Tôi ngồi xem đi xem lại, rất nhiều lần, clip ghi hình cụ già gần tuổi 80 xông vào cùng các con, cháu giành giật chiếc xe đẩy bán cá viên chiên từ tay đoàn kiểm tra liên ngành lập lại trật tự vỉa hè do ông Đoàn Ngọc Hải, Phó Chủ tịch UBND quận 1 (TP HCM), dẫn đầu.
Dù câu chuyện diễn ra đã mấy tuần rồi, ở ngã 6 Phù Đổng, phường Bến Thành, quận 1, nhưng sức lay động của nó vẫn còn nguyên vẹn, thậm chí cứ chực bùng lên, nhất là vào những ngày này - khi ông Hải tiếp tục lãnh binh đi "dẹp loạn vỉa hè".
Trong clip ấy, có người phụ nữ giằng không lại, ngã xuống và gào khóc. Cụ ông tóc bạc, cởi trần lộ cơ thể gầy yếu nhăn nheo đã rất quyết liệt giằng kéo với những trật tự viên khỏe mạnh. Trạng thái cụ ông, khi ấy, hết sức căng thẳng và căm phẫn.
Đã sống hơn ba phần tư thế kỷ rồi mà vẫn còn có người sống chết với cuộc mưu sinh như thế. Cái xe bán cá viên chiên ấy chính là cái cần câu mưu sinh - một biểu hiện của thu nhập thấp hoặc nhà nghèo.
Đó là điều khiến chúng ta hết sức day dứt, trăn trở. Bởi thành phố đã giải phóng và bắt đầu công cuộc kiến thiết những 42 năm.
Công bằng mà nói, những trật tự viên khi đó đã nương tay, ông Đoàn Ngọc Hải lạnh lùng như thường thấy thời điểm ấy nhưng một chốc sau sớm tiên lượng tình hình nên đã hành xử khéo: Không tịch thu phương tiện buôn bán, chỉ lập biên bản phạt hành chính và nhắc nhở không được tái phạm.
Nếu chẳng may khi ấy ai đó trong đoàn thiếu bình tĩnh hoặc quá tay khiến cụ ông té ngã chấn thương hoặc hơn thế nữa thì hậu họa đã lớn hơn nhiều. Nó sẽ không gói trong một vụ việc mà có thể bị quy thành lối ứng xử của chính quyền, xa chút nữa là suy diễn thành sự xung đột giữa nhà nước và công dân. Những trường hợp như thế, không đáng để nó phải xảy ra!
Ông Đoàn Ngọc Hải trong một cuộc "ra quân" - Ảnh: NLĐO
Nhưng phải làm sao để không còn những hình ảnh ray rứt đến vậy?
Một thành phố mở và đang phát triển, không thể không có người nghèo. Hiếm có đô thị nào chỉ toàn người giàu. Dường như người nghèo thường có xu hướng bị đổ tội đã gây ra sự nhếch nhác của không gian đô thị. Và rõ ràng trong "cuộc chiến giành lại vỉa hè", người nghèo dễ rơi vào tình huống xung đột hơn, dễ bị tổn thương hơn.
Lực lượng chức trách đụng vào người nghèo cũng dễ bị lên án hơn, thay vì đụng vào "người giàu". Người ta muốn lực lượng này đụng vào nhà giàu thử xem sao nhưng hiếm quá, vẻ như đó là tảng băng ngầm khó thấy hay là một vùng cấm tựa hư vô.
Trở lại với câu chuyện trong clip. Về cảm tính, có thể thương cụ già; về lý trí, phải ủng hộ ông Đoàn Ngọc Hải. Cái điều ông muốn làm lớn lao hơn nhiều so với cái xe bán cá viên chiên kia.
Nhưng ông sẽ còn gặp phải nhiều trường hợp gay cấn hơn thế, nhiều cụ già như thế, phải làm sao? Đâu thể nào vì những khoảng thông thoáng của vỉa hè mà đẩy toàn bộ người nghèo, người bán hàng rong hay lao động phi kết cấu về chiến tuyến bên kia? Đơn độc hơn. Đói nghèo hơn.
Cái chính là phải có một kế hoạch hết sức đồng bộ. Tuyên truyền, vận động, hỗ trợ giải quyết công ăn việc làm, sắp xếp lại nơi buôn bán... trước rồi hãy tiến tới các biện pháp mạnh. Không nói đâu xa, chính quyền TP Hội An (Quảng Nam) đã làm được điều đó một cách ôn tồn.
Tôi còn nhớ một chỉ đạo của lãnh đạo cấp cao tại một hội nghị cán bộ cách đây vài năm: "Cán bộ phải biết cười với dân".
Ngày nào mà người ta còn thấy ông Đoàn Ngọc Hải đi cơ sở với sắc mặt lạnh căm và đăm đăm khó như bây giờ, tôi nói chắc rằng chính quyền quận 1 chưa thể thành công trong chiến dịch lập lại trật tự mỹ quan đô thị.
(Bài viết thể hiện quan điểm riêng của tác giả. Bạn đọc tiếp tục bày tỏ ý kiến trao đổi của mình qua phần Thăm dò hoặc gửi ý kiến phản hồi vào ô bên dưới bài. Trân trọng!)
và quét mã QR
Bình luận (0)