Xét xử đại án DAB giai đoạn 2: Bị cáo Trần Phương Bình xin lỗi cấp dưới

Sau nhiều ngày làm việc, ngày 25-11, HĐXX sơ thẩm vụ án Ngân hàng TMCP Đông Á (DAB) thất thoát hơn 8.827 tỉ đồng (đại án DAB giai đoạn 2) thông báo nghị án kéo dài. Đến chiều 27-11, tòa sơ thẩm sẽ đưa ra phán quyết đối với bị cáo Trần Phương Bình (nguyên Tổng Giám đốc, Phó Chủ tịch HĐQT, Chủ tịch Hội đồng Tín dụng DAB) cùng 11 đồng phạm.

Buộc bị cáo Trần Phương Bình hoàn trả hơn 75,6 tỉ đồng

Được nói lời sau cùng, bị cáo Trần Phương Bình đề nghị tòa án thu hồi tất cả tài sản đang trong diện kê biên để khắc phục thiệt hại. Đồng thời, bị cáo Bình gửi lời xin lỗi tới những bị cáo là cán bộ, nhân viên DAB tại thời điểm vụ án xảy ra. "Tôi mong HĐXX xem xét giảm nhẹ hình phạt đối với những bị cáo từng là cán bộ, nhân viên ngân hàng, vì họ chỉ làm theo chỉ đạo" - bị cáo Bình nói trước tòa.

Các bị cáo còn lại mong cơ quan xét xử chiếu cố giảm nhẹ một phần hình phạt khi lượng hình. Các bị cáo từng là cấp dưới của bị cáo Bình cho rằng bản thân đóng vai trò mờ nhạt trong chuỗi sai phạm. Hành vi phạm tội của họ xuất phát từ nguyên nhân tuân thủ chủ trương, chỉ đạo của cấp trên.

Trước đó, đại diện VKSND TP HCM đề nghị tòa sơ thẩm phạt bị cáo Trần Phương Bình mức án chung thân về tội "Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản", 20 năm tù về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng". Tổng hợp hình phạt chung bị cáo này gánh chịu là tù chung thân. Cáo buộc tội danh "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng", đại diện VKSND đề xuất xử phạt từ 18-20 năm tù đối với bị cáo Phùng Ngọc Khánh (nguyên Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Công ty CP M&C), 10 bị cáo còn lại bị đề nghị từ 2-8 năm tù giam.

Bị cáo Trần Phương Bình tại tòa

Theo đại diện VKSND, bị cáo Trần Phương Bình là chủ mưu hàng loạt sai phạm trong hoạt động cho vay. Bị cáo Bình phải chịu trách nhiệm hình sự đối với toàn bộ số tiền ngân hàng thất thoát (hơn 8.800 tỉ đồng). Vì trực tiếp chiếm đoạt hơn 75,6 tỉ đồng để sử dụng vào mục đích cá nhân nên bị cáo Bình phải hoàn trả DAB số tiền trên.

Tranh luận về việc tách vụ án

Tại phiên tòa, luật sư bào chữa cho bị cáo Trần Phương Bình phản ánh thực tế, cơ quan tiến hành tố tụng tách vụ án thành 2 giai đoạn với mục đích bảo đảm thời hạn điều tra. Trong giai đoạn 2, cơ quan tiến hành tố tụng kết luận sai phạm do 12 bị cáo gây ra liên quan đến 4 nhóm khách hàng vay tiền DAB nhưng nội dung này đã được đề cập trong giai đoạn 1. Luật sư cho rằng tách vụ án làm ảnh hưởng đến việc xác định sự thật khách quan, khiến tất cả các bị cáo gặp bất lợi. "Việc tách vụ án như vậy có thể tạo ra tình trạng "án chồng án". Nghĩa là các bị cáo sẽ bị cộng dồn mức án trong 2 giai đoạn xét xử dù hành vi phạm tội đều có chung một dấu hiệu sai phạm, chung mốc thời gian…" - luật sư băn khoăn.

Đối đáp, đại diện VKSND TP HCM giữ nguyên quan điểm buộc tội. Theo đại diện VKSND, hồ sơ vụ án cũng như diễn biến tại phiên tòa đủ căn cứ chứng minh hành vi phạm tội, mức độ thiệt hại đặc biệt nghiêm trọng mà 12 bị cáo gây ra.

Cụ thể, trong khoảng thời gian từ năm 2007 đến 2013, với vai trò là tổng giám đốc, phó chủ tịch HĐQT và chủ tịch Hội đồng Tín dụng DAB, ông Trần Phương Bình đã chỉ đạo các đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội, gây thiệt hại cho DAB hơn 8.827 tỉ đồng. Đơn cử, ông Bình chỉ đạo cấp dưới lập hồ sơ tín dụng, thông qua hợp đồng vay vốn có tài sản bảo đảm không đủ điều kiện, không thẩm định hồ sơ vay. Trong đó, hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, cho 4 nhóm khách hàng (Hiệp Phú Gia - TTC, Đồng Tiến, M&C, Tân Vạn Hưng) gây thiệt hại số tiền hơn 8.751 tỉ đồng; hành vi lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt số tiền hơn 75,6 tỉ đồng. Những bị cáo từng là cán bộ, nhân viên DAB không tiếp xúc khách hàng, không thẩm định tài sản bảo đảm... trong quá trình duyệt, thông qua hồ sơ vay vốn.

Hành vi của các bị cáo là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31-12-2015: lỗ lũy kế 31.076 tỉ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỉ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỉ đồng.