Căn cứ nào để đòi bồi thường 1.000 tỉ đồng?

TAND quận 1 (TP HCM) vừa gửi VKSND cùng cấp và 2 đương sự thông báo thụ lý vụ án dân sự sơ thẩm về việc "Tranh chấp đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng" giữa bà Lê Thị Giàu, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Thực phẩm Bình Tây (nguyên đơn) với bà Nguyễn Phương Hằng, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đại Nam (bị đơn).

Một trong những nội dung gây chú ý nguyên đơn yêu cầu bị đơn bồi thường 1.000 tỉ đồng.

Xúc phạm trên "sóng livestream"

Trong đơn kiện, bà Lê Thị Giàu trình bày ngày 14-5, trên mạng xã hội YouTube, tài khoản Vnews24h đưa hình ảnh bà Nguyễn Phương Hằng livestream chủ đề: "Bà Nguyễn Phương Hằng công bố động trời về Lê Thị Giàu và sư thầy Bửu Chánh khiến người nghe bất ngờ".

Nguyên đơn cho rằng bị đơn có lời lẽ xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm. Cụ thể, theo bà Giàu, bà Hằng đã đưa ra nhiều thông tin bịa đặt, như: bà Giàu là doanh nhân siêu lừa đảo; bà Giàu và ông Võ Hoàng Yên không đội trời chung… Không chỉ vậy, bà Hằng nói rằng 3 thương hiệu do bà Giàu làm chủ là "thương hiệu đểu, chứng nhận giả". Trong buổi livestream đó, bà Hằng tỏ thái độ coi thường pháp luật, thách thức bà Giàu khởi kiện.

TAND quận 1 đã gửi thông báo về việc thụ lý đến các đương sự

Cũng theo bà Giàu, trước đây, bà thường nhận tin nhắn có lời lẽ xúc phạm, đe dọa từ bà Hằng. Dù bà Giàu nhắc nhở, đề nghị chấm dứt hành động trên nhưng bà Hằng vẫn tiếp tục. Vì thế, bà Giàu đã lập vi bằng ghi nhận lại những sự việc này, làm căn cứ trước pháp luật.

Từ những lý do đó, nguyên đơn đề nghị tòa sơ thẩm buộc bị đơn chấm dứt hành vi xúc phạm danh dự, uy tín, nhân phẩm của nguyên đơn; yêu cầu bị đơn gỡ bỏ nội dung trên mạng xã hội; công khai xin lỗi, cải chính. Đồng thời, nguyên đơn cũng đưa ra mức yêu cầu bồi thường 1.000 tỉ đồng. Đây là khoản thiệt hại về vật chất cũng như tinh thần theo phía nguyên đơn tính toán.

Tính theo lương cơ sở

Về căn cứ khởi kiện, bà Giàu viện dẫn một số quy định pháp luật liên quan. Cụ thể, pháp luật đề cập danh dự, nhân phẩm và uy tín cá nhân là bất khả xâm phạm và được pháp luật bảo vệ. Người nào có hành vi xâm phạm danh dự, nhân phẩm người khác mà gây thiệt hại thì phải bồi thường.

Bàn về vấn đề này, luật sư Trần Quí Lễ (Đoàn Luật sư TP HCM) cho rằng người khởi kiện rất khó chứng minh số tiền thiệt hại lên đến 1.000 tỉ đồng. Bởi lẽ, thiệt hại của người khởi kiện được xác định trên cơ sở có sự xâm phạm tài sản, sức khỏe, tính mạng, danh dự, nhân phẩm, uy tín. Những thiệt hại đó bao gồm thiệt hại có thể chứng minh (vật chất) và thiệt hại về tinh thần. Giả sử, cơ quan chức năng cộng mọi khoản bồi thường trong tất cả điều luật quy định mức bồi thường tổn thất về tinh thần (theo Bộ Luật Dân sự 2015) thì tổng mức tiền bồi thường cũng không thể cao đến thế. Chiếu theo đó, mức bồi thường tối đa tòa án có thể tuyên chỉ là 160 lần mức lương cơ sở do nhà nước quy định.

"Trong khi đó, thông báo thụ lý vụ án lẫn đơn khởi kiện không đề cập vấn đề nguyên đơn chịu thiệt hại do sức khỏe và tính mạng bị xâm phạm. Áp dụng cụ thể theo nội dung đơn khởi kiện, mức bồi thường tổn thất về tinh thần tối đa tòa án có thể kết luận trong trường hợp này chỉ là 10 lần mức lương cơ sở (tại điều 592, Bộ Luật Dân sự 2015). Đối với phần bồi thường còn lại (1.000 tỉ đồng trừ đi 10 tháng lương cơ sở), nguyên đơn có nghĩa vụ chứng minh. Nếu không, cơ quan xét xử hoàn toàn có thể bác yêu cầu bồi thường do không có căn cứ chấp nhận" - luật sư Trần Quí Lễ phân tích.

Về quy trình tố tụng tiếp theo, sau khi tòa sơ thẩm ra thông báo thụ lý, vụ án bước vào giai đoạn chuẩn bị xét xử theo quy định tại điều 203 Bộ Luật Tố tụng Dân sự hiện hành. Thẩm phán sẽ tiến hành làm rõ những tình tiết khách quan của vụ án; xác minh, thu thập chứng cứ; áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời; tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và hòa giải…