Những khoảnh khắc ấn tượng ngoại giao nhân dân

Năm 2023, đối ngoại trở thành điểm sáng nổi bật trong những thành tựu của đất nước, trong đó có phần đóng góp của ngoại giao nhân dân.

Ông Phan Anh Sơn, Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO), cho biết Việt Nam đã thực hiện gần 50 chuyến công tác của lãnh đạo cấp cao Việt Nam đi sang các nước và cũng đón khoảng 50 đoàn lãnh đạo của các quốc gia đến Việt Nam.

Với các chuyến công tác này, đã có sự kết hợp hết sức nhuần nhuyễn giữa ngoại giao Nhà nước và đối ngoại nhân dân, lồng ghép, truyền tải rất nhiều giá trị về quan hệ hữu nghị hợp tác nhân dân, văn hóa, chính sách và những điểm sáng, điểm đặc biệt trong chính sách đối ngoại của Việt Nam.

Đặc biệt, nhân dịp Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình có chuyến thăm cấp Nhà nước đến Việt Nam từ ngày 12 đến 13-12-2023, VUFO phối hợp với các cơ quan tổ chức thành công cuộc Gặp gỡ nhân sĩ hữu nghị và thế hệ trẻ hai nước Việt Nam - Trung Quốc.

Cuộc gặp có sự tham gia của hơn 400 đại biểu của hai nước, trong đó có khoảng 150 nhân sĩ Trung Quốc.

Đây là cuộc gặp vô cùng đặc biệt bởi có sự xuất hiện của cả Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Phu nhân cùng Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình và Phu nhân. Phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tập Cận Bình đều nhấn mạnh quan hệ hữu nghị nhân dân là nền tảng, là động lực, là yếu tố rất quan trọng thúc đẩy quan hệ hữu nghị, truyền thống và hợp tác Việt Nam - Trung Quốc.

Ngày 22-5-2023, nhân chuyến thăm Việt Nam của Chủ tịch đảng Nước Nga Thống nhất và Phó Chủ tịch Hội đồng an ninh quốc gia Dmitry Medvedev, VUFO tổ chức cuộc gặp giữa ông Medvedev với những người từng học tập, làm việc, sinh sống ở Liên bang Xô Viết trước đây và nước Nga ngày nay.

Phát biểu tại cuộc gặp đó, Chủ tịch đảng Nước Nga Thống nhất Dmitry Medvedev nói một câu khiến nhiều người xúc động: "Người nước ngoài đầu tiên tôi gặp khi còn bé chính là người Việt Nam".

Bố của ông Medvedev là giáo sư của một trường đại học. Trong số các sinh viên nước ngoài mà ông dạy có một số lưu học sinh Việt Nam sang Liên Xô học tập. Ông Sơn cho rằng điều đó cho thấy ông Medvedev có những ấn tượng sâu sắc về đất nước và con người Việt Nam. Tình cảm cá nhân của ông góp phần gìn giữ quan hệ gần gũi giữa hai quốc gia và nhân dân hai nước.

Trong khuôn khổ hoạt động kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Ủy ban Cuba đoàn kết với miền Nam Việt Nam tiền thân của Hội hữu nghị Cuba - Việt Nam cũng là dịp kỉ niệm 50 năm ngày lãnh tụ Fidel Castro đến thăm Quảng Trị, VUFO đã tiếp Thường trực Bộ chính trị của Đảng cộng sản Cuba, tiếp Ủy viên Bộ Chính trị, Tổng Thư ký Hội Liên hiệp Phụ nữ Cuba… Trong quá trình tổ chức các hoạt động đối ngoại nhân dân trong khuôn khổ các chương trình đối ngoại cấp cao của lãnh đạo Đảng, Nhà nước, chúng tôi đã cố gắng thực hiện tốt để nhằm mục đích vừa duy trì vừa củng cố nền tảng quan hệ hữu nghị và hợp tác trên kênh nhân dân giữa Việt Nam với các nước trên thế giới.

Một sự kiện đặc biệt, ngày 13-1-2023, VUFO tổ chức lễ Kỷ niệm 50 năm ngày ký Hiệp định Paris: Chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam. Đây là dịp để Việt Nam tri ân những người bạn đã ủng hộ Việt Nam trong suốt những năm chiến tranh giành độc lập.

Trong những năm tháng Việt Nam rất khó khăn, nhiều nước, bạn bè, tổ chức, các phong trào nhân dân thế giới đã dành tình cảm, của cải vật chất để ủng hộ cho hai cuộc kháng chiến giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước của Việt Nam. Trong giai đoạn cải cách, mở cửa, các bạn cũng dành tình cảm, nguồn lực để ủng hộ Việt Nam, bình thường hoá quan hệ, phá thế bao vây cấm vận, tiến hành công cuộc đổi mới của chúng ta.

Ông Sơn cho biết, những hoạt động như vậy gửi đi một thông điệp với lãnh đạo và nhân dân thế giới, rằng Việt Nam trước sau như một.

