Nhẹ gánh chữa bệnh

Mới đây, ông T.N.T (65 tuổi, ở Côn Đảo, TP HCM) bị ngất, được đưa vào Trung tâm Y tế Quân dân Y Côn Đảo cấp cứu. Tại đây, nhờ app AI do Bệnh viện Nguyễn Trãi (TP HCM) thiết kế chuyển giao đã phát hiện ông bị rối loạn nhịp tim. Ngay sau đó, ông được chuyển vào đất liền để xử trí các bước tiếp theo.

Huấn luyện AI phát hiện bệnh tim

BSCKII Lê Thanh Phong, Phó Giám đốc Bệnh viện Nguyễn Trãi, cho biết AI tầm soát rung nhĩ và chẩn đoán nhồi máu cơ tim này được phát triển từ con số 0, sử dụng dữ liệu của chính người Việt, bảo đảm tính chính xác và ứng dụng cao. "Nhiều người có nguy cơ nhồi máu cơ tim nhưng không biết. Nếu nhồi máu cơ tim hay nguy cơ đột quỵ, hậu quả sẽ rất nặng nề, tử vong, tàn phế, trở thành gánh nặng gia đình, xã hội" - BS Phong nhấn mạnh.

Trước thực tế này, các bác sĩ và bộ phận IT Bệnh viện Nguyễn Trãi nghĩ ra ý tưởng huấn luyện AI đọc điện tim. Mô hình đơn giản chỉ gồm một thiết bị đeo không dây và một phần mềm cài vào điện thoại của bác sĩ. App mất 6 tháng hoàn thiện và được thử nghiệm trên 1.000 bệnh nhân. Sau đó, app tiếp tục được đưa về Khoa Tim mạch, Khoa Nội thần kinh của bệnh viện để ứng dụng thực tế. Mô hình tầm soát thông qua thiết bị đeo thông minh đã đạt độ nhạy xấp xỉ 100%, được đề cử "Thành tựu Y khoa Việt Nam 2024".

Với mục tiêu "Bình đẳng công nghệ", AI không chỉ là công cụ dành riêng cho tuyến trên, Bệnh viện Nguyễn Trãi đã chuyển giao app này tới tuyến cơ sở, vùng sâu, vùng xa - nơi thiếu nhân lực chuyên khoa. Việc này cho phép chẩn đoán và sàng lọc ban đầu từ xa, chỉ cần có internet. Ứng dụng đã được triển khai thành công tại Trung tâm Y tế Quân dân Y Côn Đảo, mang lại hiệu quả phát hiện rối loạn nhịp tim kịp thời cho người dân trên đảo. BS Phong khẳng định AI chỉ thật sự có giá trị khi phục vụ cộng đồng, đặc biệt là tuyến cơ sở. Bệnh viện sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm và quy trình, đồng thời kêu gọi hình thành một "Liên minh dữ liệu" để cùng nhau xây dựng "con AI chung" phục vụ sức khỏe người Việt.

Định hướng chiến lược của Bệnh viện Nguyễn Trãi là phát triển tim mạch thành trung tâm chuyên sâu, được khuếch đại bởi AI vì một tương lai chăm sóc sức khỏe toàn diện và bền vững. App AI không chỉ đến Côn Đảo mà còn được Bệnh viện Nguyễn Trãi chia sẻ cho nhiều bệnh viện tỉnh, bệnh viện tuyến dưới tại TP HCM. Sắp tới, app AI còn được thiết kế để tầm soát nguy cơ nhồi máu cơ tim sớm, nội soi đường tiêu hóa…

Robot hướng dẫn, chỉ đường

Những ngày gần đây, bệnh nhân đến Bệnh viện Nhân dân Gia Định TP HCM bất ngờ và thích thú khi được một robot đứng ngay trước cổng chào hỏi, chỉ dẫn phòng khám và cung cấp thông tin cần thiết. Mô hình "AI Robot tiếp tân" với nhiệm vụ hướng dẫn, chỉ đường, cung cấp thông tin cho người bệnh ngay từ cổng chính được bệnh viện thực hiện 3 tháng.

BS Trần Minh Hiền, Ban Chuyển đổi số Bệnh viện Nhân dân Gia Định, cho biết mô hình trên được bệnh viện hợp tác với một công ty để triển khai, nhằm hỗ trợ cho nhân viên y tế có thời gian tập trung tối đa vào chăm sóc người bệnh. Sau giai đoạn thí điểm, đánh giá, kết quả cho thấy lợi ích rõ rệt về hiệu suất và sự hài lòng của người bệnh. Về lâu dài, robot như một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái bệnh viện thông minh.

Nhiều bệnh nhân tỏ ra thích thú khi được "tiếp đón" bởi robot ngay từ cửa ra vào. Anh Cao Minh Đạt (35 tuổi, ở TP HCM) chia sẻ đây là lần đầu tiên anh nhìn thấy và trò chuyện với robot. Sau màn tự giới thiệu và nội dung cần hỗ trợ, robot đã chỉ dẫn anh đến đúng phòng khám mong muốn. Sự xuất hiện của những robot này không chỉ tạo trải nghiệm mới mẻ, thân thiện cho bệnh nhân mà còn cho thấy bước chuyển mình trong công tác chuyển đổi số hướng đến một mô hình bệnh viện hiện đại, thông minh và nhân văn hơn.

Bệnh viện Tai Mũi Họng TP HCM cũng đã tiên phong trong ứng dụng công nghệ số và AI, áp dụng bệnh án điện tử từ tháng 9-2025. PGS-TS-BS Lê Trần Quang Minh, Giám đốc Bệnh viện Tai Mũi Họng, cho hay việc số hóa, chuyển đổi số trong công tác khám chữa bệnh đã giúp ích rất nhiều cho bệnh viện. Dễ thấy nhất là tối ưu hóa thời gian và các thủ tục hành chính, các bác sĩ rút ngắn được thời gian đáng kể với thủ tục này. Sự thay đổi này có được nhờ vào sự liên kết dữ liệu giữa các hệ thống chẩn đoán. Hệ thống chẩn đoán hình ảnh, nội soi, xét nghiệm và các kết quả khác đã được liên thông với nhau, cho phép các bác sĩ nhanh chóng nắm bắt các thông tin cần thiết để đưa ra phương án điều trị tốt hơn cho người bệnh.

Về mặt hành chính, quy trình đã được đơn giản hóa triệt để. Trước đây, thủ tục yêu cầu nhập liệu dưới phòng khám, lên khoa nhập viện chuẩn bị mẫu và phải nhập lại lần nữa. Giờ đây, khi có sự liên thông, phần hành chính chỉ cần liên kết mà không cần nhập lại. Các bác sĩ có thể xem trực tiếp các hình ảnh nội soi, CT ngay trên máy tính. Nhờ đó, công việc khám chữa bệnh nhanh chóng, thuận tiện hơn.