Cụ bà 81 tuổi 20 năm kiện đòi nhà

Xin cho chúng tôi nhận bản án... nếu khiếu nại sai. Nếu quận Gò Vấp nói không đúng làm mất lòng dân, xin trả lại tài sản cho chúng tôi...”. Đó là lời khẩn cầu trong nhiều đơn khiếu nại của bà Thái Liêng suốt hơn 20 năm qua gởi tới các vị lãnh đạo, các cơ quan pháp luật từ Trung ương đến địa phương, đòi lại cơ sở sản xuất Sanh Long, tọa lạc tại số 32/2 đường Minh Mạng, xã Thông Tây Hội, nay là đường Thống Nhất, phường 10, quận Gò Vấp - TPHCM.

Cho mượn và bị bội tín

Cơ sở sản xuất và chăn nuôi heo Sanh Long do cha mẹ bà Thái Liêng tạo lập từ năm 1929. Trước khi qua đời, ông bà Thái Ưng Hào, Lâm Thị Chơn đã di chúc, có sự xác nhận của Ủy ban Hành chính xã Thông Tây Hội ngày 3-l l-1973, để lại cho 4 người con và 1 người cháu, mỗi người được thừa hưởng đồng đều giá trị một nhà máy ép dầu đậu phộng và một trại chăn nuôi heo. Những người được thừa hưởng là: Thái Thị Muối, Thái Liêng, Thái Võ, Thái Muội Tử và Thái Hớn Dân (cháu).

Sau ngày giải phóng miền Nam, chính quyền cách mạng xác định cơ sở Sanh Long không thuộc diện cải tạo tư sản. Vì vậy cơ sở Sanh Long tiếp tục hoạt động, gia công ép dầu đậu phộng cho Công ty Dầu ăn Miền Nam. Đến năm 1977, cơ sở tạm ngưng hoạt động vì Công ty Dầu ăn Miền Nam hết nguyên liệu.

Năm 1978, gia đình bà Thái Liêng cho một số cá nhân mượn để thành lập tổ sản xuất thức ăn gia súc và chăn nuôi Phát Triển (gọi tắt là tổ Phát Triển). Đến năm 1981, tổ Phát Triển làm giấy thỏa thuận với gia đình bà Thái Liêng mượn cơ sở Sanh Long đến hết năm 1985 thì trả lại. Nhưng chỉ sau một năm, tức năm 1982, gia đình bà Thái Liêng phát hiện tổ Phát Triển định đem tài sản của gia đình bà hợp doanh với phường, quận và một tổ hợp khác mà không hề có ý kiến của gia đình mình. Ngày 10-9- 1982, anh chị em bà Thái Liêng đã làm đơn gởi các cơ quan, ban ngành chính quyền quận Gò Vấp nhờ can thiệp chấm dứt hợp đồng cho tổ Phát Triển mượn, vì cho rằng tổ Phát Triển đã bội tín. Trong đơn này, gia đình bà Thái Liêng cũng đã kiến nghị một số giải pháp như: Tổ Phát Triển phải trả lại cơ sở Sanh Long cho gia đình bà; gia đình sẵn sàng bán cơ sở Sanh Long cho tổ Phát Triển, hoặc đơn vị khác, hoặc Nhà nước...

 Chúng tôi được biết thêm, năm 1981, chị bà Thái Liêng là Thái Thị Muối và người em Thái Muội Tử đã làm giấy tay bán phần thừa kế của họ cho ông Nguyễn Bình Đẳng, ngụ phường 10, quận Gò Vấp. Ông Đẳng đã thống nhất phần mình mua vẫn gộp chung với chị em bà Thái Liêng (còn 3 phần) để sản xuất kinh doanh sinh lợi.

Quận Gò Vấp... không tìm thấy bằng chứng

Từ lá đơn khiếu nại đó đến nay, đã hơn 20 năm trôi qua, gia đình bà Thái Liêng chưa được chính quyền quận Gò Vấp giải quyết thấu tình đạt lý.

Chiều 5-4, được ủy quyền của chủ tịch UBND quận Gò Vấp, bà Nguyễn Thị Minh Liễu, Phó Phòng Quản lý Đô thị và 2 cán bộ khác đã tiếp chúng tôi. Bà Minh Liễu thừa nhận quyền thừa kế hợp pháp cơ sở Sanh Long của bà Thái Liêng và 4 thành viên khác như đã nêu trên. Cơ sở mà bà Minh Liễu cho rằng cơ sở Sanh Long đã bán cho quận Gò Vấp là vào năm 1981 do làm ăn không hiệu quả, tổ Phát Triển đã thống nhất bàn giao cho quận lập thủ tục thanh lý trưng mua. Ngày 30-12-1983, UBND quận đã chủ trì họp ban thanh lý để bàn việc trưng mua cơ sở Sanh Long và ngày 3l-12-1983, quận có thông báo việc định giá cơ sở Sanh Long với giá 2.464.598,50 đồng (hai triệu bốn trăm sáu mươi bốn ngàn năm trăm chín mươi tám đồng năm mươi xu). Ban thanh lý quận đã làm việc với gia đình họ Thái để vận động mua phần tài sản đem đưa vào quốc doanh. Bà Liễu còn chứng minh, trong 8 năm từ 1984 đến năm 1992 quận Gò Vấp đã ra 4 quyết định tạm cấp cho 4 đơn vị trực thuộc quận quản lý.

“Vậy quận Gò Vấp có giấy tờ pháp lý nào chứng minh gia đình bà Thái Liêng đã bán và nhận tiền của quận?” - chúng tôi hỏi. Bà Liễu thừa nhận: “Nhiều năm qua chúng tôi lục tìm trong hồ sơ lưu trữ, rất tiếc không tìm thấy giấy tờ văn bản, hay biên nhận tiền... có lẽ vì thất lạc mất rồi. Đó mới kẹt cho chúng tôi”.

Bộ Công an: Bà Thái Liêng đúng

Trong công văn ngày 8-7-2003, Cơ quan Cảnh sát Điều tra Bộ Công an đã kết luận: “... Trong hồ sơ không có chứng từ thu, chi hoặc biên nhận, nên không có căn cứ xác định bà Thái Liêng và gia đình đã nhận tiền bán cơ sở Sanh Long. Như vậy hồ sơ pháp lý đến thời điểm này, cơ sở Sanh Long vẫn thuộc quyền sở hữu của bà Thái Liêng và các đồng sở hữu hợp pháp khác”. Cơ quan này đã kiến nghị “Chủ tịch UBND TPHCM, chủ tịch UBND quận Gò Vấp sớm chỉ đạo giải quyết thỏa đáng, triệt để việc này, không để tình trạng khiếu kiện kéo dài”.

Vậy nhưng đến nay sự việc vẫn chưa được giải quyết.