Ô nhiễm “bủa vây” Đồng Nai

Thời gian qua, người dân tỉnh Đồng Nai rất bức xúc trước thông tin công an tỉnh này phát hiện việc xả thải nghi chưa qua xử lý ra môi trường trong phân khu KCN Formosa (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai).

Ám ảnh Formosa

Công an tỉnh Đồng Nai xác nhận đang tiếp tục điều tra một vụ nghi xả chất thải nguy hại chưa qua xử lý trong phân khu KCN Formosa. Theo đó, những ngày cuối tháng 7, Phòng Cảnh sát Phòng chống tội phạm về môi trường (PC49) - Công an tỉnh Đồng Nai phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường bất ngờ kiểm tra Công ty TNHH Chin Well Fasteners Việt Nam (100% vốn nước ngoài; chuyên sản xuất bu-lông, ốc vít) đóng tại phân khu KCN Formosa và bắt quả tang công ty này đang sử dụng 2 ống xả nước thải, trong đó có 1 đường ống xả thẳng chất thải chưa qua xử lý ra môi trường. Cùng với đó, lực lượng chức năng cũng phát hiện hàng trăm tấn chất thải nguy hại được chôn ngay trong khu vực công ty, hiện chưa xác định khối lượng cụ thể.

Công ty TNHH Hưng Nghiệp Formosa thuê đất tại KCN Nhơn Trạch 3 (huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai) năm 2001, thành lập phân khu KCN với thời hạn 50 năm, có nhiều doanh nghiệp nước ngoài vào đầu tư. Cụ thể, trong phân khu KCN này có 18 doanh nghiệp đang hoạt động.

Những ngày đầu tháng 9, trở lại tiếp cận vùng đất KCN Nhơn Trạch 3, đặc biệt nơi có phân khu KCN Formosa, chúng tôi ghi nhận nhiều bức xúc của người dân xung quanh tình trạng ô nhiễm môi trường nước, đất và cả không khí. Bà L.T.L (ngụ ấp 5, xã Hiệp Phước, huyện Nhơn Trạch) cho biết các hộ dân ấp 4, 5 nằm cách phân khu KCN Formosa vài trăm mét đang bị ô nhiễm mạch nước ngầm nhưng vẫn phải dùng nước giếng khoan vì chưa có nước máy. “Từ lâu, nguồn nước ngầm đã không dùng được, chúng tôi phải mua nước đóng bình ở ngoài về sử dụng” - bà L. than thở.

Ông Võ Tái Hưng, Bí thư Đảng ủy xã Hiệp Phước, cho biết hiện tại, hầu hết người dân trong xã đều kêu trời vì tình trạng ô nhiễm. “Chỉ nhìn bằng mắt thường cũng đã thấy không khí ô nhiễm khói bụi, kênh rạch chết dần, nguồn nước bị ảnh hưởng trầm trọng. Chúng tôi đã nhiều lần kiến nghị chính quyền cần có những quy định giám sát chặt chẽ hơn về quản lý khí thải cũng như nguồn nước” - ông Hưng nói.

Bãi rác thải đổ trộm tại KCN Lộc An - Bình Sơn (xã Lộc An, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai)

Ngang nhiên đổ trộm

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai cho biết cơ quan này vừa lập hồ sơ và ra quyết định xử phạt HTX Long Tân (đóng tại huyện Nhơn Trạch) 370 triệu đồng vì vi phạm về bảo vệ môi trường và buộc khắc phục hậu quả của hành vi đổ trộm rác thải công nghiệp với quy mô lớn. Trước đó, PC49 phát hiện HTX Long Tân có chức năng thu gom chất thải nhưng lại đổ trộm hơn 48 tấn bùn thải công nghiệp vào khu đất trống của KCN Lộc An - Bình Sơn (huyện Long Thành). Theo điều tra, HTX này đã đổ trộm bùn thải công nghiệp từ cuối năm 2015.

Tại khu vực xã Lộc An có 3 khu bị đổ trộm bùn thải công nghiệp. Trong đó, một khu vực bị đổ trộm thuộc đất của KCN Lộc An - Bình Sơn, 2 điểm còn lại nằm trong lô cao su chỉ cách UBND xã Lộc An khoảng 300 m. Lượng bùn thải tràn ngập trên diện tích hàng ngàn m2, có màu nâu đen, bốc mùi hôi hết sức khó chịu.

Theo phản ánh của người dân các xã Lộc An và Long An, họ phát hiện tình trạng đổ trộm bùn thải công nghiệp từ cuối năm 2015 và đã nhiều lần báo cơ quan chức năng. Giữa năm 2016, PC49 vào cuộc theo dõi. Sau khi HTX Long Tân bị xử phạt, đơn vị này thuê xe cuốc và xe tải đến thu gom chất thải nhưng không báo với địa phương và cũng không có sự giám sát của cơ quan chức năng. Người dân đang rất bức xúc và tỉnh Đồng Nai vẫn chưa làm rõ được ngoài bãi rác công nghiệp của đơn vị chuyên xử lý rác là HTX Long Tân đổ trộm, còn 2 bãi rác “khổng lồ” khác vẫn chưa xác định được chủ nhân.

Ông Đặng Minh Đức, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Đồng Nai, cho biết đang kiểm tra, phân loại lượng chất thải công nghiệp thuộc thành phần nào và có hướng xử lý. “Các đơn vị chức năng sẽ làm mạnh tay, tùy mức độ có thể chuyển hồ sơ sang công an đề nghị xử lý hình sự” - ông Đức nhấn mạnh.

Mất ăn, mất ngủ

Hơn 3 tháng nay, hàng trăm hộ dân ở gần khu xử lý rác Vĩnh Tân (huyện Vĩnh Cửu) và xã Cây Gáo (huyện Trảng Bom) mất ăn, mất ngủ vì mùi hôi nồng nặc. Đây là khu vực được quy hoạch với khoảng 50 ha để xử lý rác thải sinh hoạt cho TP Biên Hòa và huyện Vĩnh Cửu, do Công ty CP Môi trường Sonadezi thực hiện, được UBDN tỉnh Đồng Nai cấp phép. Ở khu vực này, cách gần 1 km đã bốc mùi hôi nồng nặc, bên trong là hố chôn rộng gần 20.000 m2, rác đưa về đổ xuống mà không được che lấp.

Mới đây, hàng trăm hộ dân đã tập trung ở khu vực nhà máy đòi đối thoại. UBND huyện Vĩnh Cửu cho biết nguyên nhân người dân “kêu trời” là vì nhà máy được quy hoạch đưa vào hoạt động nhưng xung quanh vẫn tập trung rất nhiều dân cư, khi hoạt động thì các công đoạn vẫn chưa hoàn thiện. Xe chở rác nước rỉ chảy dọc đường, rác chưa được xử lý kỹ gây mùi hôi thối nồng nặc, ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt của hàng trăm hộ dân ở huyện Vĩnh Cửu và huyện Trảng Bom.

Trong khi đó, các khu xử lý rác của Công ty CP Môi trường Đồng Xanh (phường Trảng Dài, TP Biên Hòa), Công ty TNHH Thanh Tùng 2, Công ty CP Môi trường Thiên Thanh (huyện Vĩnh Cửu) từ nhiều năm nay cũng đẩy người dân vào cảnh “sống chung với ô nhiễm”.

Liên quan đến vấn đề này, trong các cuộc họp, thực tế giám sát, đối thoại gần đây, ông Võ Văn Chánh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai, đã chỉ đạo phải tìm cách xử lý dứt điểm, không thể chậm trễ hơn nữa.