Phú Quý xây dựng hình ảnh đảo ngọc du lịch không rác thải nhựa

Phú Quý, hòn đảo tiền tiêu của Tổ quốc, đang nỗ lực chuyển mình thành một điểm đến du lịch bền vững, hướng đến mục tiêu "Net-Zero" và xây dựng hình ảnh "đảo ngọc" không rác thải nhựa. Chiến lược trọng tâm là khuyến khích người dân và du khách hạn chế tối đa việc sử dụng túi ni-lông và các sản phẩm nhựa dùng một lần, "chặn" rác thải nhựa ngay từ cửa ngõ vào đảo.

Vẻ đẹp tiềm ẩn và thách thức từ du lịch

Đảo Phú Quý, còn được biết đến với tên gọi Cù Lao Thu hay cù lao Khoai Xứ, nằm cách TP Phan Thiết khoảng 120km. Nơi đây được thiên nhiên ưu ái ban tặng vẻ đẹp hoang sơ với những bãi biển cát trắng trải dài, làn nước trong xanh như ngọc bích và những rặng dừa xanh mát.

Những bãi biển nổi tiếng như Bãi Nhỏ, Vịnh Triều Dương, Bãi Doi Dừa thu hút du khách bởi vẻ đẹp thuần khiết. Bên cạnh đó, Phú Quý còn sở hữu những thắng cảnh hùng vĩ như Gành Hang với những ghềnh đá kỳ vĩ, những cánh đồng điện gió trải dài và những ngọn hải đăng cổ kính, mang đậm dấu ấn lịch sử.

Khác với sự ồn ào, náo nhiệt của nhiều điểm du lịch khác, Phú Quý mang đến một không gian yên bình, tĩnh lặng, nơi du khách có thể thư giãn, hòa mình vào thiên nhiên và tạm quên đi những bộn bề của cuộc sống đô thị. Trong khoảng 10 năm trở lại đây, du lịch Phú Quý đã có những bước phát triển vượt bậc, đặc biệt là nhờ việc chủ động được nguồn điện 24/24 giờ, tạo tiền đề quan trọng cho các hoạt động kinh tế, du lịch phát triển.

Tuy nhiên, sự phát triển của du lịch cũng đặt ra những thách thức không nhỏ về vấn đề môi trường, đặc biệt là gia tăng lượng rác thải, trong đó rác thải nhựa chiếm phần lớn. Điều này tạo áp lực lên hệ thống xử lý rác thải của đảo và tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm môi trường biển, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái và cảnh quan tự nhiên – những yếu tố then chốt tạo nên sức hấp dẫn của Phú Quý. 

Mặc dù đảo đã có Nhà máy xử lý và tái chế Đa Lộc Phú Quý với công suất 70 tấn rác/ngày, nhưng với lượng khách du lịch ngày càng tăng, lượng rác thải phát sinh cũng ngày càng nhiều, đòi hỏi những giải pháp quyết liệt và bền vững hơn.

Hành động quyết liệt "nói không với rác thải nhựa"

Nhận thức rõ tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong việc xây dựng hình ảnh "đảo ngọc" du lịch, chính quyền tỉnh Bình Thuận và huyện đảo Phú Quý đã triển khai nhiều hành động cụ thể nhằm loại bỏ rác thải nhựa. Một trong những biện pháp quan trọng là "chặn" nguồn rác thải nhựa ngay từ các chuyến tàu từ đất liền ra đảo.

Từ tháng 3-2024, UBND huyện Phú Quý đã phát động phong trào chống rác thải nhựa, khuyến khích du khách không mang rác thải nhựa lên đảo. Các chuyến tàu cao tốc đưa khách ra đảo cũng thực hiện nghiêm túc việc không sử dụng chai nhựa, sản phẩm nhựa và túi ni-lông.

Bà Lưu Thị Tiền, đại diện Công ty cổ phần tàu cao tốc Superdong Phú Quý, cho biết công ty đã xây dựng văn hóa ứng xử có trách nhiệm với môi trường, tăng cường sử dụng các sản phẩm thân thiện với môi trường và nâng cao nhận thức của du khách về việc hạn chế sử dụng sản phẩm nhựa dùng một lần. Ban đầu, du khách còn bỡ ngỡ với việc hạn chế chai nước nhựa, nhưng nhờ sự tuyên truyền, nhắc nhở kiên trì và việc bố trí thùng rác hợp lý, lượng rác thải nhựa trên đảo đã giảm đáng kể.

Để hiện thực hóa mục tiêu "Phú Quý - Điểm đến nói không với rác thải nhựa", huyện đảo đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Hiện nay, 100% ca nô làm dịch vụ chở khách ra đảo Hòn Tranh và các đảo lẻ được yêu cầu không sử dụng chai nhựa, sản phẩm nhựa, túi ni lông sử dụng một lần; vận động du khách tuyệt đối không vứt rác xuống biển, không mang rác thải nhựa lên đảo Hòn Tranh.

Không chỉ xử lý từ các chuyến tàu, tại các điểm cảng, cơ quan chức năng của huyện đảo Phú Quý còn bố trí lực lượng kiểm soát du khách không mang túi ni-lông và đồ nhựa dùng một lần lên đảo. Tại các cảng Phú Quý, việc kiểm soát này cũng được thực hiện chặt chẽ, yêu cầu du khách tập kết túi ni-lông và đồ nhựa vào thùng rác được đặt tại cầu cảng.

Ông Nguyễn Văn Ba, Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Phú Quý, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường biển trước thực trạng ô nhiễm rác thải nhựa, đặc biệt là ô nhiễm nhựa đại dương. Hiện nay, UBND huyện Phú Quý đang triển khai các mô hình hay, hiệu quả trong công tác thu gom, vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt, huy động sự tham gia của doanh nghiệp, cộng đồng nhân dân tham gia vào công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn theo đúng quy định.

Ngoài ra, địa phương cũng đã ban hành Kế hoạch số 72/KH-UBND ngày 14/5/2021 về quản lý rác thải nhựa đại dương đến năm 2030; Kế hoạch số 170/KH-UBND ngày năm 2023 của UBND huyện về việc triển khai thí điểm mô hình hộ gia đình, cá nhân thực hiện phân loại chất thải rác tại nguồn theo tiêu chí 17 của Chương trình Nông thôn mới. 

Theo đó, huyện Phú Quý có văn bản đề nghị các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp vận tải, doanh nghiệp du lịch và du khách chung tay, tích cực và quyết liệt triển khai thực hiện có hiệu quả phong trào chống rác thải nhựa gắn với vận động du khách không mang rác thải nhựa lên đảo.

Những nỗ lực đồng bộ và quyết liệt này thể hiện quyết tâm của chính quyền và người dân Phú Quý trong việc bảo vệ môi trường, xây dựng hình ảnh "đảo ngọc" không rác thải nhựa, hướng đến phát triển du lịch bền vững.