Họ chưa biết sợ hay do lòng tham không đáy?

Vụ án Vạn Thịnh Phát đang được xét xử tại TP HCM, với bị cáo Trương Mỹ Lan (Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) là chủ mưu. Đưa được vụ án lớn như vậy ra xét xử là một thành công lớn trong công tác phòng, chống tham nhũng.

Chủ trì cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, sáng 22-11-2023, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu rất cụ thể: "Công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đã làm ngày càng tốt, có thêm nhiều kinh nghiệm, bài học. Tuy nhiên, đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, không phải chỉ đến đây là dừng, mà phải tiếp tục lâu dài, nghiên cứu luật pháp, các cơ chế chính sách để có những biện pháp đúng, trúng, hiệu quả".

Nói và làm. Ngay sau Tết Giáp thìn 2024, những vụ tiêu cực, tham nhũng lớn khác được các cơ quan chức năng tiếp tục phanh phui. Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Hoàng Thị Thúy Lan (Bí thư Tỉnh ủy Vĩnh Phúc), ông Lê Duy Thành (Chủ tịch UBND tỉnh Vĩnh Phúc) về tội nhận hối lộ liên quan đến sai phạm xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn.

Cùng thời điểm này, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã khởi tố bị can, bắt tạm giam ông Đặng Văn Minh (Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi) về tội nhận hối lộ; và ông Cao Khoa (nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi) cũng với tội danh trên; và một số cán bộ khác.

Đây là kết quả của quá trình Bộ Công an điều tra mở rộng vụ án Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng, xảy ra tại Công ty cổ phần Tập đoàn Phúc Sơn - một công ty chỉ tầm cấp huyện, có phó tổng giám đốc chỉ mới học lớp 4 mà làm mưa làm gió ở nhiều địa phương.

Nói và làm. Cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, không phải chỉ đến đây là dừng, phải tiếp tục đấu tranh lâu dài, nghiên cứu luật pháp, các cơ chế chính sách để có những biện pháp đúng, trúng, hiệu quả... như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo.

Từ ngày 6 đến 8-3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã họp kỳ thứ 37 và đã có thông báo xem xét và đề nghị kỷ luật hàng loạt cán bộ, trong đó có ông Phạm Đình Cự, nguyên Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên; và các ông Nguyễn Tư Sơn, nguyên Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Gia Lai; ông Nguyễn Thế Bình, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Hà Giang.

Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng xem xét những sai phạm của các cán bộ thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội liên quan đến việc thực hiện các gói thầu do Công ty Cổ phần Tiến bộ Quốc tế (AIC) và các doanh nghiệp trong hệ sinh thái AIC thực hiện. Trong đó có có trách nhiệm 2 nhiệm kỳ Bộ trưởng cùng 4 thứ trưởng và nhiều cán bộ thuộc Bộ Lao động Thương binh và Xã hội.

Tại Hội nghị tổng kết công tác ngành nội chính Đảng và hoạt động của Ban Chỉ đạo Phòng chống tham nhũng, tiêu cực năm 2023, được tổ chức hôm 10-1-2024, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực Trương Thị Mai cho biết trong năm 2023, các cơ quan chức năng ở địa phương đã khởi tố mới 763 vụ án, 2.079 bị can về tham nhũng (tăng gần 2 lần so với năm 2022).

Từ số liệu đó, bà Trương Thị Mai băn khoăn: "Trong các nhiệm kỳ gần đây, dù đã đẩy mạnh công tác xây dựng chỉnh đốn đảng, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, đạt nhiều kết quả quan trọng, chưa từng có, nhưng tại sao vẫn còn nhiều cán bộ vi phạm?

"Cán bộ chưa biết sợ hay do lòng tham không đáy, để vẫn còn xảy ra nhiều vụ việc tham nhũng, tiêu cực, nghiêm trọng phức tạp, có vụ việc liên quan nhiều cấp, nhiều ngành, nhiều lĩnh vực, liên quan cả trung ương, cả cán bộ địa phương? - bà Mai đặt vấn đề và đề nghị tiếp tục nghiên cứu, đánh giá đầy đủ nguyên nhân, để có giải pháp khắc phục tốt hơn.

Nhớ lại, vụ án "chuyến bay giải cứu", thư ký Thứ trưởng Bộ Y tế Phạm Trung Kiên; cựu Phó phòng tham mưu Cục quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) Vũ Anh Tuấn và cựu cục trưởng Lãnh sự (Bộ Ngoại giao) Nguyễn Thị Hương Lan nhận hối lộ với số tiền cực lớn: Kiên 42,6 tỉ đồng (gần 2 triệu USD), Tuấn 27 tỉ đồng (hơn 1 triệu USD), Hương Lan 25 tỉ đồng (hơn 1 triệu USD).

Đó là số tiền tham nhũng quá lớn, nhưng chưa thể bằng bà Đỗ Thị Nhàn - cựu Cục trưởng Cục thanh tra giám sát Ngân hàng Nhà nước, dám đưa tay nhận 5,2 triệu USD hối lộ từ bà Trương Mỹ Lan.

Cho nên câu hỏi "cán bộ chưa biết sợ hay do lòng tham không đáy" rất đáng để chúng ta phải suy ngẫm!

Vấn đề căn bản là kiểm soát quyền lực. Đảng đang xây dựng một hệ thống để kiểm soát quyền lực. Khi nào quyền lực được kiểm soát; công tác phòng, chống tham nhũng có những "biện pháp đúng, trúng, hiệu quả" như Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng yêu cầu, thì mới hy vọng có thể hạn chế được những vụ tham nhũng lớn…