Trong album Khu vườn yên tĩnh với Hồng Nhung, Quốc Trung, anh đã thực hiện một album dài gần sáu mươi phút, như một tác phẩm nhạc hoàn chỉnh có mở đầu, có kết thúc bằng khí nhạc, có cả những ám thị ngôn ngữ bằng lời nói con người, được cấu tạo thành tám đoạn giống như một ca khúc được viết theo một ý tưởng. Giản dị về âm điệu, nhưng lại ẩn giấu những triết lý đậm chất Thiền. Đó là sự thu về, sự loại bỏ, lắng đọng, để tinh khiết hơn. Đó cũng chính là lúc phát hiện ra một khu vườn xanh, phát hiện ra cơn mưa qua tiếng mưa để lại, hiểu rằng sự ẩn giấu trong một con người là rất lớn.
Năm 2004 của Dương Thụ còn được ghi nhận với việc phát hiện giọng ca Khánh Linh, mà anh đã góp phần rất lớn để làm ''trong lại" một tiếng hát, một tâm hồn. Những ngày cuối năm 2004 anh lại mang nặng những kỷ niệm khó quên về một chuyến đi.
Trước đây, anh chưa bao giờ dám mơ đến một cuộc phiêu lưu dài ngày như thế. Cũng có khá nhiều lời mời "bay show", nhưng anh luôn tự xác định những nơi xa xôi ấy không phải của mình. Anh mang tâm trạng của một người hơi an phận, tự "dọn dẹp" bớt nhu cầu. Lời mời của Hội đồng Anh đã khiến hai vợ chồng quyết định rất "không chín chắn", đó là dốc toàn bộ số tiền dành cho một việc khác, để thực hiện chuyến đi này. Và anh đã không thất vọng với những gì mình đã nghe, đã thấy qua ba tháng lang thang sáu nước châu Âu, với hai mục đích lớn nhất là tìm hiểu nghệ thuật đương đại châu Âu trong hai lĩnh vực âm nhạc và hội họa.
Đơn đặt hàng của Hội đồng Anh là chuyển thể lời ca của Chú bé nạo ống khói của W. Britan, nhạc sĩ nổi tiếng đầu thế kỷ 20 và cùng Trưởng Ban Nghệ thuật của Hội đồng Anh dàn dựng vở nhạc kịch này tại Việt Nam theo phong cách Musical Wold Almus, thể loại nhạc kịch kiểu Mỹ có bài hát, có nhạc trẻ phối hợp. Song song đó là dàn dựng nhạc kịch Trương Chi theo phong cách hiện đại với sự góp mặt của đạo diễn Anh Quốc. Vì vậy anh muốn nghe, muốn sống trong nền văn hóa, âm nhạc châu Âu. Tháng 8 ở Pháp không phải là mùa diễn, nhà hát đóng cửa, nhưng may sao anh gặp được Mùa diễn nhạc kịch và giao hưởng Ba Lan. Đi từ sáng đến tối bằng tàu điện, ăn uống theo kiểu tây balô, tránh những mối quan hệ không cần thiết, vào nhà hát, đến những quán bar cà phê... Điều gây ấn tượng cho anh là sự thưởng thức âm nhạc, sống chung với âm nhạc của người châu Âu, từ đó anh thấy buồn. Nếu có những công chúng như thế thì nghệ sĩ sẽ bớt lạc lõng hơn, có thể viết được những cái tử tế hơn. Nhưng anh cũng bớt đi ảo tưởng công chúng nào thì âm nhạc đấy, phải chờ đợi giới trẻ được giáo dục tốt hơn về nghệ thuật. Nhưng điều ấn tượng nhất lại đến từ một quan sát bất ngờ trên đường phố. Anh nói: ''Mang ý nghĩ sẩm hè phố Việt Nam sang nước ngoài là trật. Có một lần vào công viên ở Pháp, tôi đã choáng váng khi nghe một cô gái hát giọng soprano đẹp đến ngỡ ngàng. Cô hát không micro mà vang động cả quảng trường, đến nỗi khi bỏ một đồng euro vào chiếc bát, tôi cảm thấy quá ít, nhưng nhìn lại có người bỏ có 50 xu. Đến Đức tôi đã được chứng kiến một ban nhạc rất đẹp trai biểu diễn CD mới của họ ngay trên đường phố. Tôi cũng được nghe một dàn nhạc thính phòng khuân cả piano ra vỉa hè chơi những bản Serenate, những vũ khúc dân gian tuyệt vời của Bỉ... Tôi ngạc nhiên thấy họ ăn mặc rất trang nhã, lịch sự, hát những bài cao cấp, và cứ ngẩn ngơ người suốt nhiều giờ như thế. Trong công viên của Bỉ có những cây cầu rất đẹp, cũ kỹ, mộc mạc, một bà mẹ đẩy xe đưa con đi dạo ngang qua con đường lát đá cổ xưa, dưới hồ thiên nga bơi lội, một người chơi guitar và hát... Cuộc sống sao mà hiền hòa bình dị giống như một giấc mơ, con người sao lại được hưởng những gì đẹp thế... Nước mắt tôi bỗng tuôn chảy vì một cái gì quá đẹp... Chuyện được diễn trên sân khấu với các nghệ sĩ nước ngoài là rất khó khăn, bởi người tài quá nhiều, nhưng không như ở ta là không được thì về nhà... đi buôn! Đối với họ, chơi nhạc đầu tiên là được sống với âm nhạc, và thứ hai là muốn có người nghe, dù số tiền thu được không đủ một bữa ăn bên ấy. Ở Anh, hát đường phố cũng phải thi mới được phép, nghệ sĩ sống rất khó khăn, họ chấp nhận nhặt những đồng xu mà không hề xấu hổ. Có cả ban nhạc đã vào rừng chơi một mình, chẳng có ai đến nghe họ cả, có người còn thổi Saxo trong mưa giữa đêm một cách đắm say...
