Phát hiện hàng trăm ngàn quyển sách giáo khoa giả, chọn nơi "hẻo lánh" sản xuất

Nhân dịp học sinh cả nước chuẩn bị bước vào năm học mới 2024-2025, Tổng cục Quản lý thị trường (QLTT, Bộ Công Thương) tổ chức Phòng trưng bày với chủ đề "Nhận diện Sách giáo khoa và Đồ dùng học tập" diễn ra từ ngày 20-8 hết ngày 24-8-2024 tại số 62 Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, TP Hà Nội.

Thống kê từ Tổng cục QLTT cho thấy từ đầu năm 2024 đến nay, lực lượng QLTT trên cả nước đã tiến hành kiểm tra, phát hiện, thu giữ hàng trăm ngàn xuất bản phẩm giả mạo bao bì, nhãn hàng hóa của Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam cũng như một số nhà xuất bản khác.

Nổi bật là vụ việc phát hiện gần 80.000 quyển sách giáo khoa giả mạo bao bì, nhãn hàng hóa Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam tại Hậu Giang; thu giữ 34.000 quyển sách giáo khoa giả mạo nhãn hàng hóa tại Đồng Nai; phát hiện, thu giữ 5.500 quyển sách giáo khoa vi phạm tại Tây Ninh.

Ông Nguyễn Đức Lê, Phó Cục trưởng Cục Nghiệp vụ QLTT, Tổng cục QLTT, đánh giá số vụ việc vi phạm về sách giáo khoa, thiết bị học tập có chiều hướng gia tăng trong thời gian gần đây.

Qua kiểm tra, lực lượng QLTTT phát hiện vụ việc có số lượng hàng hóa vi phạm lên tới hàng vạn sản phẩm, với nhiều chủng loại khác nhau.

Trong khi đó, việc phân biệt giữa sách giáo khoa thật - giả rất khó. Đặc biệt, người tiêu dùng mua qua kênh online không trực tiếp nhìn thấy sản phẩm nên càng khó nhận biết.

Hơn nữa, "các đối tượng hiện nay đưa địa điểm sản xuất sách giả rời xa khu trung tâm, tập trung ở nơi hẻo lánh, ít dân cư. Vì vậy, khi cơ quan chức năng phát hiện, đối tượng đã kịp thời tiêu thụ một thời gian" - ông Lê nói về thủ đoạn.

Trước tình trạng trên, Tổng cục QLTTT mở phòng trưng bày "Nhận diện Sách giáo khoa và Đồ dùng học tập". Phòng chia thành hai khu vực chính, trưng bày gần 100 loại hàng hóa với trên 400 sản phẩm là các loại sách và đồ dùng học tập phổ biến trên thị trường hiện nay.

Phần lớn sản phẩm vi phạm được trưng bày do lực lượng QLTT phát hiện, thu giữ khi thực thi công vụ.

Điểm nhấn chính trong kỳ trưng bày lần này là các loại sách giáo khoa, vở bài tập, sách tham khảo với những dấu hiệu phân biệt thật - giả về màu sắc, hình ảnh, khổ sách, định lượng giấy, nội dung, tem chống giả và mã thẻ cào, giúp khách tham quan, người tiêu dùng, các em học sinh, các bậc phụ huynh trang bị những kiến thức, kỹ năng trong việc nhận diện đúng sách để đảm bảo quyền lợi của các em học sinh.

Bên cạnh đó, ban tổ chức trưng bày các loại bút, vở viết, giấy thủ công, bảng viết phấn các nhãn hiệu của Thiên Long, Hồng Hà… với đầy đủ các dấu hiệu nhận diện và so sánh.

Theo Lãnh đạo Tổng cục QLTT, sách giả, sách in lậu gây ảnh hưởng đến quyền, lợi ích hợp pháp cho các Nhà xuất bản, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho tác giả, đối tác liên kết, làm thất thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế khi tham gia Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học, nghệ thuật...

Sách giáo khoa giả gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đối tượng sử dụng chủ yếu là học sinh, bởi, những sản phẩm này thường có sai sót về màu sắc, ký hiệu, nét chữ, kiến thức, hay bị thiếu dữ liệu, không cập nhật thông tin sẽ dẫn đến sai lệch về nội dung (đường nét biên giới, vấn đề biển đảo), ảnh hưởng đến kiến thức tiếp nhận của học sinh....