Phát hiện "nhà máy" 1,5 triệu tuổi viết lại lịch sử loài người

Tại hẻm núi Olduvai thuộc Khu bảo tồn Ngorongoro ở Tanzania, các nhà khoa học đã tìm thấy bằng chứng gây sốc về một "nhà máy" chế tạo công cụ có niên đại lâu hơn loài người hiện đại Homo sapiens chúng ta tận 800.000 năm.

Theo Sci-News, nhóm tác giả dẫn đầu bởi TS Ignacio de la Torre đến từ Hội đồng nghiên cứu quốc gia Tây Ban Nha (CSIC) đã tìm thấy 27 chiếc xương kỳ lạ tại một cụm di chỉ bên trong hem núi nổi tiếng thuộc khu bảo tồn nói trên, một di sản thế giới được UNESCO công nhận

Đó là 27 chiếc xương lấy chân trước và sau của động vật có vú lớn, chủ yếu là voi và hà mã, được tạo hình thành công cụ với quy chuẩn nhất định.

Điều đó cho thấy vào thời điểm tận 1,5 triệu năm trước, một kiểu công xưởng sơ khai đã được lập nên tại địa điểm này, hoạt động không khác mấy những nhà máy của người hiện đại, dù quy mô nhỏ và thô sơ hơn.

Trước đó, những loài người cổ đại đã biết sử dụng công cụ đá. Nhưng dùng sang công cụ xương là một bước tiến lớn khác, mà các nhà cổ nhân chủng học từng cho rằng chỉ có thể xảy ra khoảng 500.000 năm trước.

Di chỉ ở Tanzania đã đẩy lùi cột mốc đó tận 1 triệu năm.

"Sự mở rộng công nghệ này cho thấy những tiến bộ trong khả năng nhận thức và cấu trúc tinh thần của họ, những người biết cách kết hợp các cải tiến kỹ thuật bằng cách áp dụng kiến thức về công việc chế tác đá của họ vào việc xử lý xương" - TS Torre nói.

Trong khi đó, đồng tác giả Renata Peters từ University College London (Anh), cho biết các công cụ xương này cho thấy người tạo ra chúng đã cẩn thận gia công các xương, đục từng mảnh để tạo ra những hình dạng hữu ích.

Bà mô tả đó là "một mức độ nhận thức phức tạp mà chúng ta chưa từng thấy ở bất kỳ nơi nào khác" trong cùng thời kỳ.

Những công cụ bằng đá sớm nhất của nhân loại xuất hiện từ thời Oldowan, khoảng 2,7-1,5 triệu năm trước. Công cụ thời kỳ đó được chế tạo đơn giản bằng cách đục để tạo ra một vài mảnh từ lõi đá bằng một chiếc búa đá.

Các công cụ bằng xương được mô tả trong nghiên cứu hiện tại có từ thời tổ tiên loài người cổ đại đang tiến vào thời đại Acheulean, bắt đầu từ khoảng 1,7 triệu năm trước.

Công nghệ Acheulean được đặc trưng nhất ở việc sử dụng những chiếc rìu cầm tay phức tạp hơn, được tạo hình cẩn thận bằng cách đẽo gọt, cho phép sản xuất công cụ thông qua các phương tiện chuẩn hóa hơn.

Mặc dù vậy, việc phát hiện ra công nghệ này sớm được áp dụng trên xương cho thấy các nhà khoa học có thể sẽ phải viết lại lịch sử loài người, vì rõ ràng các vị tổ tiên này đã tiến hóa gần với chúng ta hơn nhiều so với những gì chúng ta từng nghĩ.

Nghiên cứu vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature.