên một tờ báo: “Nếu bài hát đó là của Thoa thì tại sao hơn 10 năm qua Thoa không nói gì, để bây giờ mới nói? (chuyện tranh chấp quyền tác giả Mê khúc - PV)”. Anh Thoa trầm giọng: “Chẳng thà công chúng phán xét như thế thì có lý, chứ còn Bảo Phúc mà trách tôi như vậy thì thật khó nghe, chứng tỏ Bảo Phúc chẳng hiểu gì về tôi”. Nỗi buồn thứ hai khiến anh day dứt mãi, đó là tình bạn hơn 20 năm vun đắp giữa anh và Bảo Phúc bỗng chốc rạn vỡ sau cái “sự cố Mê khúc” ấy. “Lúc đó tôi đã suy nghĩ rất nhiều. Nếu mình nói ra, chắc chắn ảnh hưởng tới Phúc, nhưng im lặng thì bạn bè sẽ không chịu, những người biết chuyện cũng không chịu... Nên đành để cho sự thật lên tiếng”. Bất cứ ai rơi vào trường hợp của anh, có lẽ cũng không có sự lựa chọn nào khác. Và sự thật đã phải đánh đổi bằng một tình bạn quý. Đến bây giờ, anh còn mãi trăn trở: “Mình làm vậy liệu có quá đáng lắm không?!”.

“Dù gì đi nữa, tôi vẫn rất quý Bảo Phúc, tri ân Phúc vì Phúc đã chia sẻ, nâng đỡ tôi rất nhiều. Phúc đã đưa tác phẩm của tôi từ bóng tối ra ánh sáng” - Anh Thoa nói. Mấy tháng qua, Bảo Phúc không điện thoại, cũng chẳng ghé thăm anh. Thoa buồn kinh khủng, cứ mong người bạn cũ.

Yêu cuộc sống mãnh liệt.- Căn nhà anh nằm trong một con hẻm sâu đường Bình Tây, gần kênh Tàu Hũ (quận 6 – TPHCM). Anh Thoa vừa trải qua một ca phẫu thuật tại bệnh viện cách đó mấy ngày trước khi tôi đến thăm anh. Trong suốt cuộc chuyện trò, anh tiếp chúng tôi trên giường bệnh. Vợ anh nói rằng lắm lúc tưởng như anh không chịu đựng nổi sự nghiệt ngã của số phận, nhưng tình cảnh phải đối diện càng bi đát bao nhiêu, nghị lực và sức sống trong anh càng trỗi dậy thêm mạnh mẽ bấy nhiêu. Ngày ngày anh vẫn mải mê với cung đàn, nốt nhạc, như con ong cần mẫn góp mật cho đời.

Những ngày cuối năm, như muốn quên đi những nỗi buồn ngày cũ, mùa Xuân nay đã trở về trong sáng tác mới của anh. Thoáng chút xuân nồng, bài hát mới nhất vừa được Anh Thoa sáng tác theo “đơn đặt hàng” của Đài Tiếng nói Nhân dân TPHCM, sẽ vang trên sóng phát thanh trong dịp Tết này. Nếu như ai đó đã từng nói: “Quả tim của bạn, bạn có quyền gửi riêng cho một người hay một số người, nhưng khi phải phục vụ xã hội, thì bạn có bổn phận phục vụ với tất cả con người của bạn”, thì quả thật Anh Thoa cũng đã phục vụ xã hội với “tất cả con người” như thế, ngay cả lúc tưởng như anh đã đầu hàng số phận.

...Anh bật máy cho tôi nghe ca khúc Bước qua đêm dài, một tác phẩm chưa từng công bố của anh, với lời hát “Ngắm quanh ta chợt lòng bỗng thấy / Chưa vắng tình người trong cõi đời ta” như muốn nhắn nhủ rằng anh vẫn rất yêu cuộc sống này, vẫn còn niềm tin mãnh liệt vào cuộc đời này.

Lên đầu Top

Bạn cần đăng nhập để thực hiện chức năng này!

Bạn không thể gửi bình luận liên tục. Xin hãy đợi
60 giây nữa.

Thanh toán mua bài thành công

Chọn 1 trong 2 hình thức sau để tặng bạn bè của bạn

  • Tặng bằng link
  • Tặng bạn đọc thành viên
Gia hạn tài khoản bạn đọc VIP

Chọn phương thức thanh toán

Tài khoản bạn đọc VIP sẽ được gia hạn từ  tới

    Chọn phương thức thanh toán

    Chọn một trong số các hình thức sau

    Tôi đồng ý với điều khoản sử dụng và chính sách thanh toán của nld.com.vn

    Thông báo