Cảnh tỉnh về tinh thần thượng tôn pháp luật

Sáng nay (31-12), HĐXX sơ thẩm sẽ quyết định hình phạt đối với bị cáo Nguyễn Hữu Tín (nguyên Phó Chủ tịch UBND TP HCM) và 4 đồng phạm trong vụ án liên quan đến khu đất "vàng" ở địa chỉ số 15 Thi Sách (quận 1, TP HCM). Tại phiên làm việc trước đó, 5 bị cáo đồng loạt mong HĐXX xem xét hoàn cảnh phạm tội, quá trình cống hiến của bị cáo khi lượng hình.

Xin xem xét giảm nhẹ hình phạt

Nói lời sau cùng, bị cáo Nguyễn Hữu Tín trình bày thời gian điều tra, thẩm vấn giúp bị cáo nhận thức sâu sắc hơn về sai phạm, về bản chất vụ án. Bị cáo Nguyễn Hữu Tín giãi bày: "Vì suy nghĩ chủ quan, nôn nóng mà bị cáo đưa ra quyết định sai lầm, dẫn đến hậu quả đáng tiếc. Có tài sản quý giá nhất là niềm tin của nhân dân nhưng bị cáo lại đánh mất. Bị cáo xin lỗi nhân dân TP HCM. Sau cùng, bị cáo mong HĐXX thấu tình đạt lý khi lượng hình". Không chỉ vậy, bị cáo Nguyễn Hữu Tín nhìn nhận bị cáo không nghĩ quyết định giao đất bị kẻ khác lợi dụng, trục lợi.

Các bị cáo tại tòa Ảnh: HOÀNG TRIỀU

Bị cáo Đào Anh Kiệt, nguyên Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP, giải thích đến lúc bị cáo về hưu, vụ án vẫn chưa xảy ra thiệt hại. Bị cáo Kiệt xin chấp hành mọi phán quyết và đề nghị HĐXX lưu ý đến nhân thân, những đóng góp trong thời gian công tác. Tương tự, 3 bị cáo còn lại (Trương Văn Út, Lê Văn Thanh, Nguyễn Thanh Chương) đều thừa nhận sai phạm và mong HĐXX xem xét các yếu tố giảm nhẹ hình phạt.

Hậu quả khó khắc phục

Ở phần tranh tụng, bị cáo Nguyễn Hữu Tín kiến nghị cơ quan có thẩm quyền sớm ban hành quy chế, quy trình chi tiết liên quan đến vấn đề quản lý đất đai trong những tình huống tương tự mà bị cáo và đồng phạm đã gặp. Bởi có như vậy, cá nhân hay đơn vị quản lý triển khai xử lý sẽ không gặp vướng mắc như bị cáo. Ông Tín cũng cho rằng quy định pháp luật có những độ chênh, khoảng trống nên nhiều người lợi dụng sơ hở đó để trục lợi cá nhân. Các luật sư bào chữa cũng phân tích vụ án chưa xảy ra thiệt hại, các bị cáo phạm tội phần nhiều do quy định pháp luật chưa rõ ràng, mâu thuẫn...

Đối đáp, đại diện cơ quan công tố khẳng định vụ án có thiệt hại, nhà nước đã thất thoát 6,7 tỉ đồng, chưa kể phần xử lý hậu quả là công trình cao ốc 18 tầng xây trên khu đất "vàng" do Công ty CP Xây dựng Bắc Nam 79 và đối tác làm chủ đầu tư có thể trở thành vấn đề nan giải. Hiện có khoảng 100 khách hàng bỏ ra hơn 1.000 tỉ đồng mua sản phẩm trong dự án. Báo cáo từ doanh nghiệp còn cho thấy doanh nghiệp thu lãi dự kiến khoảng 300 tỉ đồng qua khai thác công trình trên.

"Rõ ràng, đây là thiệt hại không thể phủ nhận. Sắp tới đây, chính quyền TP giải quyết như thế nào đối với công trình xây trên khu đất? Cho rằng vụ án không gây thiệt hại như các luật sư nêu ra là không đúng" - người thừa hành quyền công tố nhấn mạnh.

Theo đại diện VKSND, Bộ Công an có văn bản đề nghị hỗ trợ nhưng việc thực hiện, giải quyết nội dung đề nghị cần chiếu theo luật pháp. Cá nhân, tổ chức có thẩm quyền căn cứ Luật Đất đai suốt quy trình xét duyệt, thẩm định hồ sơ thuê đất. Nếu giao đất với mục đích thương mại - dịch vụ thì cơ quan quản lý tổ chức đấu giá. Giao đất phục vụ an ninh - quốc phòng thì mức bồi thường căn cứ theo chính sách tái định cư. Thậm chí, UBND TP phải báo cáo Thủ tướng Chính phủ, dù hồ sơ giao đất đủ điều kiện, đúng pháp luật. Thế nhưng, các bị cáo đã không tuân theo. Không thể vì có văn bản đề nghị từ cấp bộ mà loại trừ trách nhiệm UBND cũng như Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Trong vụ án, chỉ một chuyên viên - chức vụ thấp nhất trong "ê-kíp" - thẩm định hồ sơ làm đúng khi đề xuất tổ chức đấu giá đối với khu đất số 15 Thi Sách. Trái lại, các bị cáo giữ chức vụ cao trong hệ thống chính quyền nhưng làm ngơ với các quy định của pháp luật. "Hình phạt 5 bị cáo sắp gánh chịu chính là sự việc cụ thể cảnh tỉnh cán bộ, công chức về tinh thần thượng tôn pháp luật khi thi hành công vụ" - đại diện VKSND TP kết luận.

Đại diện VKSND TP ghi nhận ý kiến liên quan đến những văn bản, điều luật chưa có hướng dẫn chi tiết làm khó người thực thi. Tuy nhiên, đại diện VKS bác bỏ quan điểm của luật sư cho rằng một số quy định liên quan an ninh - quốc phòng xung đột lẫn nhau.