Lãng phí tiền tỉ trong xây dựng đường chạy điền kinh

Trở lại hồ sơ mời thầu xây dựng đường chạy ở Long An, hồ sơ mời thầu đã viện IAAF ra làm tiêu chuẩn cho các hạng mục xây dựng gói thầu đường chạy. Nhưng nếu căn cứ hồ sơ mời thầu mà xây dựng, sẽ... phản lại hoàn toàn những quy định bắt buộc của IAAF. Cụ thể: Trong phần quy mô xây dựng, thay vì chỉ đưa ra tính năng, chất lượng theo tiêu chuẩn IAAF, không được nêu tên sản phẩm vật liệu nhằm tránh hiện tượng thông thầu..., thì hồ sơ mời thầu của Long An lại chỉ đích danh Sea chief và Revetsal - hai sản phẩm dùng để phủ nhựa đường chạy. Việc nêu cụ thể tên vật liệu xây dựng là trái với quy định của IAAF; chưa kể, điều này còn vi phạm quy định của Nghị định 52/1999/NĐ-CP ngày 30.1.2003 của  Chính phủ, với mục đích ngăn chặn tiêu cực trong đấu thầu.

Thực tế, vật liệu Sea chief đã được Cty Thành Lâm sử dụng làm đường chạy ở các sân: Từ Sơn, Ninh Bình, Thanh Hóa... Và hiện nay, những đường chạy này đã bị bong, tróc, hư hỏng nặng. Tưởng như báo động trên quá đủ cho các địa phương rút kinh nghiệm; song lạ thay, đầu tháng 4.2004 vừa qua, tại hồ sơ mời thầu xây dựng đường chạy điền kinh sân vận động tỉnh Tây Ninh, ngành thể thao Tây Ninh lại tiếp tục đi theo vết xe đổ của hàng loạt sân "anh em" khác... Trong đó, lại nêu tên sản phẩm "Sea chief - USA" cho 2 loại vật liệu sơn kẻ line và hạt EPDM.

Bên cạnh đó, hồ sơ cũng nêu luôn tên vật liệu nhựa thảm Revetsal và keo PU Flexion. Việc đưa ra các tên sản phẩm vật liệu trên chẳng khác nào... đánh đố những nhà thầu chân chính, tuân thủ luật IAAF, khi họ tham gia đấu thầu. Bởi vật liệu Sea chief không hề của USA (Mỹ), thảm nhựa Revetsal, keo PU Flexion... không biết của hãng nào trên thế giới sản xuất. Thực tế thi công đường chạy cần 2 loại vật liệu:  - Hạt caosu SBR và EPDM  -  keo chuyên dùng loại Polyurytene (P.U). Hai vật tư này sẽ tạo nên một hệ thống sản phẩm hoàn chỉnh và nhà sản xuất sẽ đặt tên. Kế đó, nhà sản xuất sẽ trình hệ thống sản phẩm hoàn chỉnh trên lên phòng thí nghiệm để xác định có đạt tiêu chuẩn IAAF hay không. IAAF sẽ công nhận hoặc không công nhận. Sau đó, danh sách của hệ thống sản phẩm này mới được công bố hàng năm trên thị trường. Nhưng Sea chief, Revetsal và PU Flexion không hề nằm trong danh sách của IAAF chấp nhận. Thực chất, đây chỉ là một hệ thống sản phẩm tự sáng chế của...một Cty VN, chất lượng kém và là nguyên nhân dẫn tới hư hỏng hàng loạt đường chạy tại các sân vận động, gây tổn thất hàng chục tỉ đồng cho các địa phương lâu nay.

Do vậy, dư luận giới thể thao cho rằng một "êkíp" thông thầu trong tất cả các vụ đấu thầu xây dựng các công trình thể thao đã diễn ra trên rất nhiều địa phương; bởi vậy, chỉ cần liếc qua hồ sơ mời thầu, chưa qua đấu thầu, người ta đã biết chủ đầu tư thông thầu với nhà thầu nào. Tất nhiên, để cho hợp pháp, các hồ sơ mời thầu đã lợi dụng danh nghĩa IAAF, nói là xây dựng đường chạy mang tiêu chuẩn IAAF, nhưng chất lượng không hề được IAAF công nhận.  Không phải ngẫu nhiên vào tháng 6.2003, hồ sơ mời thầu xây dựng đường chạy sân vận động Hoa Lư (TPHCM) đã hoàn toàn phá sản, phải dừng đấu thầu để "xem xét, nghiên cứu và điều chỉnh lại thiết kế và dự toán phù hợp với yêu cầu chuyên môn, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế"? Bởi chính trong hồ sơ mời thầu xây dựng đường chạy sân Hoa Lư, tuy không nêu cụ thể tên sản phẩm như Tây Ninh, song lại nhập nhèm khái niệm, lạm dụng danh nghĩa IAAF. Thí dụ: Hồ sơ ghi "Xây dựng đường chạy đáp ứng tiêu chuẩn của IAAF" (?).

Thế nhưng, đúng ra phải ghi "Sau khi xây dựng đường chạy, phải được IAAF chấp thuận (bằng giấy chứng nhận) về hệ thống sản phẩm và kẻ line", thì đường chạy đó mới đủ tiêu chuẩn cho những giải đấu quốc tế. Nói về định vị và kẻ line cho đường chạy, lâu nay tại các sân vận động đã gần như  bất tuân quy định của IAAF, cho dù lúc nào cũng tung hê đường chạy của mình là "đạt tiêu chuẩn IAAF" (?). IAAF đã ra điều lệ cho tất cả các đường chạy muốn tổ chức thi đấu cho những giải quốc tế, khu vực... phải được những chuyên gia chuyên nghiệp, có sự chỉ định của IAAF đứng ra thi công kẻ line. Khi chuyên gia đến kẻ line đường chạy tại sân vận động nào đó trên thế giới; đường chạy đó sẽ được lập hồ sơ lưu và báo cáo về cho IAAF đóng tại Vương quốc Monaco. Mặt khác, chuyên gia đó cũng có một bản lưu xác nhận kẻ line đúng tiêu chuẩn cho chủ đầu tư và chịu trách nhiệm về việc kẻ line này.

Thực tế lâu nay, tại không ít đường chạy do các địa phương xây dựng, các nhà thầu đã buông lỏng thủ tục này. Do đó mới có chuyện tại sao đường chạy nào cũng được "vống" lên là "đáp ứng" tiêu chuẩn IAAF, nhưng IAAF không hề hay biết (?).