Nỗi buồn gia đình "người tù thế kỷ"

Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 14-6, người thân của "người tù thế kỷ" tỏ ra rất buồn về việc ông Huỳnh Văn Nén vừa gửi đơn tố cáo và kêu cứu khẩn cấp liên quan đến số tiền hơn 10 tỉ đồng bồi thường oan sai.

Yêu cầu loại cả người thân

Trong đơn, ông Nén cho biết không đồng ý việc bồi thường 1 tỉ đồng cho bà Nguyễn Thị Cẩm vì không phải là vợ chính thức của ông (không có hôn thú), đã ly thân từ năm 1996. "Trong suốt 18 năm tôi ngồi tù, bà Cẩm và các con chỉ đến trại thăm 2 lần và từ đó đã chung sống với người khác, tại sao lại được bồi thường" - ông Nén viết trong đơn. Ông Nén yêu cầu hủy bỏ quyết định bồi thường thiệt hại và biên bản thương lượng do TAND tỉnh Bình Thuận lập ngày 12-1-2017. Yêu cầu cơ quan công an nhanh chóng thu hồi và tạm giữ số tiền mà theo ông là một số người đã lấy. Chuyển số tiền còn lại trong tài khoản của 2 người thân là ông Huỳnh Văn Truyện (cha ông Nén) và bà Huỳnh Thị Ngân (chị ông Nén) vào tài khoản của mình.

Ông Huỳnh Văn Nén và vợ sau khi được minh oan Ảnh: Lê Trường

Ông Huỳnh Trung Nghĩa (anh rể ông Nén - người đã đi suốt chặng đường kêu oan cho ông Nén) tỏ ra rất buồn trước đơn tố cáo và kêu cứu của ông Nén. "Mười mấy năm kêu oan cho Nén là ngần ấy thời gian gia đình chúng tôi phải chịu bao tốn kém, vất vả, tủi nhục. Nay Nén được minh oan, gia đình vẫn phải có trách nhiệm giúp đỡ Nén sống tốt, tử tế. Do vậy, cha chúng tôi và Nén trước đây đã thống nhất gửi ngân hàng phần tiền bồi thường riêng cho Nén để hằng tháng lấy lãi chữa bệnh, chi phí sinh hoạt. Khi nào Nén ổn định sức khỏe, có hướng làm ăn hẳn hoi thì gia đình sẽ tính tiếp. Đằng này, Nén nghe xúi giục bên ngoài, đòi rút hết tiền" - ông Nghĩa trải lòng.

Ông Nguyễn Thận, người đã ròng rã kêu oan cho ông Nén, cũng thở dài: "Khi Nén được minh oan là tôi đã thỏa tâm nguyện rồi. Chuyện tiền nong là của gia đình Nén quyết định. Tôi chỉ mong Nén hãy nghĩ đến những người thân đã hy sinh vì mình trong suốt mười mấy năm qua mà kính trên nhường dưới; thương yêu vợ con; nhất là phải biết dùng đồng tiền sao cho tử tế, đúng nghĩa".

Chúng tôi đã cố gắng liên lạc với "người tù thế kỷ" nhưng không thể được vì ông không còn sống với gia đình ở xã Tân Minh, huyện Hàm Tân, tỉnh Bình Thuận. Điện thoại cũng đã tắt máy. Luật sư (LS) Nguyễn Đình Hải (Công ty Luật TNHH MTV Hải Châu) - người được ông Nén ủy quyền trợ giúp pháp lý - cho biết mấy hôm nay, ông Nén bị khủng hoảng tinh thần, thêm nhiều điện thoại lạ gọi đến nên đã tắt máy.

