Công ty hợp tác lao động nước ngoài (Lod): Ăn chặn hàng tỉ đồng của người lao động

Thu phí môi giới cao hơn quy định

Tháng 2-2002, dù phía Malaysia chưa đồng ý tiếp nhận lao động VN sang làm việc, nhưng trong một chuyến khảo sát, Công ty LOD đã ký hợp đồng đưa lao động dệt may sang làm việc cho Công ty Hualon Corporation (gọi tắt là Công ty Hualon) với mức phí môi giới 500 USD/người. Thu cao như vậy nhưng trong báo cáo gửi Cục Quản lý lao động ngoài nước (QLLĐNN), Công ty LOD chỉ báo cáo mức phí dịch vụ là 250 USD/người. Sau khi tuyển người, thu tiền và đưa được vài chuyến, sự việc trên mới bị phát giác. Nhưng do đây là hợp đồng đầu tiên khi chưa có những hướng dẫn cụ thể về phí môi giới nên Cục QLLĐNN đã có công văn đồng ý cho Công ty LOD được thực hiện mức phí này đối với 300 lao động đã tuyển chọn với điều kiện “phải thông báo rõ chi tiết và thỏa thuận cụ thể với người lao động (NLĐ)”.

Có công văn trên như có “bùa hộ mệnh” trong tay, Công ty LOD đã tuyển chọn và đưa đi hơn 1.700 lao động cho Công ty Hualon với mức phí môi giới 500 USD/người, kể cả thời điểm Bộ LĐ-TB-XH đã quy định mức phí môi giới này không được vượt quá 350 USD/người. Không dừng lại ở đây, Công ty LOD còn ký hợp đồng “tư vấn, khai thác tìm kiếm thị trường” với một cá nhân là bà Nguyễn Thị Minh Trang (có địa chỉ giao dịch tại Malaysia) để thực hiện chức năng cung ứng lao động của Công ty Hualon”. Để thực hiện hợp đồng này, Công ty LOD đã phải chi cho bà Trang 30 USD/người và khoản tiền này đã được lấy từ túi tiền của NLĐ. Chỉ với hai khoản tiền trên, hơn 1.700 lao động đã bị Công ty LOD ăn chặn hàng tỉ đồng.

Phù phép tính phí dịch vụ tỉ giá

Theo quy định, vào thời điểm đó, mức phí dịch vụ 10%/tháng mà công ty thu của NLĐ được tính trên nền lương cơ bản theo hợp đồng (8giờ/ ngày). Thế nhưng Công ty LOD đã “phù phép” bằng cách tính tổng cộng cả giờ làm thêm rồi chia bình quân để thu phí. Cũng với khoản phí này, thay vì áp dụng tỉ giá 3,79 ringit=1USD, Công ty LOD đã áp dụng tỉ giá “ma” là 3,49 ringit=1 USD. Điều đáng nói là khoản phí dịch vụ này đã được Công ty LOD thu trước của NLĐ và được tính bằng USD.

Một sai phạm nữa của Công ty LOD là khoản tiền đặt cọc thu của NLĐ, công ty đã không gửi vào Kho bạc Nhà nước mà lại gửi vào tài khoản của công ty để kinh doanh. Khoản tiền thu để đóng bảo hiểm xã hội cho NLĐ cũng được công ty này “trưng dụng” vào hoạt động kinh doanh.

Xác định rõ trách nhiệm các cá nhân

Qua phản ánh của NLĐ, Bộ Giao thông Vận tải đã thanh tra toàn diện các hoạt động của Công ty LOD. Sau khi có kết luận thanh tra (ngày 4-8), ngày 14-8, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Đào Đình Bình đã kết luận khẳng định những sai phạm tại Công ty LOD. Bộ trưởng yêu cầu Công ty LOD phải tổ chức kiểm điểm nghiêm túc, xác định rõ trách nhiệm đối với các cá nhân có thiếu sót, vi phạm để có hình thức xử lý. Tổng Giám đốc Công ty LOD phải có biện pháp khắc phục ngay những thiếu sót, vi phạm, chấn chỉnh công tác quản lý, sản xuất kinh doanh của công ty... và báo cáo bộ trưởng trước ngày 30-8-2003.