Bị cáo kêu oan, VKS nói có tội

Sau hai ngày xét xử vụ án dùng tờ giấy có mệnh giá 1 triệu USD để lừa đảo chiếm đoạt tài sản, chiều 10-8, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TPHCM đã quyết định sẽ tuyên án vào sáng 20-8. Trong phần tranh luận, các luật sư bào chữa và đại diện VKSND Tối cao đã quyết liệt tranh luận để bảo vệ quan điểm của mình.

Bị bắt khi đang bán 2 tờ 1 triệu USD

Theo bản án sơ thẩm lần 2 (ngày 21-1-2009), tháng 4-2006, Phòng CSĐT Công an tỉnh Tây Ninh nhận được đơn tố cáo có một đối tượng đang rao bán những tờ giấy mệnh giá 1 triệu USD với giá 30.000-40.000 USD/tờ. Xác định có thể là thủ đoạn lừa đảo của bọn tội phạm,  CQĐT đã lên kế hoạch phá án và đã bắt quả tang ba đối tượng đang thỏa thuận bán 2 tờ giống USD mệnh giá 1 triệu USD cho hai người Campuchia (do trinh sát đóng giả). Từ đó, cơ quan CSĐT đã bắt Trương Mạnh Dũng cùng các đồng phạm khác (tất cả là 7 người).

Sau khi Dũng và Nguyễn Văn Phác khai nhận đã mua lại các tờ mệnh giá 1 triệu USD của Triệu Văn Khinh (đã bỏ trốn trong quá trình điều tra lại vụ án) và Chu Thị Sli, CQĐT bắt tiếp Khinh và Sli. Qua điều tra thể hiện năm 2005, Dũng và Phác lên Lạng Sơn gặp Sli (thông qua một người quen) đặt vấn đề mua loại tiền mệnh giá 1 triệu USD về bán lại.

Các bị cáo đang ngồi chờ xét xử.

Ba lần giao dịch 46 tờ có mệnh giá 1 triệu USD và một số tiền các loại khác với giá tiền thật là  10.000 USD và 40 triệu đồng.  Sau khi mua xong, Dũng, Phác đem các loại tiền đến ngân hàng ở Hà Nội hỏi thì được biết những loại tiền này không còn giá trị sử dụng và lưu hành nhưng vẫn tìm “mối” để tiêu thụ.

Được Trần Văn Diện giới thiệu vợ chồng Bùi Thị Yến Vân- Đặng Văn Ngọc (đã chết) là người cần mua số tiền có mệnh giá 1 triệu USD, Dũng- Phác vào TPHCM, đến gặp vợ chồng Vân. Dũng giới thiệu mình là con cháu Tống Khánh Linh, hiện gia đình có hai thùng tiền (trong đó một thùng bị thất lạc).

Vân đặt cọc cho Dũng 15 triệu đồng VN để nhận hai tờ mệnh giá 1 triệu USD và 2 tờ Pond. Sau đó, thông qua Nguyễn Văn Hai, Đỗ Tấn Phước (môi giới), Ngọc  đem bán 2 tờ mệnh giá 1 triệu USD thì bị bắt giữ.

Hai lần cấp sơ thẩm tuyên phạm tội

Ban đầu, CQĐT đã khởi tố các bị can về tội “tàng trữ, lưu hành tiền giả”, sau đó thay đổi thành tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Ngày 28-2-2007, TAND tỉnh Tây Ninh đã tuyên phạt các bị cáo từ 3 đến 7 năm tù. Phúc thẩm lần 1 vào ngày 2-7-2007, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TPHCM đã tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm, giao hồ sơ vụ án về cấp sơ thẩm điều tra xét xử lại. Xét xử sơ thẩm lần 2 (ngày 21-1), TAND tỉnh Tây Ninh vẫn tuyên các bị cáo phạm tội “lừa đảo chiếm đoạt tài sản”; tuyên phạt Trương Mạnh Dũng 5 năm tù, 6 bị cáo khác từ 3 đến 4 năm tù.

