Bất nhất trong xét xử tội chứa chấp, tàng trữ ma túy

Mới đây, xử phúc thẩm, TAND Cấp cao tại TP HCM đã quyết định sửa, hủy một phần bản án sơ thẩm vụ án chứa chấp sử dụng trái phép chất ma túy; mua bán, tàng trữ trái phép chất ma túy ở quán bar Play House (quận 10, TP HCM). Vụ án có 24 bị cáo ra tòa.

Tăng án, thêm trường hợp phạm tội

Theo đó, tòa phúc thẩm tăng mức hình phạt đối với 4 bị cáo đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu. Đồng thời, hủy một phần bản án liên quan đến 1 bị cáo phạm cùng lúc 2 tội nghiêm trọng.

Cụ thể, HĐXX phúc thẩm tuyên bố tăng thêm 1 năm tù đối với từng bị cáo, gồm: Trần Văn Hiên, Bùi Xuân Mén, Vũ Anh Bách, Trương Minh Hoàng; mỗi bị cáo phải thi hành án phạt 8 năm tù. Theo HĐXX, mức án sơ thẩm chưa tương xứng với tội trạng những bị cáo này gây ra. Ngoài ra, HĐXX tuyên hủy một phần bản án liên quan đến bị cáo Trần Chỉnh; yêu cầu cơ quan chức năng điều tra, xét xử lại.

Năm 2019, Hiên hợp tác với Bách thành lập Công ty TNHH Play House ở quận 10, để Mén đứng tên đại diện pháp luật, Hoàng làm quản lý. Các bị cáo không kinh doanh đúng ngành nghề đăng ký mà tổ chức quán bar, vũ trường. Cùng với sự giúp sức từ nhân viên quán (là bị cáo trong vụ án), các bị cáo ngấm ngầm chứa chấp khách hàng sử dụng ma túy trong quán. Nhằm tăng thu nhập, Chỉnh cùng một số bị cáo khác còn táo tợn mua bán hàng trắng.

Mới đây, TAND Cấp cao tại TP Đà Nẵng đã quyết định hủy bản án sơ thẩm cùng quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm, yêu cầu điều tra lại vụ án tàng trữ trái phép chất ma túy, xảy ra trên địa bàn tỉnh Quảng Nam. Theo hồ sơ, Phạm Văn Hải rủ Phạm Ngọc Hải cùng đi mua ma túy rồi chia nhau số hàng đã mua. Công an bắt quả tang Ngọc Hải giấu ma túy trong áo khoác, riêng Văn Hải không tìm thấy ma túy trên người nên không bị xử lý hình sự. Theo đối tượng này khai nhận, y làm rơi số ma túy cất trong người trước khi công an khám xét.

Tòa sơ thẩm xử Ngọc Hải 30 tháng tù về tội "Tàng trữ trái phép chất ma túy", bị cáo kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt nhưng sau đó rút kháng cáo nên tòa phúc thẩm ra quyết định đình chỉ xét xử phúc thẩm. Tuy nhiên, cấp giám đốc thẩm yêu cầu cơ quan tiến hành tố tụng có thẩm quyền phải xem xét trách nhiệm hình sự đối với trường hợp Văn Hải.

Lý do hủy, sửa án

Ở hai vụ án trên, cơ quan tiến hành tố tụng các cấp đã trải qua quá trình tranh cãi phức tạp, kéo dài.

Đối với trường hợp Phạm Văn Hải, cơ quan công tố nhanh chóng kháng nghị sau khi bản án sơ thẩm có hiệu lực. Theo kháng nghị, Văn Hải biết rõ Ngọc Hải có hành vi phạm pháp và trực tiếp tham gia vào quá trình phạm tội. Khi Ngọc Hải chia ma túy, Văn Hải bật flash điện thoại di động để có thêm ánh sáng. Cả hai cùng chở nhau bằng xe máy đi mua ma túy... Căn cứ hướng dẫn từ Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao, cơ quan có thẩm quyền giám đốc thẩm nhận thấy Văn Hải phải cùng Ngọc Hải chịu trách nhiệm hình sự về khối lượng tang vật. Cơ quan tiến hành tố tụng cấp sơ thẩm chỉ truy cứu trách nhiệm hình sự đối với Ngọc Hải mà không xem xét trách nhiệm hình sự đối với Văn Hải với vai trò đồng phạm là bỏ lọt người thực hiện hành vi phạm tội.

Tại tòa sơ thẩm xét xử vụ án ở quán bar Play House, đại diện VKSND TP HCM đề nghị tòa án cùng cấp phạt bị cáo Trần Chỉnh từ 24-26 năm tù về 2 tội: "Mua bán trái phép chất ma túy", "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy". Đại diện VKSND cũng đưa ra khung hình phạt từ 13-14 năm tù đối với Trần Văn Hiên, từ 10-11 năm tù đối với các bị cáo: Bùi Xuân Mén, Vũ Anh Bách, Trương Minh Hoàng. Thế nhưng, TAND TP HCM chỉ phạt Hiên, Mén, Bách, Hoàng mỗi người 7 năm tù về tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy". Bị cáo Chỉnh lãnh 21 năm tù, mức án thấp hơn khung đề nghị. Ngay sau phiên tòa, VKSND TP HCM kháng nghị bản án sơ thẩm.

Tại tòa phúc thẩm, đại diện cơ quan công tố bảo lưu quan điểm kháng nghị, khẳng định 4 bị cáo phạm tội "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy" đóng vai trò chủ mưu, cầm đầu. Bị cáo Chỉnh phạm cùng lúc 2 tội "Mua bán trái phép chất ma túy" và "Chứa chấp việc sử dụng trái phép chất ma túy" thể hiện ý thức xem thường pháp luật. TAND TP HCM áp dụng mức án như vậy là không tương xứng với tính chất, mức độ hành vi phạm tội; không bảo đảm tính răn đe, phòng ngừa chung.

Bản án phúc thẩm còn cáo buộc cấp sơ thẩm vi phạm tố tụng vì không chỉ định luật sư bảo vệ bị cáo Chỉnh từ giai đoạn khởi tố, truy tố đến xét xử.