Những lời khai đầu tiên của ông Đinh La Thăng trước tòa

Ngày 9-1, tại TAND TP Hà Nội tiếp tục diễn ra phiên tòa xét xử ông Đinh La Thăng, nguyên chủ tịch Hội đồng Quản trị/Hội đồng Thành viên (HĐQT/HĐTV) Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam (PVN) và Trịnh Xuân Thanh, nguyên chủ tịch HĐQT Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp Dầu khí Việt Nam (PVC), cùng 20 đồng phạm trong vụ án Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng và Tham ô tài sản xảy ra tại Tổng Công ty PVC.

Bị cáo Trịnh Xuân Thanh trả lời câu hỏi của tòa - Ảnh: TTXVN

Theo cáo buộc của cơ quan tố tụng, trong quá trình thực hiện dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 (dự án Thái Bình 2), bị cáo Thanh đã chỉ đạo Vũ Đức Thuận ký hợp đồng số 33 trái quy định để PVC được nhận tạm ứng 6,6 triệu USD và hơn 1.312 tỉ đồng; chỉ đạo việc sử dụng hơn 1.115 tỉ đồng trong số tiền tạm ứng vào mục đích khác, không đưa vào dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại cho Nhà nước tổng số hơn 119 tỉ đồng.

Ngoài ra, bị can Trịnh Xuân Thanh đã đề ra chủ trương cùng bị can Vũ Đức Thuận chỉ đạo Nguyễn Anh Minh, nguyên phó tổng giám đốc PVC và Lương Văn Hòa, nguyên giám đốc Ban Điều hành Dự án Vũng Áng-Quảng Trạch thuộc PVC, lập khống hồ sơ rút hơn 13 tỉ đồng từ Ban Điều hành dự án Vũng Áng-Quảng Trạch để chia nhau sử dụng cá nhân, trong đó Trịnh Xuân Thanh được ăn chia 4 tỉ đồng. Bị can Thanh cũng phải chịu trách nhiệm cùng Vũ Đức Thuận, Nguyễn Anh Minh, Bùi Mạnh Hiển trong việc sử dụng chung khoản tiền 1,5 tỉ đồng.

Tại phiên tòa sáng 9-1, HĐXX thẩm vấn Trịnh Xuân Thanh trong thời gian làm chủ tịch HĐQT Tổng Công ty PVC về tình hình tài chính của PVC thời điểm năm 2009, Trịnh Xuân Thanh cho biết theo báo cáo tài chính khi đó PVC có lãi nhưng tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ. Bị cáo Thanh cũng cho biết, đến năm 2011, mức vốn điều lệ của PVC khoảng 2.000 tỉ đồng, còn vốn đầu tư trên 3.000 tỉ đồng. Bị cáo lý giải nguyên nhân là vì PVN đang tái cấu trúc, trong đó có PVC là 1 trong 5 mũi nhọn của PVN thuộc khối dịch vụ, thực hiện các dịch vụ thi công, xây lắp.

Thực hiện chủ chương tái cơ cấu, PVN cũng chuyển thêm một số đơn vị về PVC. "Khi chuyển về PVC, các đơn vị trên không có vốn, chính vì vậy số tiền đó vượt lên"- Trịnh Xuân Thanh nói.

HĐXX: Bị cáo cho biết đã chỉ đạo ký hợp đồng 33 như thế nào? Trịnh Xuân Thanh trả lời: "Khi PVN chỉ định PVC thực hiện Dự án Thái Bình 2, PVC là đơn vị thi công nên rất mừng vì được chọn làm tổng thầu. PVC lúc đó cũng liên hệ với các nhà thầu nước ngoài. Bản thân bị cáo biết PVC lúc đó chưa đủ điều kiện nhưng thực tế lúc đó cả nước cũng chỉ có PVC và Lilama làm được. Lúc đó PVC cũng từng liên kết thực hiện dự án vượt tiến độ và rất thành công".

HĐXX: Đầu tư vượt vốn điều lệ gần 1.000 tỉ đồng với năng lực lúc đó, bị cáo thấy gánh thực hiện dự án Thái Bình 2 với vai trò tổng thầu thì như thế nào?

