Tư nhân sẽ “cứu” chung cư xuống cấp

Tám lô chung cư Lý Thường Kiệt (phường 7) đang rệu rã nhưng phải gánh hàng ngàn cư dân trên mình. Người dân liên tục kêu cứu, địa phương cũng rất bức xúc nhưng tìm đâu ra tiền để sửa chữa?

Mạng người treo sợi tóc

Hình ảnh đầu tiên chúng tôi ghi nhận được khi ghé vào lô A là những mảng bê tông trên các hành lang đang rạn nứt, tróc hết vôi vữa có nguy cơ rơi xuống bất cứ lúc nào. Anh Nguyễn Hoàng Sơn, tổ trưởng tổ 10 lô A, cho biết: “Cách đây khoảng 1 tuần, cụ Ngô Tường, 95 tuổi, đang ngồi chơi trước nhà thì một mảng bê tông rơi xuống ngay cạnh cụ khiến người dân tại đây càng bất an”. Theo quan sát của chúng tôi, hầu hết các căn hộ ở chung cư Lý Thường Kiệt đều xuống cấp nặng, nhất là khu vực lan can trước cửa và phía sau nhà - khu vực nhà vệ sinh của các căn hộ.

Bà Trần Phú, nhà số 317 lô A, dẫn chúng tôi vào nhà để chứng kiến một nỗi khổ khác của người dân sống trong chung cư này. Đó là tầng dưới phải hứng nước bẩn của tầng trên. Trong nhà vệ sinh của bà Phú, những vết nứt vằn vện vừa được gia đình trám lại nhưng chẳng thể ngăn nước bẩn từ tầng trên thấm xuống. Các cột sắt của hàng rào lan can cũng nguy hiểm không kém khi phần lớn đã mục nát. Nhiều hộ có trẻ con đã lấy những thanh sắt tạm buộc kèm để đề phòng nguy hiểm. Ở lô D, lô E tình trạng xuống cấp cũng không kém, dân tiếp tục “ca” điệp khúc: “Bê tông rơi như lá, nước dột như mưa”.

Quận không đủ lực, doanh nghiệp vào cuộc

Chung cư Lý Thường Kiệt được khánh thành vào năm 1970. Trong 8 lô chung cư hiện hữu thì có 3 lô đang ở dạng tiền chế, đang xây dựng dở dang thì phải đưa dân vào ở. Đó chính là 3 lô A, G, F, đang xuống cấp nghiêm trọng, chất lượng chỉ còn dưới 55%, chưa đạt đến mức quy định là 60% trở lên. Trước đây lô C bị xuống cấp quá nặng buộc quận phải chi vốn ngân sách xây mới và đưa vào sử dụng trở lại từ năm 2000.

Theo một vị lãnh đạo UBND quận 11, để chung cư xuống cấp như thế là chuyện bất khả kháng, bởi ngân sách cho quận còn quá hạn hẹp. Các giải pháp chống dột, chống sập chỉ là tạm thời. Chẳng ai muốn để một quận nội thành đang trên đà phát triển lại có một khu chung cư cũ kỹ, mất mỹ quan như thế nhưng để thoát khỏi gánh nặng không phải dễ. Đầu tháng 4-2005, UBND quận 11 đã mạnh dạn đưa ra một chủ trương mới kêu gọi các doanh nghiệp từ Nhà nước đến tư nhân ở bên ngoài “nhập cuộc”. Theo đó, UBND quận 11 mời gọi các công ty lập phương án đầu tư xây dựng mới cụm chung cư được giới hạn bởi 4 trục đường Lý Thường Kiệt, Lý Nam Đế, Vĩnh Viễn, Tân Phước.

Giao doanh nghiệp nhưng không khoán trắng

Tháng 6-2005, hai doanh nghiệp là Công ty Cổ phần Xây dựng số 5 (Tổng Công ty Xây dựng số 1) và Công ty 59 (Bộ Quốc phòng) đã hưởng ứng lời mời gọi của quận. “Tuy nhiên, tất cả chỉ mới là bắt đầu. Đến đầu tháng 9, các công ty trình phương án khả thi của mình để quận xem xét” - ông Phan Thanh Tân, Trưởng Phòng Tài chính Kế hoạch quận, cho biết như thế. Theo dự kiến, sẽ có rất nhiều phương án để UBND quận xem xét chọn lựa: giải tỏa, tái định cư người dân ở nơi ở mới hay thực hiện tạm cư để tái bố trí ngay nơi cũ...

Ông Tân cho biết: “Nói như thế không có nghĩa là quận giao hết mọi chuyện cho các doanh nghiệp. UBND quận vẫn đảm đương vai trò chính trong việc đền bù, giải tỏa và tái định cư. Phía chủ đầu tư sẽ được hưởng lợi từ các căn hộ chung cư dôi dư hay kinh doanh trung tâm thương mại từ tầng 3 trở xuống tùy phương án cụ thể đưa ra”.