Đến nước Anh đúng vào dịp Triển lãm 100 tác phẩm hội họa đương đại. Đó là một thế giới hoàn toàn khác, những giá trị không dính dáng gì đến những cái đã có, một cuộc phiêu lưu rất kinh khủng của con người. Được trưng bày trong một tòa nhà cổ kính, 100 tác phẩm làm thay đổi nước Anh là những cái nhìn hoàn toàn ngược lại với một nước Anh bảo thủ, bao gồm những tác phẩm nghệ thuật thị giác, vẽ sắp đặt, điêu khắc, video ART... Có tác phẩm vừa nhìn phải chạy ngay ra ngoài vì rất sợ, treo một người lột da bị xẻ làm đôi, túm chân treo ngược bằng sáp y như thật. Một phòng lớn trưng bày một khối cầu nhung nhúc toàn chuột chết dính vào nhau giống như trái đất... Một phòng trưng bày một con tàu làm bằng tất cả những đồ ve chai, lông vịt... như một cuộc lang thang nhặt những mảnh vứt đi của thế giới... Những giá trị chúng ta từng biết vẫn là giá trị thường thấy về thế giới, đó là sự tôn sùng mặt phải, cái đẹp, tính thiện. Nhưng chúng ta không thấy được mặt trái, cái xấu, cái ác. Thế giới luôn có hai mặt, phải phơi bày, tiếp cận với nó để cân bằng lại. Đó có lẽ là thông điệp của cuộc triển lãm này. Ý tưởng mới là giá trị của tác phẩm, đó là sự kinh tởm đến tột cùng. Đi thăm các bảo tàng ở Pháp, xem tranh Ấn tượng, Phục hưng, sang Hà Lan thăm Bảo tàng Van Gogh, về quê Matisse bấm bụng mua vé vào xem bảo tàng của riêng ông... Anh đặc biệt yêu thích những vùng quê châu Âu, những người điền chủ phong cách Ănglê, những đồ gỗ thế kỷ 13... Anh sợ sự vĩ đại của những tác phẩm điêu khắc, kiến trúc, bởi làm ra nó chính là những ông vua tàn bạo nhất, đã có rất nhiều người phải chết. Sang ở với Trần Trọng Vũ một thời gian, anh hiểu những người thực tài ở đây cũng nghèo lắm, giá tranh còn rẻ hơn cả Việt Nam. Anh dần hiểu rằng khi mình có được một trục nhận thức, một quan niệm nghệ thuật chắc chắn và minh bạch, mới có thể nhìn thấy thế giới, nhìn thấy những giá trị, giống như bóng tối rọi vào một chút ánh sáng. Còn cứ mang con người cũ kỹ của mình thì không thấy gì cả, hoặc sẽ thấy rất lệch lạc.
"Ta về ta tắm ao ta, dù trong dù đục ao nhà ta vẫn tắm". Đừng có những giấc mơ quá hão huyền. Biết giữ gìn tất cả những giá trị cũ, những phế tích. Có quá khứ, tương lai trong hiện tại. Mình vẫn có cái của mình, những dân ca quan họ, chèo, sẩm... Đừng bắt chước. Đi để biết mình là người Việt Nam, không thể đem ra so sánh, phải biết yêu đất nước mới có thể làm cho ao bớt đục... đó là những điều anh tâm niệm sau chuyến đi lại Tết này, anh bảo mình sẽ về ăn Tết tại ngôi nhà của mình ở Bắc Ninh. Anh nói: ''Ai chẳng có một nơi chốn để đi về, nơi mà gia đình mình sống, nơi mà mình gọi là quê, quê hương trong nội tâm của mình. Tôi sẽ ra chợ Ve, chợ Và sắm Tết như một người nông dân, mua rượu, mua hoa, mua bát đĩa nhà quê có khi còn thú vị hơn cả chuyến đi châu Âu ấy chứ. Rất nhiều ý tưởng đang thai nghén cho một live show của Hồng Nhung mang tên Khu vườn yên tĩnh sẽ làm vào cuối tháng 5-2005, sẽ cố gắng thực hiện với một ê kíp đàng hoàng tử tế...".
và quét mã QR
Bình luận (0)