Các sai phạm của nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế Cao Minh Quang

Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an (C03) vừa ra quyết định khởi tố bổ sung vụ án, khởi tố bị can, thực hiện lệnh bắt tạm giam đối với ông Cao Minh Quang, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, về tội "thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng". Ngày 11-3, trao đổi với Báo Người Lao Động, Trung tướng Tô Ân Xô - Chánh Văn phòng, kiêm Người phát ngôn Bộ Công an - cho biết như trên.

Theo Người phát ngôn Bộ Công an, C03 cũng đã khởi tố bị can Nguyễn Nam Liên và Dương Huy Liệu (cùng là nguyên Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Y tế) với tội danh tương tự.

Đề xuất thiếu căn cứ

Đây là diễn biến mới nhất của quá trình mở rộng điều tra vụ án vi phạm quy định của nhà nước về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng xảy ra tại Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long và các đơn vị có liên quan.

Hồ sơ thể hiện, cuối năm 2005, khi Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo nguy cơ xảy ra đại dịch cúm gia cầm ở người, Thủ tướng giao Bộ Y tế khẩn trương đầu tư trang thiết bị, chuẩn bị các điều kiện sẵn sàng phòng chống đại dịch.

Từ đề nghị của Bộ Y tế, Thủ tướng đã phê duyệt kế hoạch dự trữ quốc gia thuốc Tamiflu và sản xuất thuốc Oseltamivir để phòng chống dịch cúm A/H5N1. Số thuốc dự trữ được Bộ Y tế đề xuất (tại Báo cáo số 58/BC-BYT ngày 16-11-2005) là đủ 30 triệu viên. Sau đó, kế hoạch này được Chính phủ điều chỉnh xuống còn 20 triệu viên. Dự trữ thuốc dưới hai hình thức là sản xuất 10 triệu viên, hoàn thành trong tháng 3-2006 và dự trữ dưới dạng nguyên liệu đủ sản xuất 10 triệu viên Oseltamivir.

Theo cơ quan chức năng, mặc dù trong 2 năm (2003-2005) cả nước chỉ có 91 ca mắc bệnh nhưng Bộ Y tế vẫn đề xuất mốc thời gian đến 30-6-2006 phải dự trữ đủ 30 triệu viên thuốc, tương đương 3 triệu liều cho 3 triệu người. Việc tham mưu đề xuất như trên là thiếu căn cứ thực tiễn về tình hình diễn biến của dịch tại Việt Nam.

Ông Cao Minh Quang khi còn tại vị Ảnh: Dung Nguyễn

Nhà nước thiệt hại hàng triệu USD

Đáng chú ý, đã có 4 doanh nghiệp được Bộ Y tế đặt hàng mua nguyên liệu sản xuất thuốc. Tuy nhiên, cơ quan chức năng xác định trong quá trình đặt hàng, biên bản của "Hội đồng thẩm định các cơ sở đủ điều kiện sản xuất thuốc" của Bộ Y tế tại buổi làm việc với 4 công ty đã không có nội dung thương thảo về giá. Biên bản làm việc không có chữ ký của công ty. Ngoài ra, đơn đặt hàng đã được Hội đồng Thẩm định gửi cho công ty ngay tại buổi kiểm tra trong khi chưa có báo cáo lên bộ trưởng.

Từ đó, 4 công ty đã đặt mua 2.030 kg nguyên liệu Oseltamivir (do Hetero Labs Limited Ấn Độ sản xuất) với giá 17.500-18.000 USD/kg, cao hơn nhiều so với giá Bộ Y tế đã báo cáo là 12.000 USD/kg (báo cáo tại Kế hoạch số 59/BYT-QLD ngày 16-11-2005). Trong đó, Công ty Dược Cửu Long mua 520 kg nguyên liệu từ Công ty Mambo Overeas Limited Singapore với giá 17.500 USD/kg, thành tiền là 9,1 triệu USD. Công ty này chỉ thanh toán cho bên bán 5,2 triệu USD và giữ lại số tiền hơn 3,8 triệu USD, nhưng số tiền giữ lại không được thể hiện trong báo cáo tài chính.

Theo C03, kết quả điều tra ban đầu xác định các bị can Cao Minh Quang, Nguyễn Nam Liên, Dương Huy Liệu đã không kiểm tra, không đánh giá việc thực hiện điều khoản đàm phán giảm giá mua nguyên liệu khi thanh lý hợp đồng đặt hàng sản xuất thuốc Oseltamivir với Công ty Cổ phần Dược phẩm Cửu Long. Do đó, cơ quan chức năng của Bộ Y tế đã không phát hiện việc công ty này được giảm giá mua nguyên liệu số tiền hơn 3,8 triệu USD để thu hồi về Bộ Y tế, gây thiệt hại tài sản nhà nước.

Trong 3 bị can nêu trên, bị can Nguyễn Nam Liên đã bị khởi tố ở vụ án về sai phạm liên quan mua kit xét nghiệm của Công ty CP Công nghệ Việt Á.