Nhật Bản: Đảng cầm quyền tìm lãnh đạo mới

Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền ở Nhật Bản đang gấp rút chuẩn bị cho cuộc bầu chọn lãnh đạo mới sau khi Thủ tướng Ishiba Shigeru thông báo quyết định từ chức hôm 7-9. Theo hãng tin Kyodo, quyết định về thể thức và thời điểm tổ chức bầu chọn chủ tịch mới của LDP sẽ được đưa ra sớm nhất là trong ngày 9-9.

Trong khi đó, các chính trị gia cao cấp của LDP hôm 8-9 có những bước đi đầu tiên nhằm tham gia cuộc đua giành ghế lãnh đạo đảng. Là nghị sĩ đầu tiên của LDP thông báo động thái này, cựu Bộ trưởng Ngoại giao Toshimitsu Motegi nhấn mạnh cần phải đưa Nhật Bản tiến lên bằng cách giải quyết những vấn đề nan giải cả trong nước lẫn quốc tế. 

Danh sách các ứng viên tiềm tàng còn có Chánh Văn phòng Nội các Yoshimasa Hayashi và cựu Bộ trưởng An ninh Kinh tế Takayuki Kobayashi. Dù vậy, 2 ứng viên sáng giá nhất vẫn là bà Sanae Takaichi và Bộ trưởng Nông nghiệp Shinjiro Koizumi. Nếu giành chiến thắng, bà Takaichi, 64 tuổi, sẽ trở thành nữ lãnh đạo đầu tiên của Nhật Bản, còn ông Koizumi, 44 tuổi, sẽ là thủ tướng trẻ nhất trong thời kỳ hiện đại.

Bà Takaichi và ông Koizumi từng về thứ 2 và 3 trong cuộc bầu chọn lãnh đạo đảng hồi tháng 9-2024. Gây chú ý nhiều đối với giới đầu tư và về quan hệ ngoại giao là bà Takaichi, người từng đảm nhận nhiều chức vụ như bộ trưởng Nội vụ và bộ trưởng An ninh Kinh tế. 

Bà từng phản đối Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BOJ) nâng lãi suất, kêu gọi tăng chi tiêu để thúc đẩy nền kinh tế còn mong manh và có lập trường cứng rắn về an ninh quốc gia.

Lãnh đạo mới của LDP vẫn cần được cả lưỡng viện quốc hội phê chuẩn để chính thức trở thành thủ tướng. Khả năng chủ tịch LDP thất bại trong cuộc bỏ phiếu là rất nhỏ dù liên minh cầm quyền - gồm LDP và Đảng Công minh - hiện chiếm thiểu số ở cả hai viện nói trên. 

Một khi nhậm chức, thủ tướng mới phải đối mặt hàng loạt vấn đề phức tạp, như tình trạng dân số già hóa nhanh chóng, khoản nợ công lớn, tác động của thỏa thuận thương mại đạt được với Mỹ… Hàng hóa Nhật Bản xuất khẩu sang Mỹ hiện phải chịu mức thuế 15%, trong khi Tokyo đã cam kết đầu tư 550 tỉ USD vào nền kinh tế Mỹ.