Tờ giấy có mệnh giá 1 triệu USD

Sau khi án tuyên, VKSND tỉnh Tây Ninh kháng nghị lên cấp phúc thẩm với nội dung đề nghị tăng hình phạt với tất cả bị cáo. Các bị cáo cũng làm đơn kháng cáo kêu oan. Điều đáng nói, có 4/7 bị cáo nếu không kháng cáo thì đã thi hành xong hình phạt tù, nhưng họ vẫn quyết định... tiếp tục ở tù để kêu oan.

Luật sư đề nghị tuyên  không phạm tội

Tại phiên tòa phúc thẩm, đại diện VKSND Tối cao tại TPHCM cho rằng đủ cơ sở để xác định các bị cáo phạm tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Do cơ quan chức năng bố trí bắt quả tang nên các bị cáo phạm tội chưa đạt và phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm chưa đạt (với số tiền chiếm đoạt là 8.000 USD/tờ, là giá mà Dũng thỏa thuận mua bán với Vân).

Án sơ thẩm đã xét xử đúng người, đúng tội, không oan, mức án tương xứng với mức độ, vai trò phạm tội của từng bị cáo. Đề nghị không chấp nhận kháng cáo kêu oan của các bị cáo. Đồng thời đại diện VKSND Tối cao rút toàn bộ quyết định kháng nghị tăng hình phạt đối với các bị cáo của VKSND tỉnh Tây Ninh vì không có cơ sở.

VKS đề nghị tuyên bị cáo Chu Thị Sli không phạm tội Đối với bị cáo Chu Thị Sli, VKSND Tối cao cho rằng án sơ thẩm nhận định bị cáo đã giúp sức, tạo điều kiện cho Dũng- Phác thực hiện hành vi lừa đảo là chưa có căn cứ. Bị cáo Sli chỉ mua số tiền đó cho Dũng- Phác, còn các bị cáo này sử dụng như thế nào, bàn bạc ra sao, về ý thức bị cáo Sli không biết nên không thể quy kết với vai trò đồng phạm. Đề nghị tuyên bị cáo Sli không phạm tội, trả tự do tại tòa.

Bào chữa cho các bị cáo, các luật sư nhấn mạnh việc Cơ quan Công an  tỉnh Tây Ninh cho người đóng giả là bị hại để phá án là vi phạm tố tụng nghiêm trọng, vì “luật pháp không quy định cho cán bộ điều tra dẫn dụ đưa người khác thực hiện hành vi phạm tội”. Theo các luật sư, tờ giấy có mệnh giá 1 triệu USD không phải là tiền giả vì trên thực tế nước Mỹ không phát hành tờ tiền 1 triệu USD.

Tuy nhiên, hiện nước Mỹ cho phát hành giấy có mệnh giá 1 triệu USD và được bán công khai như quà lưu niệm. Khi giao dịch 2 tờ có mệnh giá 1 triệu USD, các bị cáo  hoàn toàn không có lời nói hay đưa ra thông tin hoặc giấy tờ nào khác để lừa dối người mua.

Việc bị cáo Dũng có ký vào tờ ủy quyền có nội dung sai sự thật, nhưng sau đó chính Dũng đã tự hủy đi, coi như giữa chừng chấm dứt hành vi phạm tội. Hai tờ Pond trên thực tế đối với các bị cáo không khác gì 2 tờ có mệnh giá 1 triệu USD (vật lưu niệm), không phải vật bảo chứng. 8.000 USD/tờ là giá thỏa thuận mua đứt bán đoạn giữa Dũng và Vân, không phải giá thỏa thuận giữa các bị cáo để đi lừa người khác, không thể tính là số tiền chiếm đoạt.

Hơn nữa, các bị cáo chưa thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản và cũng không thể thực hiện được vì bản thân người mua biết rõ những tờ giấy 1 triệu USD không phải tiền thật. Một khi vụ án không có người bị hại thì không thể nói phạm tội chưa đạt; không chứng minh được người mua bị lừa bằng hành vi gian dối thì không cấu thành tội lừa đảo. Vì thế, các luật sư đề nghị tuyên các bị cáo không phạm tội.

Tuy nhiên, đại diện VKSND Tối cao vẫn giữ nguyên quan điểm truy tố.