LS Hải cho rằng xảy ra việc ông Nén gửi đơn tố cáo, kêu cứu là do TAND tỉnh Bình Thuận chuyển tiền bồi thường oan sai vào tài khoản do ông Truyện và bà Ngân đứng tên mà không có quy định rút tiền ra sao. "Lẽ ra, theo quyết định đây là tiền bồi thường của ông Nén. Khi chuyển vào tài khoản tên một người khác thì đương nhiên TAND Bình Thuận phải có quy định ràng buộc giữa 2 chủ tài khoản này và ông Nén như thế nào với nhau trong quá trình rút và sử dụng tiền. Trách nhiệm thuộc về TAND tỉnh Bình Thuận chứ thực ra không phải lỗi của những người thân ông Nén" - LS Hải nói.

Trong khi đó, TAND tỉnh Bình Thuận cho biết sở dĩ số tiền bồi thường oan sai cho ông Nén được chuyển vào tài khoản của ông Truyện và bà Ngân là vì trong thương lượng, giữa tòa và những người đại diện cho ông Nén, kể cả bản thân ông Nén, đã thống nhất như vậy.

Có người xúi giục

LS Nguyễn Văn Quynh (Đoàn LS Hà Nội) - một trong những LS trợ giúp pháp lý miễn phí cho ông Nén trong quá trình kêu oan và thương lượng bồi thường - cho biết lý do gia đình và người đại diện thống nhất chuyển tiền bồi thường vào tài khoản do ông Truyện và bà Ngân đứng tên vì ông Nén đã được giám định tổn thương cơ thể 63%, trong đó 21% bị trầm cảm và rối loạn tâm thần, hạn chế năng lực hành vi dân sự nên cần có người giám sát việc sử dụng tiền bồi thường. Hơn nữa, số tiền hơn 10 tỉ đồng không chỉ bồi thường cho ông Nén mà còn là tiền thiệt hại của những người trong gia đình. LS Quynh cho rằng trong vụ việc này, ông Nén cũng chỉ là nạn nhân bị người khác xúi giục. "Người xúi giục ông Nén không hiểu biết gì về vụ án. Với tôi, người này không có tâm khi gia đình người ta mấy chục năm nay đã ly tán, khổ sở thì nay lại làm cho nguy cơ đổ vỡ" - LS Quynh nói.

Theo LS Phạm Công Út (Đoàn LS TP HCM), một trong những LS hỗ trợ pháp lý miễn phí cho ông Nén trong quá trình kêu oan và thương lượng bồi thường, việc lục đục không phải từ nội bộ gia đình ông Nén mà do xuất hiện người ở ngoài, không cùng hành trình kêu oan. "Thế nhưng, tới giai đoạn có tiền thì người này xuất hiện và đáp ứng những gì ông Nén khao khát gần 18 năm trong tù mà không có được là tình cảm nam - nữ. Khi ông Nén trở về xã hội thì vợ đã có người khác. Án tù chung thân, không có ngày về làm sao bắt người phụ nữ một nách 2 con, không có chỗ dựa phải chờ đợi. Trong hoàn cảnh đó, có người phụ nữ khác xuất hiện nên ông Nén chấp nhận và bị xúi giục, bắt đầu phủ nhận công sức của các ân nhân mình, kể cả người thân" - LS Út nhận định. LS Phạm Công Út cũng cho rằng người xúi giục ông Nén tố cáo, kêu cứu đã nhầm khi cho rằng bà Cẩm không phải là vợ ông Nén. "Nên nhớ ông Nén và bà Cẩm chưa ly hôn. Dù ông Nén nói rằng mình với bà Cẩm chưa đăng ký kết hôn nhưng cuộc hôn nhân này trước năm 1986, tức trước khi có Luật Hôn nhân và Gia đình nên vẫn được xem là hôn nhân hợp pháp" - LS Út phân tích.

LS Phạm Công Út tin tưởng gia đình không bỏ ông Nén và ông sẽ nhận ra chân tướng người xúi giục khi không thực hiện được mục đích lấy tiền. "Chỉ vài ba tháng nữa thôi thì chiếc mặt nạ làm cho ông Nén quay lưng lại với gia đình sẽ bị rơi xuống" - LS Út khẳng định.