Cá ngựa... lừa

Chiều bãi biển Nha Trang nóng sực, lơ thơ vài cây phi lao, cây dừa, ngọn, lá héo rũ trong nắng hè. Một đoàn xe du lịch trờ tới, cửa xe vừa xịch mở thì ở đâu mấy người bán dạo vác tòng teng trên vai, trên tay những bọc ni lông cá ngựa, sao biển, hải long khô đã sán lại, ngọt nhạt: "Cô ơi, mua thứ ông uống bà khen, ông mệt, bà sướng đi...”; “Bác ơi, mua cá ngựa về bồi dưỡng đi, hiệu nghiệm lắm, chỉ một tuần uống rượu cá ngựa là biết hà. Máu cứ rần rật, sung chẳng kém thời trẻ là mấy đâu". Tôi cũng bị vây quanh bởi mấy anh, chị bán cá ngựa dạo. Một người bán hàng tên "Tám béo" cứ nắm lấy vạt áo tôi, dí tận mặt mấy đùm cá ngựa, sao biển, hải long khô mà chèo kéo: "Trông bộ dạng của chú thì biết là khỏe rồi, khỏi cần tẩm bổ nhưng chú nên mua cá ngựa về biếu sếp. Các sếp vào tuổi này là yếu rồi. Cá ngựa ở đây là thứ xịn đấy chứ những chỗ khác toàn là hàng rởm không hà. Chú nhìn đây, sờ vào vây thấy nó mềm, da nhám thì đích thị là cá tốt. Chú lấy, anh để cho mỗi cặp 50.000 đồng. Mua 4 cặp tặng một cặp sao biển. Loại này khô rồi nên về ngâm vài ngày là uống được ngay, chiêm nghiệm hiệu quả ngay. Không khéo được sếp khen quá mà... tăng lương ấy chứ. Tám vừa ba hoa tiếp thị vừa nháy mắt một cách đầy ranh mãnh, mời mọc...

Dường như những lời tiếp thị ngọt ngào đã "ngấm” mấy chị sồn sồn trong đoàn khách du lịch người Bắc lại là người hào hứng mua cá ngựa nhất. Bất chấp cơn nóng hầm hập như thiêu như đốt, các chị vừa lóe xóe mặc cả vừa nhanh tay bóc những túi cá ngựa khô, bới, chọn những con... to nhất rồi tự ghép lại thành cặp. Mỗi cặp như thế giá 35.000 - 40.000 đồng, mua càng nhiều càng giảm giá. Mồ hôi chảy ròng ròng trên những khuôn mặt đỏ hồng như tôm luộc của các chị nhưng xem ra ai nấy đều hỉ hả, mãn nguyện lắm thì phải. Có chị mua được 4 cặp cá ngựa khô rồi mà khi nghe lời rỉ tai của người bán rong "Muốn công hiệu ngay thì mua loại đã ngâm rượu về chỉ việc cho chồng uống, tiện lắm” thì hốt luôn đôi bình cá ngâm, nhỏ bằng hũ Milo, giá mỗi bình 120.000 đồng. Chẳng ai hỏi nhưng chị vẫn ngượng ngập thanh minh với anh em trong đoàn về sự mua quá nhiều cá ngựa của mình rằng: “Tôi mua để biếu... ông thông gia”. Sau khi cầm tiền, đám người bán cá ngựa dạo lại tất tả chạy đến hướng một chiếc xe du lịch khác đang đi chầm chậm. Mấy chị khi nãy vừa mua xong mấy thứ “ông uống, bà khen” nay vẫn đứng lại ngắm nghía đống “chiến lợi phẩm”. Có chị còn cẩn thận tháo dây thun của gói cá ngựa ra, lôi từng con ra mà sờ, mà ngửi rồi bỗng nhiên thốt lên đầy hoảng hốt: “Hình như có mùi nhựa, khét khét là các chị ạ”. Mấy người còn lại mới hoảng hốt, giở túi cá ngựa mình vừa mua ra kiểm tra. Một anh nhanh tay lấy con dao Thái Lan mang theo gọt hoa quả, bổ đôi con cá ngựa ấy ra rồi bật lửa thử đốt. Con cá từ từ cháy, có mùi khét rồi co lại thành một nhúm nâu nâu, có thể kéo ra thành sợi được. "Nhựa, cá ngựa nhựa rồi các bà ạ".

Đem chuyện này kể với Tân - một tài xế chuyên chạy xe đường dài - thì hắn ôm bụng mà cười, cười đến chảy nước mắt: "Các bố mua cá ngựa dạo thì chỉ dính loại bã cá đã ngâm rượu rồi của quán nhậu nó thải ra hoặc cá nhựa thôi. Muốn mua cá xịn phải ra đường Cầu Đá mà lựa". Cả một buổi chiều hôm sau, tôi tách đoàn lẽo đẽo theo Tân đi mua cá ngựa. Lang thang khắp chợ Đầm, đường Cầu Đá, thấy chỗ nào cũng có những cửa hàng treo vắt vẻo, thèo thẽo những dây cá ngựa khô dài cả mét. Một bà chủ dáng to béo ở đường Cầu Đá hỉ hả: "Các chú tìm đến đây là đúng địa chỉ rồi. Chú mua cá khô hay cá ướp đá? Cá khô 30.000 đồng/cặp, cá ướp đá 50.000 đồng/cặp. Cửa hàng có sẵn rượu tốt để ngâm luôn". Tôi cùng Tân lúi húi chọn, sờ ngửi túm cá ngựa khô. Một hồi, Tân bảo giọng ngám ngẩm: "Sờ vào con nào cũng gai gai, cũng nhám nhám, cũng màu trắng ngà. Chịu, chả biết thế nào mà phân biệt nổi cá chưa ngâm với cá ngâm, cá thật với cá nhựa". Lần lữa mãi, cuối cùng bí thế, hắn khuyên tôi: "Ông cứ mua những con còn đang bơi trong bể kính kia kìa. Tuy đắt hơn vài chục ngàn một cặp nhưng là cá thật đấy. Đố ai làm giả được".