Nguyên chủ tịch VEAM Trần Ngọc Hà lĩnh án 11 năm tù

Theo hồ sơ vụ án, VEAM có đại diện chủ sở hữu là Bộ Công Thương (trong đó vốn nhà nước hơn 88%), với lĩnh vực sản xuất kinh doanh, dịch vụ và xuất khẩu trực tiếp các loại máy động lực, thiết bị máy móc phục vụ cho các ngành nông, lâm, ngư nghiệp… Năm 2002, Công ty cổ phần vận tải và thương mại VEAM – Vetranco được thành lập là công ty con của VEAM; vốn điều lệ là 12,5 tỉ đồng, trong đó VEAM góp 51%.

Từ năm 2011-2013, Vũ Từ Công tham mưu, đề xuất, soạn thảo văn bản trình Lâm Chí Quang, ký 5 chứng thư bảo lãnh thanh toán ngân hàng cho Vetranco vay tổng số 193 tỉ đồng. Từ việc bảo lãnh của VEAM, Vetranco đã vay tiền tại các ngân hàng để kinh doanh dẫn đến hông có khả năng trả nợ cho Vetranco. Do Vetranco không có nguồn tiền trả nợ ngân hàng nên VEAM đã bị các ngân hàng cưỡng thu hoặc phải trả nợ thay Vetranco tổng số tiền gần 76 tỉ đồng. Ngoài ra, khi sử dụng nguồn tiền vay ngân hàng do VEAM bảo lãnh, giám đốc Vetranco Đào Quốc Việt đã cho Trần Quang Tiến chủ tịch HĐQT Công ty cổ phần đầu tư Tập đoàn Đại Nam vay để hưởng lãi.

Để che giấu việc cho vay tiền trái quy định, bị can Đào Quốc Việt và Trần Quang Tiến thỏa thuận hợp thức bằng cách lập các hợp đồng mua bán hàng hóa khống. Trần Quang Tiến không hoàn trả được 15 khoản vay phát sinh từ tháng 5-2013 đến tháng 8-2013, gây thiệt hại cho Vetranco gần 183 tỉ đồng.

Bên cạnh đó, năm 2014, doanh nghiệp này quyết định đầu tư dự án sản xuất máy kéo hạng trung với tổng mức 1.488 tỉ đồng. Dự án cần Bộ Công thương đồng ý nhưng trước đó, bị cáo Trần Ngọc Hà, Chủ tịch VEAM, đã ký, chi 56 tỉ đồng mua quyền sở hữu công nghiệp với máy kéo của Công ty ISEKI (Nhật Bản). Tuy nhiên năm 2018, Bộ Công thương ra văn bản yêu cầu không thực hiện dự án. Lúc này, phía VEAM đề nghị ISEKI cho hoàn lại 56 tỉ đồng nhưng không được đồng ý. Khoản tiền này được tính là thiệt hại của VEAM, do Trần Ngọc Hà và cấp dưới gây ra.

Tiếp đó, năm 2015, Trần Ngọc Hà ký thỏa thuận xuất khẩu xe tải tay lái bên phải sang Srilanka. Để sản xuất xe, Hà thuê Công ty T – Kinh (Trung Quốc) thực hiện "phát triển cabin" tay lái ngịch với giá 200.000 USD/mẫu; tiền chỉ được hoàn trả nếu VEAM mua hơn 2.000 linh kiện từ T – Kinh. Sau đó, dự án xuất khẩu ôtô tay lái nghịch không khả thi nên VEAM bị thất thoát 10 tỉ đồng, gồm 400.000 USD đã chuyển cho T – Kinh và gần 1 tỉ đồng tiền thuế.

Trong vụ này, Trần Ngọc Hà bị xác định là nguyên chủ tịch VEAM nhưng đã vi phạm quy chế tài chính trong việc ký bảo lãnh cho Ventraco vay tiền. Bị cáo này còn ký hợp đồng, chuyển tiền cho các đối tác ở Nhật Bản và Trung Quốc khi không đủ điều kiện, dẫn tới thất thoát hơn 66 tỉ đồng.