"Chúng tôi cũng muốn chuyển tải giá trị về đất nước, con người, giá trị về văn hoá về sự nhân văn thuỷ chung và nét đẹp trong chính sách đối ngoại của chúng ta"- Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị nói.

Vẽ bản đồ các phong trào nhân dân thế giới

Theo Chủ tịch Liên hiệp các Tổ chức hữu nghị, một nhiệm vụ quan trọng VUFO đã thực hiện là mở rộng mạng lưới đối tác. Hiện nay, nhiều bạn bè đối tác của nhân dân Việt Nam, mạng lưới đối tác của VUFO… đã cao tuổi. Tình hình thế giới thay đổi, yêu cầu, nhiệm vụ mới đặt ra cho đối ngoại nhân dân. Thêm vào đó, các phong trào xã hội, phong trào nhân dân của các nước có những xu hướng mới, tập hợp lực lượng rất linh hoạt và đa dạng trên nhiều các vấn đề, ở nhiều khía cạnh, nội dung và hình thức khác nhau. "Trong quan hệ hợp tác, hữu nghị, chúng tôi đã rà soát được toàn bộ hệ thống đối tác ở tất cả các châu lục và sau đó chúng tôi củng cố và mở rộng quan hệ đối tác"- ông Phan Anh Sơn cho biết.

Thời gian tới, một trong những nhiệm vụ quan trọng của kênh đối ngoại nhân dân là nghiên cứu theo dõi, nắm bắt, đánh giá tình hình ở các nước, các khu vực và trên toàn thế giới. Trong đó, điểm nhấn là nghiên cứu, đánh giá, theo dõi các phong trào nhân dân thế giới và có quan hệ gần gũi với Việt Nam.

Xác định đây là vấn đề quan trọng, VUFO đã thực hiện từ năm 2023, dự kiến cuối năm 2024 sẽ hoàn thành kế hoạch vẽ bản đồ các tổ chức, phong trào nhân dân thế giới phục vụ công tác đối ngoại Việt Nam nói chung và đặc biệt trong lĩnh vực đối ngoại nhân dân.

Chủ tịch VUFO Phan Anh Sơn cho biết, công tác thông tin tuyên truyền đối ngoại sẽ tập trung truyền tải thông tin về đất nước, con người, chính sách, văn hoá, quan hệ hữu nghị, hợp tác của Việt Nam với bạn bè quốc tế.

"Chúng tôi coi đây là nhiệm vụ quan trọng số một của công tác thông tin đối ngoại, để các đối tác và bạn bè của Việt Nam không bị đói thông tin về Việt Nam, giúp các bạn nhận được những thông tin kịp thời nhất, đúng đắn nhất qua một kênh chính thống về Việt Nam về các vấn đề, trên mọi lĩnh vực"- ông Sơn nói.

Chủ tịch VUFO Phan Anh Sơn cho biết vẫn còn những lực lượng nói xấu, xuyên tạc, bôi nhọ hình ảnh về đất nước, con người, chính sách của Việt Nam. Vì vậy, việc cung cấp thông tin đầy đủ cho bạn bè trên các châu lục góp phần làm giảm thiểu, đấu tranh với những luận điệu xuyên tạc.

Đa dạng hoá nguồn viện trợ

Giá trị giải ngân viện trợ phi chính phủ nước ngoài năm 2023 đạt con số ấn tượng 223,3 triệu USD. 

Theo Chủ tịch VUFO Phan Anh Sơn, hiện nay, rất nhiều chính sách của các nước thay đổi, công tác phi chính phủ nước ngoài phải có cách tiếp cận mới: Đa dạng hóa được nguồn viện trợ. Trước đây, VUFO vận động nhiều các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, các doanh nghiệp, cá nhân nhưng năm 2024 và các năm tiếp theo sẽ tập trung nhiều hơn nữa vào các cơ quan, bộ, ngành, các cơ quan Quốc hội của các nước… Những cơ quan này có thẩm quyền phê duyệt ngân sách viện trợ cho các nước đang phát triển nằm trong tổng thể chính sách đối ngoại của các quốc gia. 

Đồng thời sẽ thực hiện vận động nhiều hơn các doanh nghiệp lớn. "Việc Việt Nam nâng cấp quan hệ với những đối tác quan trọng dưới tác động của cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, có một làn sóng nhiều công ty, doanh nghiệp lớn của các nước dịch chuyển hướng đầu tư vào Việt Nam và các quốc gia xung quanh. Làn sóng này hay gọi là "friend - shoring". Chúng tôi sẽ phải tận dụng được những cơ hội này để công ty, doanh nghiệp lớn vào đây sẽ thực hiện những trách nhiệm xã hội đối với sự phát triển kinh tế xã hội của Việt Nam một phần. Và một phần là góp phần giúp đỡ Việt Nam trong việc khắc phục hậu quả chiến tranh để lại"- ông Phan Anh Sơn cho biết.