Nhức nhối "cò" khám bệnh lộng hành (*): Chấn chỉnh tình trạng bát nháo

TS-BS Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý khám chữa bệnh - Bộ Y tế, cho rằng thực trạng "cò" khám bệnh hiện nay xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Trong đó, đáng chú ý là yếu tố quá tải tại các bệnh viện (BV) tuyến cuối, nhất là BV chuyên khoa lớn.

Cảnh báo chiêu trò mới

Khi lượng bệnh nhân đổ về quá đông, nhu cầu được khám nhanh, không mất thời gian chờ đợi tăng lên, từ đó nảy sinh các dịch vụ trung gian như "cò" khám bệnh và cả "cò" giới thiệu ra phòng khám tư. Đáng lo ngại, việc lôi kéo bệnh nhân ra phòng khám tư không chỉ là hành vi vi phạm, có dấu hiệu trục lợi mà còn tiềm ẩn nguy cơ đe dọa trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng người bệnh.

Mới đây, tại TP Hà Nội, công an đã tạm giữ hình sự một nhóm "cò mồi" chuyên lừa bệnh nhân ngay trước cổng BV, dụ họ đến phòng khám tư của một "bác sĩ" chưa qua đào tạo. Lãnh đạo BV Phụ sản Trung ương cho hay từ 4 giờ 45 phút đến 5 giờ 30 phút, tại các khu vực cổng BV vẫn xuất hiện một số đối tượng hoạt động lén lút. Họ thường giả làm tài xế xe công nghệ hoặc "người quen bác sĩ", tung tin sai sự thật như: "BV không làm việc", "không nhận bệnh nhân mới", "bác sĩ giỏi đã ra phòng khám tư"… để dụ bệnh nhân đến các cơ sở bên ngoài.

Để bảo vệ bệnh nhân, BV Phụ sản Trung ương đã bố trí các bàn hướng dẫn tại 2 khu vực cổng BV với nhân viên y tế túc trực, hỗ trợ và phát loa cảnh báo. Người dân không nên nghe theo lời chèo kéo; nếu phát hiện dấu hiệu bất thường thì hãy báo công an địa phương hoặc nhân viên y tế gần nhất.

Theo TS Hà Anh Đức, vấn đề là chỉ cần bệnh nhân bước ra khỏi cổng BV thì cơ sở y tế không còn quyền quản lý. Trách nhiệm xử lý lúc này thuộc về chính quyền địa phương và công an.

"Vì vậy, muốn xử lý triệt để tình trạng "cò" khám bệnh, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa ngành y tế và lực lượng chức năng. Đây là khoảng trống, cần sự vào cuộc mạnh mẽ hơn của chính quyền địa phương và lực lượng công an" - ông Đức nhìn nhận.

Nhiều giải pháp đồng bộ

Để chấn chỉnh tình trạng "cò" khám bệnh, Bộ Y tế cho biết đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp.

Trước hết, giảm sự quá tải cho BV tuyến trên thông qua việc triển khai hiệu quả đề án BV vệ tinh, chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ chuyên môn nhằm nâng cao năng lực cho tuyến dưới, từ đó hạn chế tình trạng bệnh nhân vượt tuyến. Các BV đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin, triển khai đăng ký khám bệnh thông minh, đặt lịch khám trực tuyến, cắt giảm thủ tục hành chính, giúp bệnh nhân dễ dàng tiếp cận dịch vụ chính thống, giảm cơ hội cho các đối tượng "cò" chen vào quy trình.

Bên cạnh đó, xây dựng mô hình BV thông minh; triển khai hệ thống đặt lịch hẹn khám qua ứng dụng di động hoặc ki-ốt tại khu khám bệnh, tạo thuận lợi cho người dân và hạn chế sự phụ thuộc dịch vụ trung gian không chính thống. Phòng công tác xã hội tại các BV cần phát huy vai trò tiếp đón, hướng dẫn bệnh nhân - nhất là người đến khám lần đầu hoặc từ xa tới - nhằm giảm nguy cơ bị chèo kéo, lừa đảo từ bên ngoài.

Bộ Y tế yêu cầu các BV tăng cường giám sát nội bộ, thiết lập và vận hành hiệu quả đường dây nóng tiếp nhận phản ánh của người dân, đồng thời nâng cao trách nhiệm cá nhân của người đứng đầu cơ sở y tế trong việc phòng ngừa tiêu cực. Ngoài ra, cần kiên quyết xử lý nghiêm cán bộ, nhân viên y tế nếu phát hiện có hành vi tiếp tay hoặc móc ngoặc với "cò" khám bệnh, bảo đảm kỷ luật minh bạch, không bao che sai phạm.

Việc tăng cường tiếp nhận phản ánh từ người dân qua đường dây nóng, kiểm tra và xử lý triệt để khi phát hiện dấu hiệu vi phạm cũng được coi là giải pháp quan trọng để làm trong sạch môi trường khám chữa bệnh. Các BV cũng cần tăng cường truyền thông về các quy trình đăng ký khám bệnh trực tuyến, khám bệnh có hẹn giờ để người dân biết, tiếp cận dễ dàng; nâng cao nhận thức cho bệnh nhân, giúp họ chủ động, cảnh giác và báo ngay cơ quan chức năng nếu phát hiện dấu hiệu bất thường.

"Chúng tôi đánh giá tình trạng "cò" khám bệnh là vấn đề nhức nhối, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dịch vụ y tế, gây bức xúc trong dư luận. Quan điểm của Bộ Y tế là kiên quyết xử lý nghiêm cá nhân, tổ chức tiếp tay; đồng thời luôn đặt quyền lợi, sự an toàn của bệnh nhân làm trung tâm trong mọi hoạt động điều hành và cải cách y tế" - ông Hà Anh Đức khẳng định.

Bộ Y tế đã xây dựng kế hoạch kiểm tra hoạt động khám chữa bệnh năm 2025. Trong đó, nội dung đáng chú ý là thực hiện các giải pháp nâng cao hiệu quả khám chữa bệnh, lấy bệnh nhân là trung tâm và phòng chống tiêu cực.

"Sau loạt bài phản ánh của Báo Người Lao Động, chúng tôi sẽ yêu cầu sở y tế các địa phương cùng các BV tăng cường kiểm tra, giám sát việc tiếp đón, hướng dẫn bệnh nhân và xử lý nghiêm việc tiếp tay, làm ngơ với "cò". Các đơn vị tiếp tục đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng công nghệ thông tin và phối hợp chặt chẽ với chính quyền, công an địa phương để xử lý dứt điểm tình trạng "cò" hoạt động bên ngoài BV" - lãnh đạo Cục Quản lý khám chữa bệnh nhấn mạnh. 

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 29-7