Nhiều sai phạm về đất đai

Phó Chủ tịch UBND TP HCM Huỳnh Cách Mạng vừa ký văn bản phê bình, rút kinh nghiệm đối với Sở Tài nguyên và Môi trường (TN-MT) TP cùng UBND quận 9 do có liên quan đến việc chuyển mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất ở đối với khu đất 1A, phường Phú Hữu, quận 9.

Buông lỏng quản lý

Năm 2012, UBND TP ban hành quyết định thành lập tổ công tác nghiên cứu huy động vốn đầu tư xây dựng khép kín đường Vành đai 2 (thành viên tổ có đại diện UBND quận 9). Năm 2013, UBND quận 9 có văn bản báo cáo gửi Trung tâm Phát triển quỹ đất về quỹ đất tạo vốn xây dựng tuyến đường Vành đai 2, trong đó có khu đất 1A.

Năm 2014, UBND TP chấp thuận chủ trương thu hồi đất trên địa bàn quận 9 để khai thác tạo quỹ đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 2, trong đó có khu đất 1A. Thế nhưng đến tháng 5-2015, UBND quận 9 vẫn có văn bản báo cáo UBND TP và Sở TM-MT xem xét chỉ đạo về việc chuyển mục đích sử dụng đất của người sử dụng đất trong khu vực có chủ trương thu hồi đất. Tháng 7-2015, UBND quận 9 tiếp tục có văn bản kiến nghị UBND TP điều chỉnh cắt khu đất 1A ra khỏi ranh thu hồi tạo quỹ đầu tư xây dựng tuyến đường Vành đai 2 với lý do: Trong khu vực, người dân đã đầu tư hạ tầng, có khoảng 20 căn nhà xây dựng kiên cố và đã chuyển mục đích sang đất ở với diện tích gần 2 ha nên khi thu hồi đất thì chi phí bồi thường giải phóng mặt bằng sẽ tăng cao và phát sinh khiếu nại của các hộ dân.

Trong khi UBND TP chưa chấp thuận điều chỉnh, tháng 10-2015, UBND quận 9 và Sở TN-MT có tờ trình gửi UBND TP phê duyệt kế hoạch sử dụng đất năm 2015. Trên cơ sở kiến nghị của UBND quận 9, UBND TP chuyển Sở TM-MT xem xét đề xuất. Sau đó, Sở TM-MT đã có văn bản thống nhất kiến nghị của UBND quận 9 về hủy chủ trương thu hồi đất đối với khu đất 1A.

Như vậy, một mặt UBND quận 9 đề xuất đưa khu đất 1A vào đấu giá để tạo quỹ đầu tư, một mặt vẫn tiếp tục đề xuất quy hoạch là khu dân cư và cho phép người dân chuyển mục đích sử dụng đất, dẫn đến không thể đấu giá để tạo quỹ. Qua đó cho thấy UBND quận 9 đã không thể hiện đầy đủ trách nhiệm quản lý tại địa phương, buông lỏng quản lý đất đai và chưa phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan.

Khu đất 1A, phường Phú Hữu, quận 9, TP HCM

Sở TM-MT là cơ quan thẩm định kế hoạch sử dụng đất nhưng thiếu kiểm tra, hướng dẫn UBND quận 9 cập nhật định hướng, chỉ đạo của UBND TP vào quy hoạch sử dụng đất đến năm 2020, kế hoạch sử dụng đất 5 năm thời kỳ đầu (2011-2015) của UBND quận 9 đối với khu đất 1A. Đồng thời, Sở TN-MT TP là đơn vị được UBND TP giao chủ trì phối hợp UBND quận 9 và các đơn vị có liên quan thực hiện đúng trình tự, thủ tục thu hồi đất nhưng chưa làm hết trách nhiệm được giao.

Phân lô bán nền tràn lan

Từ năm 2010 đến 2015, UBND quận 9 đã cho phép chuyển mục đích sử dụng đất 31 trường hợp. Cả 31 trường hợp này, Phòng TN-MT quận 9 đã không thẩm định nhu cầu sử dụng đất của người dân, cho chuyển mục đích sử dụng khi kế hoạch sử dụng đất hằng năm chưa được phê duyệt.

Về tách thửa, thực tế các hộ dân không có nhu cầu xây dựng nhà ở mà mục đích là để chuyển nhượng cho người khác. Phòng TN-MT quận khi tham mưu cho UBND quận 9 đã không thực hiện thẩm định nhu cầu sử dụng đất của người dân theo quy định, dẫn đến việc sau khi được chuyển mục đích sử dụng đất, các hộ dân đã tự phân lô và bán cho nhiều người nhưng UBND quận 9 không có biện pháp ngăn chặn kịp thời.

Ngoài ra, UBND phường Phú Hữu, Phòng Quản lý đô thị quận 9 đã thiếu kiểm tra, giám sát để người dân tự ý lắp đặt hệ thống nước sinh hoạt và chiếu sáng, tiến hành phân lô trước khi có đơn xin phép đầu tư hạ tầng. Sau đó, UBND quận 9 chấp thuận việc đầu tư hạ tầng kỹ thuật và nghiệm thu cho phép sử dụng là hợp thức hóa cho các hộ dân để phục vụ việc phân lô bán nền.