Bị cáo Thanh trả lời PVC mất cân đối là do thiếu vốn, kế hoạch năm 2012 tăng vốn điều lệ để bù đắp. Tại thời điểm đó, nếu đơn vị xây lắp nhận được một dự án thì rất tốt, tạo công ăn việc làm cho cán bộ, nâng cao năng lực, thêm đó, có dự án sẽ có lợi nhuận. Càng khó khăn, càng có công việc thì đó là điều mừng.

HĐXX: Thực hiện tái cơ cấu, PVN giao thêm một số dự án được chuyển về cho PVC thực hiện, trong khi điều kiện tài chính đang có vấn đề thì là yếu tố thuận lợi hay khó khăn? Bị cáo Thanh khai tại thời điểm đó, những dự án PVN giao cho PVC làm đều rất thuận lợi. Khi triển khai những dự án đó, các kế hoạch về tài chính đều rất rõ ràng, thậm chí nhận được tiền tạm ứng trước. Bị cáo và PVC hy vọng hoàn cảnh đó sẽ vượt qua được khó khăn.

Lời khai của ông Đinh La Thăng 

Bước vào phần thẩm vấn, ông Đinh La Thăng nguyên Chủ tịch HĐTV Tập đoàn PVN, cho biết Chính phủ đã triển khai, cho phép PVN đầu tư phát triển dịch vụ, cho chỉ định các đơn vị thành viên thực hiện các hạng mục của tập đoàn. PVN đã xây dựng các công ty con phát triển chuyên ngành, trong đó có PVC với mục tiêu phát triển thành công ty xây lắp mạnh của Tập đoàn.

Ông Đinh La Thăng trả lời HĐXX - Ảnh: TTXVN

"Chủ trương tập đoàn là đồng ý cho PVC là tổng thầu dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2. Ngoài ra, HĐTV có nghị quyết thành lập liên doanh tổng thầu"- ông Thăng trình bày.

Theo ông Thăng, Chính phủ chỉ đạo khởi công xây dựng Nhà máy nhiệt định Thái Bình sớm nhưng ông thấy thực hiện liên doanh tổng thầu sẽ mất thời gian tìm đối tác, còn tổng thầu sẽ thực hiện nhanh hơn. Ông Thăng khai: "Thời điểm đó bị cáo đã thay mặt HĐTV ký báo cáo gửi Thủ tướng Chính phủ, xin phép giao PVC làm tổng thầu".

HĐXX xét xử hỏi: Ngày 24-2, bị cáo mới phê duyệt thiết kế hiệu chỉnh đầu tư, làm sao sau 4 ngày có thể khởi công xây dựng được khi hồ sơ còn thiếu? Ông Thăng khai PVN triển khai một lúc hàng trăm công trình, do đó để bảo đảm chất lượng, tiến độ, PVN luôn chỉ đạo các đơn vị phải thực hiện đồng bộ các công việc, không chờ việc này xong mới làm việc khác. Sau khi tạm ứng 10% giá trị hợp đồng cho PVC, ông đã chỉ đạo rõ, tiền ứng chỉ được sử dụng cho Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2, không được sử dụng cho các dự án khác.

HĐXX: Hợp đồng 33 chưa có đủ điều kiện bị cáo đã cho tạm ứng 10% giá trị hợp đồng như vậy có đúng không? Ông Đinh La Thăng: Thời điểm đó bị cáo chưa biết gì về hợp đồng số 33 cả.

Chủ tọa tiếp tục chất vấn: Trước khi chỉ định thầu có kiểm tra năng lực tài chính của PVC không? Ông Đinh La Thăng khai: Về năng lực thầu, PVC đã tham gia nhiều dự án lớn.

Chuyển sang việc ký hợp đồng 33 bị cơ quan công tố xác định có sai phạm, ông Thăng khai không trực tiếp chỉ đạo ký. "Bởi lẽ, ngày 24-2, bị cáo mới phê duyệt thiết kế hiệu chỉnh, nghĩa là lúc đó bị cáo nhận thức được hợp đồng 33 vẫn còn thiếu các thủ tục"- ông Thăng nói.