Nói không với đồ nhựa dùng một lần

HĐND TP Hà Nội vừa thông qua nghị quyết về biện pháp giảm phát thải nhựa trên địa bàn, thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của thủ đô trong việc bảo vệ môi trường và hướng tới phát triển bền vững.

Theo lộ trình, từ ngày 1-1-2026, các khách sạn, khu du lịch ở Hà Nội sẽ không được sử dụng và lưu hành những sản phẩm nhựa dùng một lần. Từ 1-1-2027, chợ và cửa hàng tiện lợi không được cung cấp miễn phí túi ni-lông khó phân hủy. Từ 1-1-2028, các cơ sở này phải dừng hoàn toàn việc lưu hành, sử dụng túi ni-lông khó phân hủy, hộp nhựa xốp..., trừ trường hợp đóng gói hàng hóa.

Có thể nói, nghị quyết nêu trên không chỉ là một quyết định hành chính mà còn thể hiện tư duy mới: Hà Nội đang quyết tâm từ bỏ những "tiện lợi nhất thời" để giữ lấy điều "bền vững dài lâu". Bởi lẽ, sản phẩm nhựa dùng một lần tuy tiện dụng song lại là thủ phạm gây ra nhiều hệ lụy cho môi trường và sức khỏe con người. Ước tính, mỗi ngày người dân Hà Nội thải ra khoảng 1.400 tấn rác nhựa, phần lớn là khó phân hủy, có thể tồn tại hàng trăm năm trong tự nhiên.

Trong khi đó, nhiều năm qua, từ siêu thị lớn đến quầy hàng vỉa hè, từ khách sạn cao cấp đến quán ăn bình dân, đồ nhựa dùng một lần hiện diện khắp nơi. Việc sử dụng túi ni-lông , hộp xốp, cốc nhựa... đã trở thành thói quen tiêu dùng phổ biến vì rẻ, nhanh và tiện. Song, chính sự dễ dãi ấy đã và đang âm thầm để lại hậu quả lớn cho môi trường đô thị.

Việc Hà Nội đưa ra lộ trình cụ thể, có thời gian và đối tượng rõ ràng, cho thấy quyết tâm mạnh mẽ nhằm thay đổi hành vi tiêu dùng và chấm dứt thói quen sử dụng sản phẩm nhựa tiện lợi "một lần rồi bỏ". Động thái này cũng bắt kịp xu hướng toàn cầu khi nhiều thành phố lớn ở Mỹ, Canada hay các quốc gia châu Âu đã áp dụng chính sách tương tự, thu được kết quả tích cực.

Để chính sách đi vào cuộc sống, Hà Nội cần triển khai đồng bộ theo ba trụ cột: truyền thông hiệu quả, hỗ trợ thực chất và giám sát nghiêm minh. Trong đó, truyền thông phải giúp người dân hiểu rõ ý nghĩa của việc giảm đồ nhựa dùng một lần, thay vì chỉ nêu khẩu hiệu. Các hộ kinh doanh nhỏ và doanh nghiệp cần được tiếp cận vật liệu thay thế với chi phí hợp lý thông qua trợ giá, ưu đãi thuế, vốn vay. Đồng thời, cần có cơ chế kiểm tra, giám sát công khai và sự tham gia của cộng đồng để bảo đảm hiệu quả thực thi.

Nhìn xa hơn, từ năm 2031, Hà Nội đặt mục tiêu dừng hoàn toàn việc sản xuất và nhập khẩu đồ nhựa dùng một lần. Đây là một bước đi dài hơi, cần sự vào cuộc của cả hệ thống, từ chính quyền, doanh nghiệp đến từng người dân.

Việc từ bỏ túi ni-lông , chiếc cốc nhựa tưởng nhỏ nhưng là bước khởi đầu cho một thay đổi lớn. Để thủ đô thật sự văn minh, sạch đẹp và có trách nhiệm, đã đến lúc mỗi người dân Hà Nội cần cùng nhau hành động. HĐND TP Hà Nội đã "bật đèn xanh" cho hành trình đó - hành trình "nói không" với nhựa dùng một lần để "nói có" với tương lai bền vững.