Thêm 16 triệu người được hỗ trợ BHYT tự nguyện

Hỗ trợ từ 30% - 50% phí BHYT tự nguyện

. Phóng viên: Thưa ông, chính sách hỗ trợ cụ thể của Nhà nước cho người dân tham gia BHYT tự nguyện như thế nào? Mức đóng, mức hưởng và các điều kiện ưu tiên...?

- Ông Hoàng Kiến Thiết: BHYT tự nguyện là việc những người tham gia BHYT đóng góp từ thu nhập của cá nhân hoặc của gia đình mình để hình thành một quỹ tài chính của cộng đồng, được gọi là Quỹ BHYT tự nguyện. Tuy nhiên, không phải ai cũng có khả năng kinh tế để có thể dễ dàng đóng góp vào quỹ, phòng khi ốm đau, bệnh nặng được thanh toán chi phí khám chữa bệnh (KCB), nhất là bộ phận dân cư thuộc diện nghèo và cận nghèo của xã hội. Chính vì vậy, điều lệ BHYT và các thông tư hướng dẫn thực hiện, quy định: Những người thuộc diện nghèo theo chuẩn nghèo quy định của Chính phủ được Nhà nước cấp thẻ BHYT theo danh sách phê duyệt của UBND tỉnh, TP trực thuộc Trung ương. Riêng những người thuộc diện cận nghèo, Chính phủ khuyến khích UBND các địa phương cân đối trong nguồn ngân sách hoặc kêu gọi sự tài trợ để hỗ trợ một phần mức đóng BHYT tự nguyện, giúp người dân, đặc biệt là diện cận nghèo tham gia BHYT tự nguyện. Tuy nhiên, với sự hạn hẹp của ngân sách các địa phương, thời gian qua chỉ một số ít các tỉnh thực hiện được việc hỗ trợ mức đóng BHYT tự nguyện cho diện cận nghèo.

. Vấn đề hỗ trợ BHYT tự nguyện cho người dân đã được quy định trong các văn bản của Nhà nước trước đây và tại sao đến bây giờ mới được thực hiện?

- Trước đây, Nhà nước chỉ khuyến khích UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương cân đối trong nguồn ngân sách địa phương để hỗ trợ kinh phí giúp người dân tham gia BHYT tự nguyện, tuy nhiên trong bối cảnh 53/64 tỉnh, TP trong cả nước vẫn nhận ngân sách cung cấp từ Trung ương thì việc hỗ trợ kinh phí cho người dân là điều chưa thể. Để khắc phục vấn đề này, các bộ quản lý Nhà nước đã thống nhất trình Chính phủ hỗ trợ từ 30% đến 50% mức đóng BHYT tự nguyện cho người dân thuộc diện cận nghèo, như vậy khả năng sẽ hiện thực do có nguồn bảo đảm, dự kiến việc hỗ trợ này sẽ được thực hiện từ tháng 1 - 2008.

. Đối tượng được hỗ trợ là hộ cận nghèo, trong khi tiêu chí về các chuẩn này hiện nay vẫn còn chưa thống nhất. Cơ quan BHXH sẽ thực hiện như thế nào?

- Đúng là “cận nghèo” đang là một khái niệm mới, chưa được nghiên cứu và quy định một cách chính thức. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, chuẩn nghèo ở VN được quy định: Hộ thuộc diện nghèo là hộ có mức thu nhập bình quân đầu người ở thành thị dưới 260.000 đồng/người/tháng, ở nông thôn dưới 200.000 đồng/người/tháng, như vậy những hộ có thu nhập chỉ cao hơn chuẩn nghèo một chút, sẽ có nhiều thiệt thòi. Qua nghiên cứu, các bộ quản lý Nhà nước đề xuất việc xác định các hộ cận nghèo để có phương án hỗ trợ kinh phí đóng BHYT tự nguyện ở mức: thu nhập bình quân đến 1,5 lần của diện hộ nghèo, như vậy hộ cận nghèo là hộ có thu nhập bình quân đầu người trong khoảng từ 261.000 đồng/người/tháng đến 390.000 đồng/người/tháng ở thành thị, từ 201.000 đồng/người/tháng đến 300.000 đồng/người/tháng ở nông thôn. Theo tiêu chí này, diện cận nghèo được hỗ trợ nếu tham gia BHYT tự nguyện trên cả nước khoảng 16 triệu người.

Người khỏe giúp người bệnh

. Từ khi điều chỉnh chính sách BHYT tự nguyện, người dân cho rằng chính sách BHYT tự nguyện hiện nay (10% số hộ trong phường tham gia, mức đóng cao...) không thực tiễn. Ông có thể giải thích tại sao không sửa chính sách mà lại tăng mức hỗ trợ?

- Đây là 2 vấn đề hoàn toàn khác nhau, việc hỗ trợ kinh phí cho người thuộc diện cận nghèo tham gia BHYT tự nguyện là giúp cho một bộ phận dân cư còn gặp nhiều khó khăn có điều kiện được chăm sóc sức khỏe thông qua chế độ BHYT. Còn việc quy định các điều kiện triển khai BHYT tự nguyện nhằm bảo đảm yêu cầu kêu gọi số đông người dân tham gia BHYT tự nguyện, trong đó có nhiều người khỏe mạnh để giúp cho những người có nhu cầu KCB trong cộng đồng những người tham gia BHYT tự nguyện. Nếu không có điều kiện này, chỉ những người có nhu cầu KCB tham gia thì Quỹ BHYT không có khả năng thanh toán chi phí KCB với bệnh viện. Khi nào thực hiện BHYT toàn dân, khi đó sẽ không tồn tại những điều kiện này.

. Nhiều người dân cho rằng nên có nhiều mức đóng BHYT tự nguyện khác nhau (tương đương với nhiều mức hưởng khác nhau) để người lao động lựa chọn mức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Ông có nhận định gì về vấn đề trên?

- Đối với bảo hiểm thương mại thì vấn đề này hoàn toàn có thể thực hiện được, do bảo hiểm thương mại thanh toán trực tiếp với người tham gia bằng tiền, mức thanh toán phụ thuộc vào mức đóng phí, còn BHYT xã hội được thực hiện theo nguyên tắc: mức hưởng không phụ thuộc vào mức đóng, những người tham gia BHYT xã hội chủ yếu đóng theo tỉ lệ phần trăm trên thu nhập, còn hưởng theo tình trạng bệnh, đây là điều thể hiện sự chia sẻ và nhân đạo cộng đồng xã hội. Cơ quan BHXH ký hợp đồng KCB BHYT với các bệnh viện để cung cấp dịch vụ KCB cho người tham gia BHYT, thanh toán chi phí với bệnh viện phần bệnh viện đã cung cấp cho người bệnh, vì vậy nếu có nhiều mức hưởng khác nhau các bệnh viện chắc chắn không thể cung cấp được.